Theo các chuyên gia phân tích, động lực tăng trưởng chính của thị trường chứng khoán Mỹ trong thời gian qua đến từ nhiều yếu tố, bao gồm kỳ vọng của nhà đầu tư vào cam kết cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp của Tổng thống đắc cử Donald Trump, tiềm năng dường như vô hạn từ làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI). Đặc biệt, nhóm Magnificent Seven - bảy gã khổng lồ công nghệ bao gồm Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia và Tesla, chiếm hơn 30% tỷ trọng trong S&P 500 - đóng góp đáng kể vào đà tăng này.
Song, rủi ro bắt đầu xuất hiện khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ tiến gần các mốc đáng lo ngại đối với nhà đầu tư cổ phiếu. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 20 năm đã vượt 5% vào ngày 8/1/2024 và tiếp tục tăng sau đó, đạt mức cao nhất kể từ ngày 2/11/2023. Trong khi đó, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm có thời điểm vượt 5% vào phiên giao dịch 10/1/2025, cao nhất kể từ ngày 31/10/2023. Những lợi suất này đã tăng khoảng 1% kể từ giữa tháng 9/2024, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu giảm lãi suất.
“Điều này khá bất thường”, ông Jeff Blazek, đồng Giám đốc Đầu tư chiến lược đa tài sản tại Neuberger Berman nhận xét về sự tăng vọt của lợi suất trái phiếu trong giai đoạn đầu của một chu kỳ nới lỏng tiền tệ.
“Trong 30 năm qua, lợi suất trái phiếu trung và dài hạn thường đi ngang hoặc tăng nhẹ trong những tháng đầu sau khi Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất”, ông Jeff Blazek cho biết.
Các nhà giao dịch đang theo dõi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm, hiện ở mức cao nhất kể từ tháng 10/2023 và có dấu hiệu tiến lên mức 5%, một ngưỡng mà họ lo ngại có thể kích hoạt đợt điều chỉnh của thị trường cổ phiếu.
Ông Matt Peron, Giám đốc Giải pháp toàn cầu của Janus Henderson cảnh báo: “Nếu lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm chạm 5%, thị trường cổ phiếu có thể chứng kiến phản ứng bán tháo và S&P 500 có thể giảm đến 10% trong vài tuần hoặc vài tháng tới”.
Lý do khá đơn giản. Lợi suất trái phiếu tăng khiến lợi nhuận từ trái phiếu hấp dẫn hơn, đồng thời làm tăng chi phí huy động vốn của các công ty. Điều này đã được phản ánh vào thị trường cổ phiếu trong phiên giao dịch ngày 10/1/2025, chỉ số S&P 500 giảm 1,5%, gần như xóa toàn bộ mức tăng từ đợt hưng phấn tháng 11/2024 khi ông Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử.
Theo bà Kristy Akullian, Trưởng bộ phận chiến lược đầu tư iShares tại Blackrock, mặc dù không có gì quá kỳ diệu về cột mốc 5% ngoài tâm lý về con số tròn, nhưng những rào cản về tâm lý có thể tạo ra rào cản kỹ thuật. Điều này có nghĩa là, lợi suất trái phiếu tăng khiến cổ phiếu khó tăng giá.
Đáng lưu ý, tỷ suất lợi nhuận của S&P 500 đang thấp hơn so với lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm, hiện tượng đã rất lâu không xảy ra, kể từ năm 2002. Nói cách khác, lợi nhuận từ việc nắm giữ một tài sản ít rủi ro hơn đáng kể so với chuẩn cổ phiếu Mỹ chưa từng tốt như vậy trong một thời gian dài.
Ông Mike Reynolds đến từ Glenmede Trust lưu ý, khi lợi suất tăng cao, việc phân định cho mức định giá cổ phiếu sẽ càng khó khăn, đặc biệt nếu tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết bắt đầu chậm lại.
Các chuyên gia tại Wall Street đang đưa ra những dự báo thận trọng. Mike Wilson của Morgan Stanley dự đoán, 6 tháng tới sẽ khó khăn cho cổ phiếu. Điều đáng lo ngại không chỉ đến từ Fed, nợ chính phủ tăng vọt, mà còn từ bối cảnh toàn cầu với lạm phát dai dẳng, nhiều ngân hàng trung ương thắt chặt chính sách tiền tệ.
Tuy nhiên, trên thị trường vẫn đang có những yếu tố tích cực. Nhóm Big Tech với dòng tiền mạnh và triển vọng AI có thể trở thành nơi trú ẩn an toàn cho nhà đầu tư.
Ông Eric Sterner, Giám đốc Đầu tư tại Apollon Wealth Apollon Wealth nhận định, các công ty công nghệ lớn đang trở thành một phần của chiến lược phòng thủ trong thời kỳ biến động. Đồng thời, Fed đang trong quá trình giảm lãi suất, mặc dù tốc độ có thể sẽ chậm hơn dự kiến. Điều này tạo nên điểm khác biệt lớn so với năm 2022, khi Fed tăng lãi suất nhanh chóng và các chỉ số chứng khoán đồng loạt lao dốc.
