Nhà máy xi măng Xuân Thành Quảng Nam được khởi công tại từ tháng 7/2010 tại xã Thạnh Mỹ (huyện biên giới Nam Giang - Quảng Nam), với tổng vốn đầu tư 4.000 tỷ. Lễ khởi công của nhà máy này có sự tham dự của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Sau khi hoàn tất việc xây dựng nhà xưởng, hạ tầng, ngày 13/1/2013, Tập đoàn Xuân Thành và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đã ký hợp đồng tín dụng trị giá 2.000 tỷ đồng để lắp đặt dây chuyền sản xuất, hoàn thiện nhà máy.
Sau 13 tháng, ngày 20/3/2014, nhà máy đã xuất tấn hàng đầu tiên ra thị trường, trước sự chứng kiến của lãnh đạo tỉnh Quảng Nam, lãnh đạo Tập đoàn Xuân Thành và nhiều tổng đại lý, nhà phân phối. Tiến độ của nhà máy này vượt cả kỳ vọng của Tập đoàn Xuân Thành.
Theo ông Lê Phước Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, việc nhà máy Xi măng Xuân Thành Quảng Nam đi vào hoạt động sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội của huyện Nam Giang, một huyện miền núi gồm nhiều dân tộc thiểu số của tỉnh Quảng Nam.
Ông Nguyễn Chí Kiên, Tổng Giám đốc nhà máy Xi măng Xuân Thành Quảng Nam cũng cho biết, ban đầu việc triển khai dự án gặp rất nhiều khó khăn, nhưng với sự hỗ trợ tốt củachính quyền địa phương, đặc biệt về GPMB và vùng nguyên liệu, đã giúp cho nhà máy "cán đích" sớm hơn dự kiến.
Trước đó, tại buổi lễ ký kết hợp đồng tín dụng với BIDV hồi đầu năm ngoái, trước lo ngại về việc dư thừa nguồn cung xi-măng trong bối cảnh thị trường BĐS ế ẩm, ông Nguyễn Đức Thụy, Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thành cho rằng Xuân Thành chọn xây dựng nhà máy tại Đông Giang nhằm cung cấp xi-măng cho nhiều công trình lớn của Tập đoàn này ở khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
Ông Thụy cũng phân tích, khu vực Nam Trung Bộ là vùng kinh tế năng động, với tốc độ phát triển hạ tầng xã hội nhanh nhất cả nước nên nhu cầu xi-măng rất lớn. Ông bầu này cũng tin rằng với công nghệ từ Liên bang Đức đảm bảo xi-măng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, lợi thế về giao thông đường thủy với cảng Đà Nẵng sẽ giúp Xuân Thành chiếm ưu thế với các đối thủ xuất khẩu.
Dự án xây dựng Nhà máy xi măng Xuân Thành Quảng Nam được khởi công tháng 7/2010, có công suất 6.600 tấn clinker/ngày với tổng kinh phí 4.000 tỷ đồng, do Tập đoàn Xuân Thành làm chủ đầu tư. Giai đoạn 1 xây dựng hệ thống nghiền xi măng, hoàn thành tháng 3/2014. Giai đoạn 2 là hệ thống sản xuất clinker cho ra sản phẩm trong quý 1/2014.
Để thực hiện dự án này, ngày 18/8/2013, Tập đoàn Xuân Thành đã ký hợp đồng mua dây chuyền, thiết bị của Haver & Boecker (Đức) lắp đặt cùng lúc tại 2 nhà máy đặt ở Quảng Nam và Hà Nam, đây cũng là dây chuyền hiện đại nhất trong lĩnh vực sản xuất xi măng ở Việt Nam hiện nay.
Nhà máy hoàn thành đi vào hoạt động sẽ đóng góp nguồn thu đáng kể cho ngân sách địa phương, đồng thời giải quyết việc làm cho khoảng 1.000 lao động, trong đó có khoảng 80% là lao động địa phương, ưu tiên tuyển dụng lao động là đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống tại huyện Nam Giang và Đại Lộc. Đây được xem là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các huyện miền núi phía Tây Quảng Nam.
Trước đó, về nguồn nguyên liệu cho dự án, lãnh đạo Xuân Thành đã kiến nghị tỉnh tháo gỡ một số vướng mắc của dự án, như: xây dựng đường ống dẫn nước sạch phục vụ sinh hoạt và sản xuất (khoảng 1.000-1.500m3); đưa vào quy hoạch và cấp phép khai thác các mỏ nguyên vật liệu phục vụ sản xuất xi măng, gồm: mỏ đá vôi Thạnh Mỹ, mỏ đất sét Tân Đợi (Đại Sơn), mỏ than Sườn Giữa, mỏ sắt Chà Val, mỏ Bauxit; và giải quyết triệt để việc các hộ dân không chấp nhận bồi thường, GPMB để thi công tuyến đường vào mỏ đá, đường vào nhà máy. Các kiến nghị của XuânThành đã được tỉnh Quảng Nam hỗ trợ.
Mới đây, trong tháng 3/2014, Thủ tướng Chính phủ vừa ra văn bản số 315/TTg-KTN về việc điều chỉnh công suất dây chuyền 2 Nhà máy xi măng Xuân Thành.
Theo đó, Thủ tướng đồng ý nâng công suất dây chuyền 2 Nhà máy xi măng Xuân Thành từ 2,3 triệu tấn lên 4,5 triệu tấn như đề nghị của Bộ Xây dựng tại công văn số 301/BXD-VLXD.
