Đây là một trong những chỉ đạo mới nhất của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể tại cuộc họp về khó khăn, vướng mắc tại Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT, từ năm 2019, các gói thầu đoạn tuyến phía Tây và các gói thầu sử dụng vốn vay từ Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) thuộc Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành tạm dừng thi công do không được giao vốn vay và thiếu vốn đối ứng, Hiệp định vay vốn từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho các đoạn tuyến phía Tây đã hết hạn đã dẫn đến các gói thầu đoạn tuyến phía Tây và các gói thầu sử dụng vốn vay JICA đã tạm dừng thi công.
Để tháo gỡ vướng mắc về thẩm quyền, ngày 21/5/2020, Chính phủ có Nghị quyết số 75/NQ-CP về xử lý vướng mắc đối với một số dự án đầu tư của các doanh nghiệp do Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp làm đại diện chủ sở hữu.
Theo Nghị quyết này, đối với Dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành, Bộ GTVT là cơ quan chủ quản (được Chính phủ giao quyết định đầu tư) và VEC là chủ đầu tư (VEC chịu trách nhiệm thanh toán các khoản nợ của Dự án).
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, tiến độ triển khai Dự án đường cao tốc Bến Lức – Long Thành chậm sẽ phát sinh các chi phí và ảnh hưởng đến thời gian thu phí hoàn vốn, giảm hiệu quả đầu tư của Dự án. Hiện nay các vướng mắc tập trung chủ yếu liên quan sự chủ động của Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và VEC.
“Đối với Bộ GTVT và các bộ, ngành liên quan cũng có trách nhiệm trong việc phối hợp xử lý các vướng mắc tại Dự án đường cao tốc Bến Lức – Long Thành”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết.
Để đẩy nhanh tiến độ Dự án đường cao tốc Bến Lức – Long Thành, Bộ trưởng Bộ GTVT đề nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo Hội đồng thành viên, Ban Giám đốc VEC chủ động làm việc với các bộ, ngành để giải quyết nguồn vốn cho công trình.
Cụ thể, đối với vốn đối ứng, VEC cần bám sát chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, phối hợp chặt chẽ để Bộ Kế hoạch và đầu tư sớm trình Thủ tướng Chính phủ quyết định phương án giải quyết vướng mắc về cơ chế vốn đối ứng cho Dự án.
Đối với vốn vay JICA, VEC chủ động cung cấp hồ sơ, giải trình để Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm thông qua phương án phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho Dự án; đồng thời phối hợp chặt chẽ để Bộ Kế hoạch và đầu tư trình Thủ tướng Chính phủ quyết định giao chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn và kế hoạch vốn năm 2022 cho các dự án của VEC.
Đối với vốn vay ADB, VEC phải khẩn trương thực hiện các hạng mục công việc nhánh phía Đông (thuộc phạm vi khoản vay ADB lần 2), xây dựng tiến độ chi tiết để hoàn thành đúng thời hạn Hiệp định vay. Trường hợp không kịp thời hạn Hiệp định vay, cần nghiên cứu phương án khả thi báo cáo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và Bộ GTVT xem xét, giải quyết.
Đối với phần vốn còn thiếu để hoàn thành đoạn tuyến phía Tây, VEC hoàn thiện hồ sơ, trình duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư và Hiệp định vay ADB lần 2 đối với các gói thầu đoạn phía Tây của Dự án. Trong đó, lưu ý so sánh với phương án sử dụng nguồn vốn hợp pháp của VEC để đề xuất cấp thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh Dự án.
Bộ trưởng Bộ GTVT đề nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, VEC tập trung hoàn thành việc tăng vốn điều lệ làm cơ sở để VEC tiếp tục đầu tư phát triển. Trên cơ sở đó, xây dựng cơ chế, đề xuất nguồn vốn để đầu tư các công trình đảm bảo, nâng cao khả năng kết nối với các Dự án liên quan như: đầu tư bổ sung cầu vượt tại nút giao Long Thành – Dầu Giây và Biên Hòa – Vũng Tàu; Hoàn chỉnh nút giao QL 51 và tuyến nối với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; Mở rộng tuyến cao tốc Long Thành – Dầu Giây.
Đối với công tác triển khai Dự án đường cao tốc Bến Lức – Long Thành, Bộ GTVT đề nghị VEC chủ động làm việc với ADB và JICA để giải quyết việc chấm dứt hợp đồng các gói thầu A1, A6 và J3 và các thủ tục cần thiết để lựa chọn nhà thầu mới triển khai hoàn thành Dự án theo quy định.
Đơn vị chủ công trình cũng sẽ phải rà soát các điều khoản hợp đồng, xác định rõ các nguyên nhân chủ quan, khách quan và trách nhiệm của các bên liên quan, xác định chính xác chi phí phát sinh hợp pháp theo quy định hợp đồng, quy định của pháp luật hiện hành để đề xuất nguồn vốn xử lý, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định.
Bộ GTVT yêu cầu VEC chủ động làm việc, đàm phán với các nhà thầu để giải quyết dứt điểm các vướng mắc và triển khai thi công lại. Quyết liệt chỉ đạo, đôn đốc các nhà thầu khẩn trương tái khởi động thi công các gói thầu, phấn đấu hoàn thành các đoạn tuyến sử dụng vốn vay ADB trong quý III/2023.
