Có tình trạng NH "găm" ngoại tệ
Theo phản ánh của CTCP Sản xuất thương mại điện Bình Sơn, NH không bán theo đúng tỷ giá niêm yết mà bán theo tỷ giá thương lượng dù doanh nghiệp có mở L/C hay trả nợ vay đến hạn. Công ty TNHH Thái Viết cho hay, hầu hết các NH không bán ngoại tệ để doanh nghiệp mình thanh toán tiền hàng nhập khẩu. Doanh nghiệp phải tự mua USD ở thị trường tự do rồi đem bán cho NH, sau đó xin mua lại. Tập hợp ý kiến của các hội viên, đại diện của Hội Doanh nhân trẻ TP.HCM thông tin, vào giữa năm 2008, lúc đó giá ngoại tệ biến động mạnh, các doanh nghiệp không mua được ngoại tệ trong NH nên đành phải mua USD bên ngoài với giá 19.200 đồng/USD; tình trạng này đang có dấu hiệu lập lại. Một số doanh nghiệp đặt thẳng vấn đề: để đối phó với tình trạng khủng hoảng kinh tế hiện nay, Việt
Trả lời các câu hỏi liên quan đến tỷ giá ngoại tệ, ông Nguyễn Văn Giàu cho rằng, tỷ giá là một vấn đề khó của một quốc gia. Mặc dù hiện nay Việt Nam nhập siêu nhưng vẫn thu hút được nguồn vốn đầu tư, lượng kiều hối tốt, đặc biệt trong 2 tháng đầu năm 2009 Việt Nam xuất siêu. Phương châm điều hành tỷ giá của NHNN hiện nay linh hoạt theo tín hiệu thị trường. Cán cân thanh toán hiện nay cũng chưa có gì căng thẳng. Chính phủ đang khuyến khích sản xuất, tiêu dùng trong nước, giảm nhập khẩu. Theo ông Nguyễn Văn Giàu, NHNN đã có yêu cầu các NH chấn chỉnh việc thực hiện mua bán ngoại tệ. Vừa qua, NHNN cũng đã phát hiện một NH dùng cách nâng giá bán ngoại tệ và hiện đang xử lý. "Tình trạng "găm" ngoại tệ đã xuất hiện nên NHNN đang nghiên cứu để đưa ra biện pháp giải quyết" - ông Giàu nói.
PGS-TS Trần Hoàng Ngân, Phó hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế TP.HCM cho rằng, phá giá tiền đồng sẽ khuyến khích xuất khẩu. Nhưng nếu phá giá mà vẫn không xuất được hàng bởi tình hình kinh tế các nước hiện nay cũng đang lâm vào tình trạng khó khăn thì phá giá tiền đồng sẽ rất nguy hiểm. Trong năm 2008, giá USD tăng khoảng 8%. Còn hiện nay giá USD trong nước đang được giữ nhưng thật ra tiền đồng đang phá giá. Bởi, vừa qua Mỹ bỏ ra gần 1.300 tỷ USD để cứu nền kinh tế, ngay lập tức đồng USD trên thế giới bị mất giá nghiêm trọng, trong khi đó tại Việt Nam thì không.
Cho vay trục trặc
Các doanh nghiệp còn phản ánh những khúc mắc trong việc giải quyết cho vay tại các NH hiện nay. Đại diện Hội doanh nhân trẻ cho hay, bình quân trong 10 doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) thì chỉ có 2 doanh nghiệp thụ hưởng được việc hỗ trợ lãi suất cho vay 4% đang áp dụng. Bởi hầu hết DNVVN đều không có tài sản thế chấp, nếu có thì tài sản đã được thế chấp vào năm trước.
Hình thức NH Phát triển Việt Nam (VDB) bảo lãnh cho DNVVN vay vốn tín chấp từ các NH thương mại tưởng chừng như giải quyết được khó khăn về tài sản thế chấp khi vay vốn của doanh nghiệp. Nhưng theo phản ánh của Công ty Song Long Food, khi thẩm tra hồ sơ vay thì VDB và NH thương mại có quan điểm khác nhau về đánh giá phương án. Do đó, khi NH thương mại đồng ý cho vay nhưng VDB "lắc đầu" thì doanh nghiệp cũng không được vay tín chấp từ bảo lãnh của VDB. Trường hợp VDB bảo lãnh cho vay thì doanh nghiệp phải có vốn đối ứng 10% trên tổng số tiền vay. Doanh nghiệp nhỏ có vốn điều lệ dưới 10 tỷ đồng thì việc kiếm thêm 1 tỷ đồng để trong tài khoản làm đối ứng rất khó khăn. Theo kiến nghị của Công ty Song Long Food, một trong 2 NH là VDB hay NH thương mại đồng ý phương án thì doanh nghiệp được giải quyết hồ sơ vay. VDB bảo lãnh cho vay thì nên giải ngân theo từng hợp đồng nguyên liệu đầu vào và bảng lương mà doanh nghiệp không cần phải có vốn đối ứng.
