Vốn hóa thị trường của hai công ty công nghệ thông tin hàng đầu Trung Quốc là Tencent và Alibaba đã sụt giảm 330 tỷ USD kể từ cuối năm 2020 do các quy định cứng rắn hơn của Bắc Kinh. Ngược lại, vốn hoá các nhà sản xuất chất bán dẫn và các công ty liên quan đến xe điện như các nhà sản xuất pin, ngày càng tăng.
Theo đó, Nikkei đã xếp hạng các công ty Đông Á theo giá trị vốn hóa thị trường dựa trên dữ liệu QUICK-FactSet cho thấy, vốn hoá của các công ty công nghệ thông tin của Trung Quốc giảm mạnh trong giai đoạn từ cuối năm 2020 đến ngày 30/8 vì tiền phạt chống độc quyền và các quy định cứng rắn của chính phủ Trung Quốc.
Vốn hóa thị trường của Tencent xếp hạng cao nhất ở mức 574,3 tỷ USD vào ngày 30/8/2021 nhưng vốn hoá đã giảm khoảng 20% so với cuối năm 2020. Alibaba từ vị trí thứ hai xuống vị trí thứ ba khi vốn hoá giảm 30% xuống còn 440,6 tỷ USD khi giá cổ phiếu tiếp tục duy trì ở mức thấp.
Các quy định cứng rắn của Trung Quốc đang bắt đầu ảnh hưởng đến các nhà sản xuất mặt hàng xa xỉ. Các nhà sản xuất rượu xa xỉ Kweichow Moutai xếp thứ 5 và Wuliangye Yibin xếp thứ 20 với vốn hoá giảm lần lượt 20% và 30% so với cuối năm 2020.
Ngược lại, công ty sản xuất chất bán dẫn Đài Loan (Trung Quốc) TSMC đang nhanh chóng vươn lên dẫn đầu. TSMC đã tạm thời vượt qua Tencent để trở thành công ty có vốn hoá thị trường lớn nhất Đông Á vào ngày 18/8. Hiện tại, tính tới ngày 30/8, TSMC đang có vốn hoá thị trường 564,4 tỷ USD, tăng hơn 10% so với cuối năm 2020, gần sát vốn hoá của Tencent.
 |
Bảng top 10 công ty vốn hóa lớn tại Đông Á |
Việc xếp hạng của TSMC tăng không chỉ phản ánh sự sụt giảm giá cổ phiếu của các công ty công nghệ của Trung Quốc, mà còn phản ánh sự tăng trưởng do nhu cầu toàn cầu về chất bán dẫn tăng vọt.
So với bảng xếp hạng vốn hóa thị trường cách đây một thập kỷ, các công ty Trung Quốc tiếp tục giữ vị trí cao nhưng đã có những thay đổi đáng chú ý trong lĩnh vực kinh doanh.
Bảng xếp hạng vào cuối năm 2010 chủ yếu là các công ty thuộc lĩnh vực năng lượng và tài chính như PetroChina và các công ty năng lượng khác bao gồm CNOOC, cũng như Ngân hàng Công thương Trung Quốc và các tổ chức tài chính khác dẫn đầu. Sự thay đổi này đã phản ánh tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Trung Quốc với sự trỗi dậy của lĩnh vực công nghệ.
Trong khi thứ hạng của các công ty năng lượng hiện tại đang giảm, Contemporary Amperex Technology, nhà sản xuất pin ô tô lớn nhất thế giới và nhà sản xuất xe điện hàng đầu BYD Auto lần lượt đứng ở vị trí thứ 9 và 24 trong bảng xếp hạng mới nhất.
Các công ty liên quan đến xe điện ở Trung Quốc được chính phủ ưu đãi về hoạt động tiếp thị và các hoạt động khác, chính phủ Trung Quốc đã cam kết rằng nước này sẽ đạt được mức phát thải CO2 ròng bằng không vào năm 2060.
Mặt khác, tính về mặt thị phần theo quốc gia trong bảng xếp hạng 200 công ty hàng đầu theo giá trị vốn hóa thị trường của khu vực Đông Á, Trung Quốc đã chiếm hơn 50% thị phần vào năm 2021, tăng từ con số 0 vào năm 1990. Mặc dù không chắc chắn tác động của các quy định của Chính phủ Trung Quốc sẽ lan rộng đến đâu, nhưng sự gia tăng thị phần của Trung Quốc được cho là một phần nhờ vào hoạt động thăng tiến của các công ty khởi nghiệp.
Hàn Quốc là quốc gia có thị phần 10% trong những năm 2010 đối với các nhà sản xuất thiết bị điện và chất bán dẫn lớn như Samsung Electronics nhưng trong bảng xếp hạng mới nhất, tỷ lệ này đã giảm xuống 6% do vốn hoá của các doanh nghiệp kinh doanh thông thường giảm. Vốn hoá của nhà sản xuất thép POSCO và nhà sản xuất phụ tùng ô tô Hyundai Mobis đều giảm bất chấp sự gia tăng của các công ty công nghệ khác.
Trong thập kỷ qua, thị phần của các công ty Nhật Bản trong bảng xếp hạng đã giảm mạnh hơn so với Hàn Quốc từ 38% xuống 27%. Năm 1990, khi nền kinh tế “bong bóng” của Nhật Bản ở thời kỳ cực thịnh, các công ty Nhật Bản dẫn đầu là các ngân hàng thương mại lớn đã chiếm hơn 90% trong số 200 doanh nghiệp hàng đầu. Tuy nhiên, Toyota Motor hiện là công ty Nhật Bản duy nhất nằm trong top 10 các công ty có vốn hoá lớn nhất Đông Á.
