Các chủng Covid-19 mới xuất hiện mỗi ngày khi virus tiếp tục đột biến, nhưng chỉ một số ít được đưa vào danh sách theo dõi chính thức của WHO là “biến thể được quan tâm” hoặc nghiêm trọng hơn là “biến thể cần quan tâm” - một chủng đột biến dễ lây lan hơn, gây chết người hơn và kháng cự nhiều hơn với các loại vắc xin và phương pháp điều trị hiện tại.
WHO đã phân loại 3 chủng là các biến thể cần quan tâm: B.1.1.7, được phát hiện lần đầu tiên ở Anh và là chủng phổ biến nhất hiện đang lưu hành trên khắp Mỹ; B.1.351 được phát hiện lần đầu ở Nam Phi và biến thể P.1 được phát hiện lần đầu ở Brazil.
Một biến thể được quan tâm là biến thể B.1617 lần đầu tiên được tìm thấy ở Ấn Độ, nhưng trưởng nhóm kỹ thuật của WHO về Covid-19, bà Maria Van Kerkhove cho biết cần có thêm nhiều nghiên cứu để hiểu hoàn toàn về đột biến này.
Van Kerkhove cho biết: “Thực tế có một số biến thể virus đang được phát hiện trên khắp thế giới và tất cả đều được chúng tôi đánh giá đúng cách. Các nhà khoa học đang xem xét mức độ lưu hành của mỗi biến thể ở các khu vực để xác định liệu các đột biến có thay đổi mức độ nghiêm trọng hoặc sự lây truyền của bệnh và các yếu tố khác hay không trước khi phân loại chúng là mối đe dọa của sức khỏe cộng đồng mới”.
“Thông tin đến nhanh chóng và dữ dội. Có những biến thể mới mỗi ngày đang được xác định và được báo cáo nhưng không phải tất cả đều quan trọng”, bà nói.
Các biến thể khác được phân loại là các biến thể được quan tâm bao gồm B.1525 được phát hiện lần đầu tiên ở Anh và Nigeria; B.1427/B.1429 được phát hiện lần đầu tiên ở Mỹ; P.2 được phát hiện lần đầu tiên ở Brazil; P.3 lần đầu tiên được phát hiện ở Nhật Bản và Philippines; S477N lần đầu tiên được phát hiện ở Mỹ và B.1.616 lần đầu tiên được phát hiện ở Pháp.
Bà cho biết, WHO cũng đang tìm kiếm các nhà dịch tễ học địa phương như một phần mở rộng "tai mắt" của mình để hiểu rõ hơn về tình hình thực tế và xác định các biến thể nguy hiểm tiềm ẩn khác.
“Điều quan trọng là chúng ta phải có các cuộc thảo luận thích hợp để xác định yếu tố nào có ý nghĩa so với giá trị sức khỏe cộng đồng và có làm thay đổi khả năng sử dụng các biện pháp xã hội về y tế công cộng hay bất kỳ biện pháp đối phó y tế nào của chúng ta hay không. Chúng tôi đang tập hợp những người phù hợp vào phòng để thảo luận về ý nghĩa của những đột biến này. Chúng tôi cần cộng đồng toàn cầu làm việc cùng nhau, và họ đang làm như vậy”, bà nói.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) hiện cũng có một danh sách gồm 4 biến thể cần quan tâm và 5 biến thể cần quan tâm tương tự như danh sách của WHO, mặc dù CDC chủ yếu tập trung vào các biến thể đang gây ra các đợt bùng phát mới ở Mỹ.
Van Kerkhove cho biết, một số quốc gia “có một số xu hướng đáng lo ngại, một số dấu hiệu đáng lo ngại về số ca bệnh tăng, tỷ lệ nhập viện và tỷ lệ điều trị tăng ở các quốc gia chưa được tiếp cận với vắc xin, chưa đạt đến mức độ bao phủ cần thiết để thực sự có tác động đến bệnh tật nặng và tử vong cũng như vấn đề lây truyền”.
