Tăng chiều sâu quản trị doanh nghiệp
Theo quyết định của Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp giao kế hoạch năm 2023 cho Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), Tổng công ty cần đạt doanh thu 6.657 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 2.903 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước 2.881 tỷ đồng.
Có 2 chỉ tiêu đáng chú ý khác là vốn tiếp nhận trong năm đạt 21.705 tỷ đồng, vốn quản trị đạt 38.564 tỷ đồng.
Nếu so giữa chỉ tiêu được giao và kết quả đạt được hàng năm, SCIC thường vượt xa các mục tiêu về doanh thu và lợi nhuận bằng rất nhiều nỗ lực. Chẳng hạn, năm 2022, Tổng công ty đạt 10.698 tỷ đồng doanh thu và gần 7.000 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, vượt 36% và 91% kế hoạch năm 2022.
Tuy nhiên, chỉ tiêu về vốn tiếp nhận và vốn quản trị tại các doanh nghiệp lại không nằm trong tầm tay của tổng công ty mà phụ thuộc nhiều vào các bên liên quan như các đầu mối chủ sở hữu vốn nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc diện chuyển giao vốn về SCIC.
Nhìn lại năm 2022, phần lớn doanh nghiệp do SCIC quản trị vốn nhà nước đều khá năng động, linh hoạt trong việc tái cấu trúc doanh nghiệp để vượt qua những cơn gió ngược từ môi trường kinh doanh có nhiều khó khăn, nhờ đó tiếp tục phát triển bền vững.
Tại Tập đoàn dệt may Việt Nam (Vinatex), năm 2022, không đơn vị nào của Tập đoàn phải cắt giảm lao động, doanh thu vượt 8% kế hoạch, lợi nhuận vượt 24% kế hoạch, thu nhập bình quân của người lao động tăng 15% so với năm 2021. Dự báo là yếu tố có đóng góp quan trọng trong phản ứng quản trị của Tập đoàn, qua đó góp phần giữ ổn định được việc làm, thu nhập cho người lao động.
 |
Lãnh đạo Vinatex cho biết, ở những tháng đỉnh cao chính vụ, thông thường một tháng công nhân tăng ca khoảng 40 giờ, làm việc khoảng 58 giờ/tuần, thì năm 2022 không có tăng ca, tăng giờ, vẫn có doanh nghiệp giữ được 48, 44, 40 giờ làm việc trong tuần. Vì có dự báo sớm nên doanh nghiệp ít bị động hơn, chủ động sắp xếp được khu vực nghỉ, khu vực làm, tránh tình trạng không có đơn hàng phải cho cả nhà máy nghỉ. Mặt khác, dự báo cũng giúp lãnh đạo doanh nghiệp đưa ra quyết định tối ưu nhất, thực hiện được mục tiêu giữ việc làm cho người lao động.
Ngoài sản phẩm dự báo về nhu cầu, Vinatex có thêm sản phẩm dự báo về tồn kho của các nhà cung cấp lớn trên thế giới để thấy được từng thời điểm họ tồn kho, giải tồn thế nào, khi nào họ đặt hàng lại…
Đổi mới công tác quản trị nguồn lực doanh nghiệp, tái cấu trúc sản xuất kinh doanh như Vinatex luôn là một trong những chiến lược được cổ đông lớn SCIC ủng hộ và thúc đẩy tại nhiều doanh nghiệp có vốn của SCIC.
Ở CTCP Traphaco, các sản phẩm thuốc đông dược được coi là nguồn lực chính mang lại lợi nhuận lâu nay nhưng Công ty đã quyết định mở rộng thêm mảng thuốc tân dược, tập trung vào chuyển giao công nghệ, tung ra hàng loạt sản phẩm mới và làm mới hệ thống phân phối.
Kết quả, 2022 là năm khó khăn của ngành dược, song Traphaco đạt doanh thu 2.399 tỷ đồng, lợi nhuận 293 tỷ đồng, tăng trưởng kép 11% so với năm 2021. Công ty tung ra 16 sản phẩm mới trong một năm, đạt doanh số 156 tỷ đồng, vượt 54% kế hoạch đề ra. Cả 4 nhà máy đông dược, tân dược và thực phẩm bảo vệ sức khỏe đều được tăng cường khai thác.
Trên nền cao của năm 2022, Công ty mạnh dạn đặt mục tiêu doanh thu năm 2023 đạt 2.600 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 326 tỷ đồng, lần lượt tăng 8,4% và 11,2% so với năm trước, đưa vào sản xuất và tung ra thị trường ít nhất 19 sản phẩm mới.
Kế hoạch kinh doanh nói trên được cho là khá táo bạo khi bối cảnh nền kinh tế trong và ngoài nước đứng trước nhiều thách thức, thu nhập của nhiều người suy giảm, ảnh hưởng tới chi tiêu cho các sản phẩm sức khỏe. Táo bạo hơn, tại ĐHCĐ thường niên 2023, lãnh đạo Traphaco còn cho rằng đây chỉ là kịch bản thấp, nếu làm tốt, con số có thể đạt cao hơn.
Thành công của Traphaco được đánh giá đến từ việc sớm triển khai chiến lược sóng đôi, sản xuất, nghiên cứu phát triển thuốc đông, tây y, chia tách trình dược viên theo từng mảng hoạt động, tạo sự cạnh tranh thi đua lành mạnh trong nội bộ doanh nghiệp. Những con bài trong mảng tân dược thuộc nhóm thuốc ho, kháng sinh, điều trị tiểu đường, mỡ máu, huyết áp… được kỳ vọng sớm trở thành mảng sản phẩm mới đem lại lợi nhuận không thua kém so với các sản phẩm Đông dược tên tuổi của Traphaco.
Thức thời đổi mới
Người đại diện vốn của SCIC tại các doanh nghiệp đã coi đây là nhiệm vụ tiên quyết phải thực hiện. Điều này không những giúp doanh nghiệp trụ vững trong bối cảnh khó khăn mà còn đón đầu các xu hướng, nắm bắt được các mô hình kinh doanh mới.
Tại Tổng công ty Sông Đà, một trong những doanh nghiệp có nhiều bài toán thách thức về nợ vay, công ăn việc làm cho người lao động... khi chuyển giao vốn nhà nước về SCIC. Với kinh nghiệm tham gia tái cấu trúc tại nhiều doanh nghiệp, SCIC đã hỗ trợ Tổng công ty Sông Đà giải quyết nhiều bài toán lớn.
Trước hết là triển khai các giải pháp cơ cấu tài chính (tập trung thu hồi công nợ, cổ tức và tái cấu trúc một số khoản đầu tư), khai thác các công cụ tài chính để thu xếp dòng tiền thanh toán nợ, đặc biệt là xử lý khoản nợ trái phiếu năm 2017 có dư nợ gốc 1.040 tỷ đồng. Kết quả là Sông Đà đã thanh toán được các khoản nợ vay đến hạn, năng lực tài chính của Sông Đà và các đơn vị có vốn góp được cải thiện. Tổng công ty đã thực hiện chi trả cổ tức năm 2021 là 2,8% và dự kiến cổ tức năm 2022 là 10%.
Ngành nghề kinh doanh chính thuỷ điện bị thu hẹp do các dự án thuỷ điện lớn tại Việt Nam không còn, SCIC đã yêu cầu Sông Đà và Người đại diện vốn tại các đơn vị có vốn góp củng cố hoạt động thuộc ngành nghề kinh doanh chính thi công các công trình hầm, thuỷ điện; mở rộng hoạt động thông qua tìm kiếm các dự án mới ở nước ngoài. Bên cạnh đó, chuyển đổi cơ cấu sản xuất tại một số đơn vị xây lắp để có thể thi công các công trình, dự án thuộc các lĩnh vực hạ tầng giao thông, thuỷ lợi, khu công nghiệp, nhà dân dụng...
Đa dạng hóa mảng, miếng mới, tập trung khai thác các cơ hội mới trên thị trường đã giúp Tổng công ty Sông Đà đạt doanh thu hợp nhất 9.304 tỷ bằng 136% kế hoạch năm; lợi nhuận trước thuế đạt 2.176 tỷ, bằng 521% kế hoạch năm 2022.
Kết quả có đóng góp không nhỏ từ các đợt thoái vốn của Tổng công ty Sông Đà tại Sudico và thủy điện Sử Phán. Với kinh nghiệm của mình, SCIC đã hỗ trợ Sông Đà thoái vốn đúng thời điểm, đạt mức giá cao, đem lại hiệu quả lớn.
Tăng cường công tác quản trị doanh nghiệp, tổ chức hạch toán kinh doanh tuân thủ theo đúng chế độ và quy định của pháp luật, quản lý chặt chẽ các chi phí sản xuất và chi phí quản lý doanh nghiệp, đảm bảo sản xuất có hiệu quả, tích lũy vốn để phát triển là những yêu cầu nằm lòng của các doanh nghiệp được SCIC quản trị vốn. Thống nhất các nguyên tắc thực thi, có sự giám sát, hỗ trợ thường xuyên đã giúp nhiều doanh nghiệp từng yếu kém như TCT Sông Đà khởi sắc, từ đó đồng vốn nhà nước càng gia tăng hiệu quả.
