Chuyển nhượng công sản, giao đất không qua đấu giá
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ “nhôm” và đồng phạm về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo cáo trạng, Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty cổ phần Nova Bắc Nam 79 đều do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm người đại diện theo pháp luật. Trong quá trình hoạt động, nhờ vào tư cách đơn vị bình phong của Bộ Công an, hai công ty này đã được cho thuê, chuyển nhượng nhiều khu đất giá trị, có vị trí đắc địa tại Đà Nẵng và TP.HCM.
Có 7 khu đất với tổng diện tích nhà là 6.723 m2, tổng diện tích đất là 26.759 m2 đã được chuyển nhượng cho hai công ty này. Trong đó, tại Đà Nẵng có 4 khu đất: nhà đất 319 Lê Duẩn, nhà đất số 16 Bạch Đằng, khu đất Công viên An Đồn cũ đường Ngô Quyền, khu đất Dự án Vệt du lịch ven biển Vegas Resort đến Khu du lịch Bến Thành Non Nước. Tại TP.HCM, có 3 khu đất, gồm nhà đất số 15 Thi Sách; nhà đất số 8 Nguyễn Trung Trực, nhà đất tại 129 Pasteur.
Theo quy định tại Luật Đất đai 2003 và Luật Đất đai 2013, có hiệu lực trong suốt thời gian hai công ty này hoạt động thì khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án nhằm mục đích đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc cho thuê; sử dụng mặt bằng làm cơ sở sản xuất - kinh doanh thì phải đấu giá đất hoặc đấu thầu dự án.
Chỉ khi nào đất đưa ra đấu giá, mà không có người tham gia hoặc chỉ có 1 người tham gia hoặc đấu giá 2 lần không thành thì Nhà nước thực hiện việc giao đất, thuê đất mà không đấu giá. Tuy nhiên, nhiều khu đất đã được chính quyền TP. Đà Nẵng, TP.HCM chuyển nhượng cho hai công ty của Phan Văn Anh Vũ, mà không thông qua đấu giá.
Đơn cử, từ khu đất Dự án Vệt du lịch ven biển Vegas Resort đến Khu du lịch Bến Thành Non Nước ở Đà Nẵng có diện tích 15.577m2 được giao cho Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 để sử dụng vào mục đích đầu tư khu du lịch ven biển, thời hạn 50 năm, hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất.
Giá thuê đất được phê duyệt là 5 triệu đồng/m2, được giảm giá còn 3,7 triệu đồng/m2; giảm thêm tiền sử dụng đất 10%. Công ty này đã nộp 52 tỷ đồng trong khi định giá của Hội đồng Định giá tài sản trong tố tụng hình sự xác định trị giá khu đất là 487,8 tỷ đồng.
Hay như khu đất 3.264 m2 Công viên An Đồn cũ tại đường Ngô Quyền (TP. Đà Nẵng), Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 được giảm giá 10% và được nhận chuyển nhượng với giá 17 tỷ đồng.
Sau đó, Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 đề nghị chính quyền cấp sổ đỏ dưới tên Phan Văn Anh Vũ, đất sử dụng lâu dài, mục đích để làm công trình thương mại, dịch vụ, văn phòng, khách sạn và tách thửa. Hội đồng định giá xác định giá trị khu đất này là 167 tỷ đồng. Nhà nước chịu thiệt hại 150 tỷ đồng.
Nhà đất tại số 15 Thi Sách, quận 1, TP.HCM có diện tích 2.657 m2 trước đây được Nhà nước cho Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Phim Giải Phóng thuê. Sau này, Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 được nhận quyền thuê từ Công ty Phim Giải Phóng với chi phí hỗ trợ là 29,1 tỷ đồng. Đến tháng 6/2015, TP.HCM có quyết định cho Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 thuê khu đất này với mục đích làm văn phòng làm việc, thời hạn 50 năm.
Ai đang quản lý những khu đất vàng?
Sau khi được giao quyền sử dụng đất và tài sản trên đất, Phan Văn Anh Vũ đã tiến hành chuyển quyền sử dụng đất từ công ty sang cho cá nhân mình hoặc liên kết, chuyển nhượng cho cá nhân, tổ chức khác nhằm thu lợi bất chính. Thực chất, không có bất cứ hoạt động nghiệp vụ nào phục vụ cho ngành, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước.
Đối với khu đất số 15 Thi Sách, sau khi được thuê đất, Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 đã lập dự án bổ sung chức năng có chiều cao 83 m, 115 căn hộ, 72 căn officetel, 88 phòng khách sạn.
Sau đó, UBND TP.HCM chấp thuận phê duyệt dự án, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, tính thêm chi phí sử dụng đất với hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn 50 năm.
Mặc dù chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng khu đất đã được xây dựng công trình 18 tầng.
Hội đồng định giá xác định giá trị quyền sử dụng đất số 15 Thi Sách là 762 tỷ đồng. Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã có văn bản đề nghị UBND TP.HCM phong tỏa tài sản và tạm dừng các dự án liên quan đến Phan Văn Anh Vũ. Do đó, việc phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất chưa được thực hiện. Cơ qua điều tra không xác định thiệt hại do việc chuyển đổi quyền mục đích sử dụng đất, chỉ xác định số tiền khấu trừ trái pháp luật là 6,7 tỷ đồng.
Khu đất số 8 Nguyễn Trung Trực, quận 1, TP.HCM có diện tích 1.297 m2, được xác định giá thuê đất là 577.500 đồng/m2/năm ổn định trong 5 năm. Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam sử dụng khu đất này làm trụ sở hoạt động.
Khu đất số 129 Pasteur với 2.264 m2 đất được bán chỉ định cho Công ty cổ phần Nova Bắc Nam 79 để phục vụ yêu cầu công tác với giá 294 tỷ đồng.
Sau đó, Công ty cổ phần Nova Bắc Nam 79 đã ký hợp đồng hứa mua, hứa bán với Công ty cổ phần Đầu tư Peak View về việc chuyển nhượng lại khu đất này với giá 300 tỷ đồng. Khu đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dưới tên Công ty cổ phần Đầu tư Peak View.
Đến tháng 1/2018, các cổ đông sáng lập của Công ty cổ phần Đầu tư Peak View đã chuyển nhượng 100% cổ phần cho Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn - Gia Định và 2 cá nhân khác với giá 350 tỷ đồng. Hiện nhà đất này do Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn - Gia Định quản lý sử dụng. Được biết, khu đất này được Hội đồng Định giá xác định giá trị là 517 tỷ đồng.
Một số khu đất khác như số 319 Lê Duẩn (Đà Nẵng); khu đất Công viên An Đồn cũ... còn được Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 đề nghị chính quyền sang tên cho cá nhân Phan Văn Anh Vũ.
Khởi tố, điều tra nhiều lãnh đạo Đà Nẵng, TP.HCM
Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với nguyên Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng và 14 cá nhân liên quan đến việc chuyển nhượng nhiều khu đất tại Đà Nẵng cho 2 công ty của Phan Văn Anh Vũ.
Nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM và 4 cá nhân khác cũng bị khởi tố điều tra vì hành vi vi phạm quy định quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí liên quan đến sai phạm tại dự án 15 Thi Sách (quận 1, TP.HCM).