Mua đi bán lại cổ phần liên tục
Báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2024 của Vinahud cho thấy, năm 2024 tiếp tục là một năm thua lỗ của doanh nghiệp này. Cụ thể, trong quý cuối năm ngoái, Vinahud ghi nhận doanh thu thuần 23 tỷ đồng, giảm 75% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong kỳ, Công ty có khoản doanh thu tài chính 186 tỷ đồng, theo giải trình của doanh nghiệp thì phát sinh từ việc chuyển nhượng 100% vốn góp của Công ty TNHH Mê Linh Thịnh Vượng cho Công ty cổ phần Mê Linh Homes. Tuy nhiên, do chi phí tài chính tăng mạnh 281%, lên 213 tỷ đồng, Vinahud báo lỗ sau thuế gần 17 tỷ đồng, nâng lỗ sau thuế cả năm 2024 lên 178 tỷ đồng và lỗ lũy kế đến cuối năm 2024 lên con số 312,6 tỷ đồng.
Kế hoạch chuyển nhượng Công ty TNHH Mê Linh Thịnh Vượng (đơn vị sở hữu hơn 39,7% cổ phần của Công ty cổ phần Đầu tư Bất động sản Prime Land - chủ đầu tư dự án Làng Hoa Tiền Phong) của Vinahud với Công ty cổ phần Mê Linh Homes (tên gọi cũ là Công ty cổ phần VNC Construction) được thông qua tại đại hội cổ đông bất thường hồi tháng 9/2024, khi Vinahud đứng trước áp lực về tài chính sau khi nhận chuyển nhượng doanh nghiệp này từ Công ty cổ phần Tập đoàn R&H - thành viên chính trong hệ sinh thái doanh nghiệp có liên quan tới ông Trương Quang Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinahud hiện tại.
Thời điểm diễn ra đại hội cổ đông bất thường này, nhiều cổ đông và nhà đầu tư đã đặt câu hỏi về mối quan hệ giữa Vinahud với hệ sinh thái R&H Group, nhất là việc dòng tiền để nhận chuyển nhượng cổ phần Công ty TNHH Mê Linh Thịnh Vượng và Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Friends (Friends) trước đây hoàn toàn từ vay ngân hàng.
Tính tới cuối tháng 3/2024, ngân hàng đã giải ngân 1.710 tỷ đồng để Vinahud thực hiện hai thương vụ này - so với quy mô vốn chủ sở hữu hơn 411 tỷ đồng của doanh nghiệp tại thời điểm trước khi thương vụ chuyển nhượng diễn ra (đầu năm 2023).
 |
Sau thương vụ M&A Công ty TNHH Mê Linh Thịnh Vượng và Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Friends (Friends), tổng tài sản của Vinahud tăng mạnh, lên mức gần 4.670 tỷ đồng vào giữa năm 2023. Tất nhiên, tổng nợ phải trả cũng tăng từ mức hơn 177 tỷ đồng vào đầu năm 2023 lên mức gần 4.315 tỷ đồng vào cuối tháng 6/2023. Trong đó, vay và nợ thuê tài chính dài hạn là gần 1.749 tỷ đồng; vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn là hơn 187 tỷ đồng. Tính tới cuối năm 2023, tổng nợ phải trả của Vinahud là hơn 4.729 tỷ đồng, còn vay và nợ thuê tài chính (gồm cả ngắn hạn và dài hạn) là 2.357 tỷ đồng.
Sau thương vụ M&A Công ty TNHH Mê Linh Thịnh Vượng và Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Friends (Friends), tổng nợ phải trả của Hudland tăng từ mức hơn 177 tỷ đồng vào đầu năm 2023 lên mức gần 4.315 tỷ đồng vào cuối tháng 6/2023.
Đáng chú ý, các thương vụ M&A này được thực hiện ngay trước thềm 3 lô trái phiếu với tổng giá trị theo mệnh giá 2.500 tỷ đồng của Công ty cổ phần Tập đoàn R&H đáo hạn (từ ngày 14/4 - 3/5/2023).
Một điểm đáng chú ý nữa, trong năm 2023, Vinahud phát sinh nhiều khoản cho vay lớn với cá nhân và doanh nghiệp, tập trung vào tổ chức và cá nhân có liên quan tới R&H Group. Cụ thể, tính đến cuối quý I/2024, phải thu từ cho vay của Vinahud là 1.054,5 tỷ đồng, bao gồm 510 tỷ đồng từ Tập đoàn R&H, 298,5 tỷ đồng từ bà Phạm Thị Hạnh (cổ đông lớn và đại diện nhiều doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái R&H Group) cùng 184,9 tỷ đồng phải thu từ cho vay các cá nhân, tổ chức khác.
Áp lực chi phí tài chính khiến Vinahud ngay lập tức báo lỗ gần 164 tỷ đồng trong năm 2023 và tiếp tục báo lỗ 178 tỷ đồng trong năm qua. Tại đại hội cổ đông bất thường diễn ra vào đầu tháng 9/2024 (chỉ 3 tháng sau khi diễn ra đại hội cổ đông thường niên), Vinahud đã thông qua phương án chuyển nhượng 100% vốn điều lệ Công ty TNHH Mê Linh Thịnh Vượng cho Mê Linh Homes với giá không thấp hơn 980 tỷ đồng.
Hội đồng quản trị Vinahud khi đó cho biết, số tiền này để thanh toán trước hạn một phần khoản vay ngân hàng. Việc chuyển nhượng sau đó giúp Vinahud ghi nhận 186 tỷ đồng doanh thu từ hoạt động tài chính trong quý IV/2024 như đã nêu ở trên.
Nợ vay của R&H Group gấp gần… 14 lần vốn chủ sở hữu
Liên quan đến Công ty cổ phần Tập đoàn R&H và lô trái phiếu 8.150 tỷ đồng, công ty này thành lập vào tháng 8/2019 với vốn điều lệ 999 tỷ đồng, trong đó ông Trương Quang Minh nắm giữ 70% cổ phần, đồng thời đảm nhiệm vai trò Tổng giám đốc. Hiện tại, ông Nguyễn Minh Tuấn là Tổng giám đốc, người đại diện pháp luật của Công ty.
Tháng 4/2021, Công ty cổ phần Tập đoàn R&H mua lại cổ phần của Công ty cổ phần Phát triển nhà và đô thị Vinahud từ Vinaconex và ông Trương Quang Minh đảm nhiệm chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinahud kể từ đó.
Từ tháng 9/2021 đến đầu năm 2022, Công ty cổ phần Tập đoàn R&H liên tục phát hành 7 lô trái phiếu và huy động thành công khoảng 8.150 tỷ đồng; trong đó, riêng quý IV/2021, có tới 3.150 tỷ đồng được huy động với mục đích đầu tư vào các dự án bất động sản.
Sau khi huy động thành công hàng nghìn tỷ đồng trái phiếu vào năm 2021, các năm tiếp theo, tình hình kinh doanh của Tập đoàn R&H không khả quan. Cụ thể, năm 2022, Công ty báo lỗ gần 381 tỷ đồng và năm 2023 (tới 13/1/2025 mới công bố báo cáo tài chính) báo lỗ gần 209,1 tỷ đồng. Tính tới cuối 2023, Công ty lỗ lũy kế hơn 1.121 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu giảm xuống 606,76 tỷ đồng (so với con số 1.505,5 tỷ đồng vào cuối 2022), trong khi tổng nợ phải trả là 8.386,4 tỷ đồng, với hệ số nợ vay/vốn chủ sở hữu lên tới 13,82 lần.
