Bức tranh bớt ảm đạm
Dựa theo ước tính của VNDIRECT, lợi nhuận ròng quý II/2023 của các công ty niêm yết trên 3 sàn (HOSE, HNX, UPCoM) giảm 12,9% so với cùng kỳ (trong khi lợi nhuận ròng của các công ty niêm yết trên HOSE chỉ giảm 1,4% so với cùng kỳ). Tuy nhiên, con số này đã cải thiện so với quý I/2023 (giảm 19,3 so với cùng kỳ) và quý IV/2022 (giảm 32,5% so với cùng kỳ).
Trong số 53 công ty trong danh mục theo dõi đã công bố kết quả kinh doanh quý II/2023, có 60% theo sát dự phóng, trong khi chỉ có 8% vượt dự báo và có 32% thấp hơn kỳ vọng. Tăng trưởng lợi nhuận ròng trên ba sàn yếu hơn so với HOSE chủ yếu do lợi nhuận ròng của BSR giảm mạnh (giảm 87% so với cùng kỳ), đóng góp 7% vào mức giảm.
 |
Tính đến ngày 03/08, 1.085 công ty niêm yết trên ba sàn chứng khoán, chiếm 95,3% vốn hóa thị trường, đã công bố KQKD quý II/2023. |
Đáng chú ý, sau khi lợi nhuận sụt giảm so với cùng kỳ trong quý I/2023, Dịch vụ Tài chính đã quay trở lại tăng trưởng mạnh mẽ trong quý II/2023 với mức tăng 943% so với cùng kỳ, nhờ vào: hiệu suất tích cực của VN-Index (tăng 5,2% so với quý trước); và hoạt động giao dịch cải thiện đáng kể (giá trị giao dịch bình quân phiên tăng 27% so với quý trước) sau khi NHNN cắt giảm lãi suất.
 |
Bên cạnh đó, ngành Bất động sản ghi nhận lợi nhuận ròng tăng trưởng 41%, riêng nhóm ngành này đã đóng góp 3,8 điểm phần trăm vào tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường. Kết quả này chủ yếu nhờ khoản lợi nhuận 9.625 tỷ đồng của VHM (tăng 1.348% so với cùng kỳ). Nếu loại trừ VHM, lợi nhuận của cả ngành sẽ điều chỉnh giảm 38% so với cùng kỳ, nhưng vẫn tăng 25% so với quý trước.
Các công ty Bất động sản và Dịch vụ tài chính đóng góp tổng cộng 6,3 điểm phần trăm vào tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường trong quý II/2023.
“Kết quả kinh doanh trên cho thấy, thị trường đang phục hồi theo từng quý”, ông Nguyễn Việt Minh Tú, chuyên gia Khối Phân tích soạn thảo của VNDIRECT nhận định.
Lợi nhuận của VN30 tăng 2,3% so với cùng kỳ
Theo Báo cáo, 13 doanh nghiệp trong VN30 ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận ròng trong quý II/2023, dẫn đầu là VHM (tăng 1.348% so với cùng kỳ), STB (tăng 139% so với cùng kỳ) và SSI (tăng 64% so với cùng kỳ). Dù không không ghi nhận doanh thu bán buôn, VHM vẫn tăng trưởng lợi nhuận ròng ấn tượng nhờ bàn giao căn hộ tại Vinhomes Ocean Park 2 – The Empire. Lợi nhuận của STB tăng 139% so với cùng kỳ năm trước nhờ cải thiện NIM do không còn áp lực từ các khoản chi phí lãi nợ phát sinh.
Ngược lại, lợi nhuận ròng của MWG, MSN giảm mạnh nhất, lần lượt giảm 98%, 89% so với cùng kỳ, phản ánh tác động tiêu cực của nhu cầu yếu cùng với đó là chiến lược giảm giá để kích thích tiêu dùng.
Bên cạnh đó, lợi nhuận ròng của HPG vẫn tiếp tục sụt giảm 64% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, HPG đã xuất hiện dấu hiệu tích cực khi lợi nhuận ròng tăng trưởng 267% so với quý trước nhờ chi phí đầu vào là quặng sắt và than cốc giảm mạnh giúp biên lợi nhuận gộp cải thiện từ 6,3% (quý I/2023) lên 10,8% (quý II/2023).
 |
Đáng chú ý, NVL ghi nhận khoản lỗ 153 tỷ đồng (lợi nhuận ròng quý II/2022 đạt 749 tỷ đồng) do thị trường bất động sản vẫn còn ảm đạm, tuy nhiên mức lỗ này đã giảm một nửa so với khoản lỗ 377 tỷ đồng trong quý I/2023, cho thấy các biện pháp tái cơ cấu của doanh nghiệp dần có hiệu quả.
Biên lợi nhuận gộp của thị trường tiếp tục phục hồi
Dựa trên ước tính của VNDIRECT, biên lợi nhuận gộp của thị trường quý II/2023 (không bao gồm ngân hàng) đã cải thiện lên 16,5% từ mức 15,4% trong quý I/2023. Biên lợi nhuận gộp của Bất động sản đã tăng lên 31,0% từ mức 21,6% của quý trước, chủ yếu bởi VHM ghi nhận bàn giao các dự án Vinhomes Ocean Park 2.
Các nhóm ngành khác cũng chứng kiến biên lợi nhuận gộp cải thiện như Dịch vụ Hỗ trợ (tăng 4,8% điểm %), Kim loại Công nghiệp (tăng 1,8% điểm %) và Sản xuất Thực phẩm (tăng 1,9% điểm %).
Đáng chú ý, chi phí lãi vay ăn mòn lợi nhuận trong khi việc sử dụng đòn bẩy vẫn đang trong xu hướng giảm. Thị trường tiếp tục xu hướng giảm đòn bẩy trong quý II/20 23 với tỷ lệ D/E giảm xuống mức thấp trong nhiều năm là 60,3%, so với 61,3% trong quý I/2023. Trong khi đó, chi phí lãi vay tăng mạnh, cho thấy tỷ lệ lãi suất vay vẫn duy trì ở mức cao và việc cắt giảm lãi suất của NHNN trong những tháng gần đây vẫn chưa có tác động.
