Diễn biến tích cực của thị trường chứng khoán trong thời gian vừa qua đã góp phần hỗ trợ các công ty chứng khoán đạt được hiệu quả kinh doanh cao, đặc biệt là hoạt động kinh doanh vốn.
Chia sẻ với Đầu tư Chứng khoán, giám đốc môi giới một công ty chứng khoán lớn tại Hà Nội cho biết, ngoài việc tuân thủ các nguyên tắc tối thiểu của cơ quan quản lý, mỗi công ty chứng khoán có cách cung cấp dịch vụ cho vay margin riêng.
Chẳng hạn, chỉ áp dụng cho vay với những cổ phiếu cơ bản, hay có cơ chế cho khách hàng ký quỹ với những mã mang tính đầu cơ. Bên cạnh đó, mỗi cổ phiếu có một tỷ lệ margin khác nhau, thậm chí cùng một cổ phiếu nhưng mỗi khách hàng lại được áp dụng các mức cho vay riêng.
Nhận xét về tình trạng margin hiện tại, vị này cho rằng, mặc dù thị trường đang ở giai đoạn tăng điểm nóng, nhưng thực tế vẫn có nhiều mã đứng trước áp lực bị giải chấp. Tuy nhiên, do cơ chế của mỗi công ty chứng khoán có sự khác biệt, nên một mã cổ phiếu có thể bị giải chấp ở doanh nghiệp này, nhưng ở công ty khác thì không.
Một cách tổng quan, tình trạng margin hiện tại chưa tiềm ẩn rủi ro hiện hữu cho thị trường, vì phần lớn các khoản ký quỹ đang tập trung vào các cổ phiếu bluechips. Tuy nhiên, một bộ phận nhà đầu tư sẽ dễ bị tổn thương hơn do sử dụng đòn bẩy cao.
“Trong bối cảnh thị trường tăng trưởng, quy mô vốn hóa phát triển, việc dư nợ đi lên là chuyện tất nhiên. Dù vậy, việc một số công ty chứng khoán đang chạm, hoặc gần chạm hạn mức margin có thể ảnh hưởng tới nguồn tiền đổ vào thị trường trong tương lai gần”, vị giám đốc nói và cho biết thêm, nhà đầu tư nên dần hạ tỷ trọng margin để tránh áp lực lớn khi thị trường đảo chiều.
Bên cạnh đó, ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư, Công ty Chứng khoán Maybank KimEng cho rằng, sau một chu kỳ tăng nóng, rủi ro thị trường đi xuống là lớn, trong đó, áp lực margin chỉ là một yếu tố.
Nhà đầu tư cần quan tâm tới nhiều vấn đề khác có thể ảnh hưởng đến xu hướng thị trường như hoạt động của khối ngoại, "sóng thoái vốn" hiện nay, tăng trưởng kinh tế có được duy trì ổn định, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp...
Nếu những yếu tố này vẫn duy trì xu hướng tích cực thì việc thị trường điều chỉnh nếu có cũng chỉ mang tính chất kỹ thuật trong ngắn hạn.
“Các công ty chứng khoán đã rút kinh nghiệm của những giai đoạn tăng trưởng trước, nên với các cổ phiếu tăng giá quá cao và nhanh chóng, dù là bluechip, cũng sẽ bị giảm tỷ lệ cho vay. Do vậy, không cần lo ngại quá nhiều về nguy cơ giải chấp”, ông Khánh cho biết.
Hiện tại, khi chỉ số đang trong đà leo dốc, nhà đầu tư hưng phấn nên thường muốn lạm dụng margin. Nếu các công ty chứng khoán quản trị dòng tiền vay không vững, tiền margin có thể sẽ tăng mạnh trong giai đoạn này. Đi kèm là rủi ro bong bóng giá tăng lên khi giá cổ phiếu tăng quá nhanh so với giá trị tự thân của các doanh nghiệp niêm yết.
Là một trong những công ty chứng khoán có dư nợ margin cao nhất thị trường, Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC) cho biết, có giới hạn nhất định trong việc cho vay và mọi chuyện vẫn trong tầm kiểm soát. Chưa kể, nhu cầu margin của nhà đầu tư trong thời gian qua chủ yếu tập trung vào các mã bluechips nên rủi ro nếu có cũng không lớn. Hiện dư nợ margin tại HSC đang ở mức 3.600 - 3.800 tỷ đồng, tương đương 10% margin toàn thị trường.
Theo HSC, Công ty đã có phần mềm theo dõi và sẽ giới hạn không để khách hàng mua thêm đối với những cổ phiếu có nguy cơ đảo chiều. Việc giải chấp nếu có sẽ được báo cho khách hàng trong khoảng thời gian 2 tuần để có sự chuẩn bị.
Từ nay tới cuối năm, thị trường chứng khoán được dự báo vẫn giữ xu hướng tích cực với nhiều cơ hội hấp dẫn. Tuy nhiên, theo phân tích của các chuyên gia, diễn biến thị trường năm 2017 có nhiều điểm khác biệt so với các năm trước, nên càng về cuối năm nhà đầu tư càng cần thận trọng hơn trong việc lựa chọn cổ phiếu, cũng như sử dụng margin.
