Cuối tuần qua, Bộ Ngoại giao Nga cho biết, họ “không còn có thể đảm bảo an toàn cho các tàu chở hàng khô dân sự tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen và sẽ đình chỉ việc thực hiện trong thời gian vô thời hạn”.
Một nghiên cứu được xuất bản bởi tổ chức tư vấn RSIS của Singapore cho biết, sản xuất và tiêu thụ thịt là chủ chốt ở châu Á và đối với nhiều quốc gia khu vực này, các loại ngũ cốc như lúa mì, ngô và đậu nành là cần thiết cho thức ăn chăn nuôi để sản xuất thịt bò, thịt lợn, thịt gia cầm cũng như cá.
Hai nhà xuất khẩu lớn của Biển Đen là Nga và Ukraine chiếm khoảng 1/3 lượng lúa mì xuất khẩu của thế giới, 15% lượng ngô xuất khẩu của thế giới và khoảng 2,1% lượng đậu tương xuất khẩu của thế giới và các nước châu Á đặc biệt bị ảnh hưởng.
Nhà phân tích Genevieve Donnellon-May của tổ chức tư vấn RSIS cho biết: “Đối với người tiêu dùng ở châu Á, họ có thể phải trả giá cao hơn cho thực phẩm, bao gồm cả thịt do xung đột kéo dài cùng với chi phí năng lượng và lạm phát gia tăng”.
“Điều này sẽ trở nên tồi tệ hơn ở châu Á-Thái Bình Dương với các quốc gia bị ảnh hưởng bởi giá phân bón, nhiên liệu và thực phẩm có giá cao hơn và càng làm trầm trọng thêm sự gián đoạn liên quan đến Covid đối với chuỗi cung ứng và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt do biến đổi khí hậu gây ra đã ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực”, ông cho biết.
Maximo Torero, nhà kinh tế trưởng của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) cho biết, trước khi Nga rút khỏi thỏa thuận, sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đã giúp xuất khẩu 9 triệu tấn ngũ cốc trị giá 3 tỷ USD.
“Về mặt thực tế, việc giảm 1 triệu tấn ngũ cốc trên thị trường có thể tạo ra mức tăng giá khoảng 0,5%. Vì vậy, tác động ngắn hạn không nên quá lớn”, ông cho biết.
Mô tả tình hình ở Biển Đen, nhà kinh tế Maximo Torero cho biết, có 97 tàu đang chờ khởi hành, 15 tàu đến đang chờ kiểm tra và 89 tàu khác đã tham gia sáng kiến.
Bản cập nhật mới nhất về chỉ số giá lương thực của FAO cho thấy, giá lương thực toàn cầu đã giảm tháng thứ sáu liên tiếp trong tháng 9. Giá ngũ cốc cũng giảm nhưng đã nhảy vọt vào tháng 9 do lo ngại về sự tiếp tục của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen sau tháng 11.
Nhà phân tích Donnellon-May cho biết, các quốc gia châu Á Thái Bình Dương có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi diễn biến mới nhất ở Biển Đen. Indonesia gần đây đã đặt mua lúa mì của Ukraine và Pakistan khoảng 385.000 tấn, có thể là từ Nga và Ukraine.
Ngoài ra, các quốc gia như Lào, Thái Lan, Malaysia, Sri Lanka và Bangladesh cũng có thể gặp khó khăn.
Mặt khác, Liên hợp quốc và các cơ quan quốc tế khác đã thúc giục Nga thu hồi lại quyết định về việc rút khỏi thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc.