Vẫn thường trực nỗi lo cháy nổ ở chung cư

Vẫn canh cánh nỗi lo

Mới đây, các cư dân sống tại Chung cư The Era Town (phường Phú Mỹ, quận 7, TP.HCM) được một phen hoảng loạn khi một căn hộ tại Block A2 bốc cháy dữ dội. Điều đáng nói, khi vụ hỏa hoạn xảy ra, toàn bộ hệ thống chuông báo cháy tự động đều không hoạt động.

Anh Linh, một cư dân sống tại Chung cư The Era Town cho biết, khoảng 23h00 ngọn lửa bùng phát tại căn hộ tầng 11 nhưng hệ thống báo cháy không hoạt động khiến hàng nghìn hộ dân sống tại block này không hay biết.

“Sự việc được phát hiện khi nhiều người sống tại Block A3 đối diện nhìn thấy lửa bùng cháy. Mọi người liền hô hoán và chạy sang gọi bảo vệ đập cửa thông báo”, anh Linh kể lại.

Còn bà Kiều, sống tại tầng 15, Block A2 vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhớ lại vụ hỏa hoạn trên.

Đấu nối dây diện tùy tiện cũng là nguyên nhân dẫn đến các sự cố cháy nổ

“Lúc đó tôi chuẩn bị đi ngủ, nhưng nhìn ra cửa sổ thì thấy khói đen xộc lên phòng và nước chảy đầy nhà, nghe mọi người hô hoán có cháy, tôi vội bế đứa cháu chạy từ tầng 15 ra cầu thang thoát hiểm để chạy bộ xuống tầng G”.

“Chuông báo cháy là một trong những hình thức khẩn cấp cơ bản nhất ở tất cả toà nhà, đặc biệt là nơi dân cư sinh sống, vậy mà chuông báo cháy ở đây không hoạt động. Cư dân chỉ biết vì nghe tiếng mọi người hô hào lẫn nhau. Có người thấy mọi người ôm con cái chạy tán loạn nên cũng chạy theo chứ không hề hay biết chuyện gì. May là cháy nhỏ, chứ nếu cháy lớn không biết sẽ có thêm thảm kịch ‘Carina Plaza’ thứ 2 nữa hay không”, bà Kiều bức xúc.

Câu chuyện gần đây tại Chung cư Zen Tower (phường Thới An, quận 12, TP.HCM) cũng khiến cho hàng trăm cư dân được một phen dở khóc dở cười vì hệ thống báo cháy hoạt động tùy hứng. Theo phản ánh của các cư dân, cứ nửa đêm hoặc giữa trưa chuông báo cháy lại reo inh ỏi, mặc dù không có sự cố nào xảy ra.

“Cứ mỗi ngày chuông báo cháy vang liên tục 5 đến 6 lần, cư dân hoảng sợ không biết làm sao. Một hồi sau, bảo vệ chung cư thông báo hướng dẫn cư dân sơ tán đi theo lối thang bộ để xuống đất, chính bảo vệ cho biết cũng không biết có cháy thật hay không. Nghe riết thành quen nên có chuông báo cháy cũng mặc kệ, nếu một ngày nào đó có cháy thật thì không biết sẽ thế nào”, anh Quang, một cư dân sống tại Chung cư Zen Tower lo lắng.

Ẩn họa thường trực tại các chung cư cũ

Hay nhiều năm nay, hàng trăm cư dân tại chung cư 86 Tản Đà (phường 11, quận 5, TP.HCM) lo sợ "số phận" giống cư dân Carina Plaza bởi hành lang phòng cháy chữa cháy của chung cư lại được sử dụng làm bãi gửi xe, diện tích tầng hầm cho ngân hàng thuê làm kho bãi gây nên tình trạng nhếch nhác, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao.

Chị Nguyễn Thị Hoài Thu, Trưởng ban quản trị chung cư 86 Tản Đà cho biết, qua việc cháy ở chung cư Carina (quận 8) hồi đầu năm 2018 đã khiến cư dân sống ở đây vô cũng lo lắng và bức xúc khi hành lang phòng cháy chữa cháy của chung cư bỗng nhiên trở thành bãi gửi xe.

"Cách đây không lâu, chủ đầu tư còn làm cả mái hiên ở trên, dùng hàng rào sắt rào lại để giữ xe. Cư dân phản đối nhiều lần nên họ đã dỡ mái hiên đi, tuy nhiên mục đích sử dụng vẫn để trông xe. Ngoài ra, ban đêm rào chắn được khóa lại, nếu chẳng may xảy ra hỏa hoạn thì xe cứu hỏa tiếp cận bằng cách nào?", chị Thu bức xúc.

Trách nhiệm thuộc về ai?

Theo số liệu thống kê của Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn - Công an TP.HCM, từ năm 2014 - 2018, trên địa bàn Thành phố đã xảy ra 6.245 sự cố cháy khiến 85 người chết, 238 người bị thương; 13 vụ nổ làm 10 người chết, 19 người bị thương. Tổng thiệt hại về tài sản từ các vụ cháy, nổ hơn 835 tỷ đồng.

Những vụ cháy tang thương tại nhà chung cư gây thiệt hại lớn về người và tài sản như vụ cháy xảy ra tại Chung cư Carina Plaza vẫn là nỗi ám ảnh của nhiều cư dân mỗi khi nhắc đến. Qua đó có thể thấy, những cư dân cũng đã có nhận thức tốt hơn về tầm quan trọng của việc phòng cháy chữa cháy. Tuy nhiên, nhận thức là một việc, thực tế khi đặt vào tình huống giả định xảy ra cháy thì không phải ai cũng biết rõ cách xử lý.

Thượng tá Huỳnh Quang Tâm, Trưởng Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ - Công an TP.HCM cho rằng, mặc dù các chung cư hiện nay đã được trang bị tốt về hệ thống phòng cháy chữa cháy, nhưng ý thức của người dân về vấn đề này cũng chưa được nâng cao.

“Lực lượng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy có định kỳ tổ chức tuyên truyền phòng cháy chữa cháy tại các chung cư, khu dân cư nhưng ghi nhận cư dân tham gia rất hạn chế. Khi xảy ra sự cố cháy tại các căn hộ, người dân chỉ biết chạy đi mà không biết thực hiện các bước xử lý ngay từ ban đầu”, ông Tâm nói.

Cũng theo ông Tâm, mặc dù các hệ thống kỹ thuật phòng cháy chữa cháy tại các chung cư được trang bị khá đầy đủ theo quy định nhưng việc bảo trì, bảo dưỡng các hệ thống, phương tiện phòng cháy chữa cháy chưa thực sự được coi trọng. Rất nhiều vụ cháy xảy ra nhưng hệ thống báo cháy, chữa cháy không hoạt động.

Nhiều chung cư hệ thống báo cháy tự động xảy ra hiện tượng báo động giả nhiều, bị người dân phản ánh nên chủ đầu tư, ban quản lý ngắt luôn hệ thống chuông báo động, khi xảy ra cháy, người dân sẽ không thể biết để thoát nạn.

Đặc biệt, để xảy ra những vụ cháy nổ thương tâm phải nói đến trách nhiệm của một số chủ đầu tư. Rất nhiều chung cư sau khi đã đưa vào hoạt động nhưng chưa thành lập ban quản trị, một số chủ đầu tư sau khi đã bàn giao nhà thì giao hết trách nhiệm cho ban quản trị, ban quản lý toà nhà nên việc tổ chức thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy cũng gặp nhiều khó khăn.

Chưa kể, lực lượng phòng cháy chữa cháy tại chỗ thiếu và yếu với chủ đạo là lực lượng bảo vệ, bảo trì chung cư, chế độ thường trực không rõ ràng, nhiệm vụ chủ yếu vẫn là công tác bảo vệ an ninh; việc thường trực, tuần tra, kiểm tra các điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy tại toà nhà luôn bị xem nhẹ.

“Công tác tuyên truyền, huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy cho lực lượng này cũng chưa được các chủ đầu tư, ban quản lý coi trọng nên khi xảy ra sự cố cháy, nổ thường lúng túng, xử lý không kịp thời, hiệu quả dẫn đến các sự cố cháy, nổ lớn, phức tạp gây hậu quả nghiêm trọng”, ông Tâm nói.

Bà Vũ Ngọc Hương, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Sao Kim (Venus), đơn vị chuyên quản lý vận hành chung cư cho rằng, đối với lĩnh vực phòng cháy chữa cháy thì luôn phải lấy yếu tố phòng ngừa làm chính và 4 phương châm tại chỗ cũng là một trong những giải pháp tối ưu để phòng chống “giặc lửa”. Tuy nhiên, phòng ngừa không đồng nghĩa sẽ an toàn tuyệt đối, bởi chỉ cần một bất cẩn nhỏ hỏa hoạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Bên cạnh đó, đơn vị quản lý vận hành ngoài nhiệm vụ bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy, tập huấn kỹ năng chữa cháy tại chỗ cũng phải có trách nhiệm nhắc nhở, khuyến cáo người dân cẩn trọng, chấp hành quy định về sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, nguồn điện.

“Đây rõ ràng đều là các nội dung không mới, nhưng trên thực tế tất cả cũng đều không được áp dụng và thực hành một cách nghiêm túc, hiệu quả bởi một lý do cố hữu chính là sự chủ quan của con người, mà sự chủ quan đồng nghĩa với việc người dân đang xem nhẹ an toàn tính mạng lẫn tài sản của chính mình”, bà Hương nói.