Bên bị kiện là Công ty cổ phần Vận tải biển Vinafco (Vinafco Ship, mã VFC - UPCoM). Người có liên quan của vụ này là Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt (Bảo hiểm Bảo Việt).
Theo đơn khởi kiện, Công ty TNHH Thương mại và Vận tải Phương Anh (tạm viết tắt là Công ty Phương Anh) yêu cầu Vinafco Ship trả cho Công ty Phương Anh tổn thất 45 xe ô tô bị mất tích và hư hỏng khi vận chuyển trên tàu MORNING VINAFCO ngày 22/12/2023 với số tiền gần 39 tỷ đồng (đã bao gồm hơn 1,5 tỷ đồng tiền lãi chậm trả (6 tháng).
 |
Tàu cập bến cùng những container bị xô lệch sau khi 14 container của Công ty Phương Anh cùng nhiều container của các công ty khác bị rơi xuống biển |
Tháng 12/2023, Công ty Phương Anh đã thuê Vinafco Ship (địa chỉ tại huyện Thanh Trì, TP. Hà Nội) vận chuyển 15 container (gồm 45 xe ô tô: 29 xe điện, 16 xe xăng) từ cảng Chùa Vẽ (Hải Phòng) đi cảng Bến Nghé (TP. Hồ Chí Minh). Các container được sắp xếp trên tàu MORNING VINAFCO, khởi hành từ ngày 20/12/2023 đến 22/12/2023 thì cập cảng Tiên Sa (Đà Nẵng).
Theo Vinafco Ship, đến 17h30 ngày 22/12/2023, tàu rời cảng Tiên Sa tiếp tục hành trình, khi đến vùng biển Quảng Nam thì gặp phải thời tiết xấu, gió Đông Bắc cấp 7 giật cấp 8 - 9, biển động mạnh, sóng cao khoảng 6 m làm con tàu lắc ngang rất mạnh khiến 37 container hàng hóa trên tàu rơi xuống biển, mất tích, trong đó có 14 container của Công ty Phương Anh (1 container còn lại bị nghiêng khiến các xe ô tô bên trong bị va đập, hư hỏng).
Ngay sau khi xảy ra tổn thất, ngày 23/12/2023, Công ty Phương Anh đã gửi fax đến Bảo hiểm Bảo Việt yêu cầu giám định nguyên nhân về việc lô hàng bị thất lạc. Ngày 24/12/2023, Bảo hiểm Bảo Việt gửi fax xác nhận và yêu cầu Công ty Giám định Phương Bắc Hà Nội (Nori HN) giám định làm rõ nguyên nhân và mức độ tổn thất.
Công ty Phương Anh cho biết, đã nhiều lần đề nghị Vinafco Ship chi trả để giảm bớt gánh nặng tài chính do tổn thất mà Vinafco đã gây ra cho Công ty Phương Anh là khá lớn, nhưng đến nay vẫn là con số không. Trước đó, ngày 10/01/2024, Công ty Phương Anh tiếp tục gửi văn bản đến Công ty Vinafco đề nghị tạm ứng 50% số tiền thiệt hại trước ngày 20/1/2024 nhưng không được đáp ứng.
Phía Vinafco Ship trong thông báo ngày 12/01/2024 gửi Công ty Phương Anh xác nhận, đã có văn bản ủy quyền cho 2 nhà bảo hiểm là Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt và QBE Việt Nam thay mặt Vinafco Ship giải quyết các vấn đề liên quan đến vụ tổn thất (do Vinafco Ship mua đơn bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ tàu - Bảo hiểm P&I của 2 nhà bảo hiểm trên).
Trước đó, ngày 5/1/2024, Vinafco Ship cho biết đã phối hợp với các cơ quan chức năng, các bên liên quan điều tra làm rõ nguyên nhân tai nạn hàng hải; có phương án trục vớt hàng hóa đang được thu thập từ các công ty trục vớt uy tín để trình các cơ quan chức năng. Tàu MORNING VINAFCO được bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ tàu tại Bảo hiểm Bảo Việt, Vinafco Ship đang cùng nhà bảo hiểm xử lý sự cố này.
Ngày 8/5/2024 đã diễn ra cuộc họp giữa 3 bên (gồm Công ty Phương Anh, Vinafco Ship và Bảo hiểm Bảo Việt). Vinafco Ship vẫn cho rằng, chưa nhận được Báo cáo giám định nguyên nhân sự cố nên chưa thể xác định được trách nhiệm bồi thường tổn thất.
Đến ngày 14/5/2024, Công ty giám định Nori HN đã có báo cáo giám định với nguyên nhân gần/trực tiếp dẫn đến sự cố rơi container xuống biển là do trang thiết bị trên tàu MORNING VINAFCO đã han gỉ, kém chất lượng, không đảm bảo khả năng vận chuyển an toàn trong điều kiện thời tiết có sóng, gió mùa Đông Bắc cấp 6, cấp 7.
Hiện, Công ty Phương Anh vẫn bảo lưu quan điểm cho rằng căn cứ vào hợp đồng đã ký giữa Công ty Phương Anh và Vinafco Ship cũng như dựa vào kết luận của Nori HN thì đây hoàn toàn do lỗi chủ quan của người vận chuyển nên Vinafco Ship buộc phải bồi thường cho Công ty Phương Anh toàn bộ giá trị tổn thất của 15 container.
 |
Phương Anh là một thương hiệu lớn về logistics, doanh thu hơn 1.000 tỷ đồng/năm, đã 14 năm mua bảo hiểm của Bảo hiểm Bảo Việt và là đối tác thân thiết của Vinafco Ship từ những ngày đầu |
Trong khi đó, Bảo hiểm Bảo Việt, tại buổi làm việc ngày 22/5/2024 lập luận rằng, căn cứ vào báo cáo của Nori HN thì nguyên nhân dẫn đến sự cố không thuộc rủi ro được bảo hiểm. Nhà bảo hiểm này sẽ có văn bản trả lời cho Công ty Phương Anh về việc có chi trả bồi thường hay không.
“Bảo hiểm Bảo Việt là doanh nghiệp nhà nước nên khi thực hiện việc bồi thường phải tuân thủ theo quy định của Nhà nước, quy định của mỗi hình thức bảo hiểm. Về nguyên tắc, Công ty Phương Anh đã mua bảo hiểm hàng hóa của Bảo Việt thì khi xảy ra tổn thất nếu thuộc trách nhiệm bảo hiểm thì Bảo Việt sẽ bồi thường bảo hiểm hàng hóa trước, sau đó Phương Anh sẽ thế quyền cho nhà bảo hiểm để thực hiện yêu cầu bồi thường đối với chủ tàu. Nhưng rất tiếc, chúng tôi chưa có cơ sở để bồi thường”, ông Nguyễn Văn Phát, Giám đốc Ban bồi thường hàng hải Bảo hiểm Bảo Việt nói.
Trước câu hỏi về việc nếu nguyên nhân xảy ra sự cố này là do gió lốc thì có được bồi thường không, đại diện Bảo hiểm Bảo Việt cho biết, việc bồi thường sẽ được trả lời bằng văn bản dựa trên hợp đồng kèm quy tắc bảo hiểm.
Chia sẻ với phóng viên, ông Bùi Văn Hảo, Tổng giám đốc Công ty Phương Anh cho biết, tính đến ngày 19/6/2024, Công ty Phương Anh vẫn chưa nhận được câu trả lời chính thức từ Bảo hiểm Bảo Việt.
Ông Hảo cho biết, ngay sau khi sự cố xảy ra, với trách nhiệm, uy tín của mình, Công ty Phương Anh tự bỏ tiền của mình để bù đắp nhanh cho chủ của 45 xe ô tô bị thiệt hại với số tiền 37 tỷ đồng trong khi chờ các bên bồi thường các nạn nhân. Đây là số tiền lớn, nhưng đã gần 6 tháng, Vinafco Ship, chưa giải quyết, đền bù tài chính cho bên bị thiệt hại còn Bảo hiểm Bảo Việt thì chưa có văn bản trả lời chính thức về việc có được bồi thường hay không.
“Nếu chúng tôi cũng chây ỳ, lại không có năng lực tài chính thì các chủ xe sẽ ra sao, hệ lụy sẽ lớn thế nào?”, ông Hảo bức xúc.
Được biết, sự cố container bị rơi xuống biển này còn liên quan đến nhiều chủ hàng và các công ty bảo hiểm khác. Báo Đầu tư Chứng khoán sẽ tiếp tục phản ánh khi có diễn biến mới.
