GDP quý III/2022 tăng trưởng vượt trội
Số liệu do Tổng cục Thống kê công bố vào ngày 29/9 cho thấy, tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam trong quý III/2022 ở mức 13,7% so với cùng kỳ năm ngoái, từ mức tăng 7,8% đã được điều chỉnh trong quý II/2022 (ước tính trước đó là 7,7%).
Mặc dù kết quả đạt được dưới mức ước tính chung là 14,4%, nhưng đây vẫn là mức tăng kỷ lục theo quý đối với Việt Nam và vượt qua mức tăng 13,5% của Ấn Độ trong quý II để trở thành con số tăng trưởng mạnh nhất ở châu Á trong năm nay.
Sự phục hồi mạnh mẽ của GDP trong quý III/2022, theo UOB được hỗ trợ bởi mức tăng trưởng âm vào cùng kỳ năm ngoái với mức giảm kỷ lục 6% khi Việt Nam phải đóng cửa do biến thể Omicron của virus COVID-19. Trong khi đó, việc mở cửa trở lại và nới lỏng các hạn chế di chuyển kể từ đầu năm nay đã giúp thúc đẩy hoạt động kinh doanh từ quý II/2022, đặc biệt là trong lĩnh vực dịch vụ khi tâm lý chung được cải thiện.
Sự phục hồi đặc biệt rõ rệt trong lĩnh vực dịch vụ, khi mảng dịch vụ lưu trú và ăn uống trong 3 quý đã tăng 41,7% so với cùng kỳ và so với mức 11,2% trong quý II, trong khi phân khúc vui chơi/giải trí tăng 14,5% so với cùng kỳ từ mức 8% trong quý II do các hạn chế được nới lỏng và khách nước ngoài quay trở lại.
Trong nước, lĩnh vực bán lẻ được hưởng lợi đáng kể khi tiếp tục duy trì mức khả quan trong tháng thứ 8 liên tiếp và ghi nhận mức tăng cho đến quý III/2022 là 15,8% so với cùng kỳ năm trước, kéo dài mức tăng 11,3% đạt được trong 6 tháng đầu năm 2022. Cụ thể, chi tiêu liên quan đến du lịch đến hết quý III/2022 đã tăng 294,9% so với cùng kỳ năm trước, từ mức 94,4% tính đến tháng 6.
Về ngoại thương, sự chậm lại ở cả lĩnh vực xuất khẩu và nhập khẩu có thể dẫn đến nhu cầu giảm trong tương lai do chính sách thắt chặt từ các ngân hàng trung ương ảnh hưởng đến tâm lý chung cũng như các hoạt động tiêu dùng. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vẫn khả quan, với dòng vốn giải ngân tính gộp từ đầu năm đến tháng 9 đạt 15,4 tỷ USD, so với mức 10,1 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm 2022, mức tăng gộp 9 tháng tăng 15,6% so với cùng kỳ.
Theo Báo cáo của UOB: “Trên dữ liệu tính toán hàng năm, FDI trong năm nay có nhiều khả năng sẽ đi đúng hướng, ít nhất là tương đương với tổng dòng vốn 19,7 tỷ USD được giải ngân ghi nhận vào năm 2021”.
Tuy nhiên, vốn FDI cam kết hoặc đăng ký - cho thấy quy mô giải ngân vốn FDI trong tương lai tiếp tục ở mức thấp trong năm 2022. Vốn FDI đăng ký trong 9 tháng giảm 15,3% so với cùng kỳ, xuống còn 18,8 tỷ USD, so với 22,1 tỷ USD trong cùng kỳ năm trước. Trong số vốn cam kết, 64% dành cho lĩnh vực chế biến và chế tạo, trong khi 19% dành cho bất động sản. Singapore là quốc gia dẫn đầu về vốn cam kết đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam, tiếp theo là Nhật Bản và Hàn Quốc.
Số liệu CPI mới nhất cho thấy áp lực gia tăng lạm phát vẫn hiện hữu. CPI toàn phần tăng 3,9% trong tháng 9 từ mức 2,9% trong tháng 8, tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2020 và gần mức trần 4% của ngân hàng trung ương. Tương tự, lạm phát cơ bản (thực phẩm và năng lượng) tăng 3,8% trong tháng 9 từ mức 3,1% trong tháng 8, hai tháng liên tiếp ở mức trên 3% và là mức cao nhất tính từ kỷ lục bắt đầu vào năm 2015.
"Sự gia tăng của chi phí vận tải, thực phẩm và nhà ở là động lực chính cho lạm phát toàn phần và có khả năng sẽ vẫn tiếp tục như vậy ở hiện tại", UOB nhấn mạnh.
Nâng dự báo GDP cho năm 2022
Theo UOB, sự phục hồi mạnh mẽ của GDP trong quý III/2022 đã tạo nền tảng vững chắc trong 9 tháng đầu năm, là tiền đề cho tăng trưởng mạnh mẽ của cả năm 2022.
"Với mức tăng trong 9 tháng đạt 8,8% so với cùng kỳ, chúng tôi tiếp tục nâng cao mức dự báo tăng trưởng cả năm cho Việt Nam là 8,2% (so với mức 7% mà chúng tôi đã công bố trước đó)", UOB cho biết.
Tuy nhiên, UOB cho rằng, điều đáng lo ngại hơn là triển vọng năm 2023, khi chính sách thắt chặt tiền tệ gay gắt từ các ngân hàng trung ương dự kiến sẽ đè nặng lên Mỹ và châu Âu, hai thị trường xuất khẩu chính chiếm 41% thị phần xuất khẩu của Việt Nam.
Do vậy, trong Dự báo Triển vọng toàn cầu hàng quý mới nhất của UOB, tổ chức này đã dự đoán một cuộc suy thoái đối với các nền kinh tế lớn vào năm 2023, mặc dù tại thời điểm này không có sự chắc chắn về mức độ và thời gian của cuộc suy thoái. Theo đó, UOB giữ dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 của Việt Nam ở mức 6,6%, dựa trên ước tính nhu cầu từ các thị trường chính sẽ tiếp tục chậm lại.
Về chính sách tiền tệ, UOB cho rằng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) gây bất ngờ với việc thắt chặt lãi suất vào cuối giờ chiều 22/9, qua đó báo hiệu bắt đầu chu kỳ bình thường hóa chính sách sau khi Fed tăng lãi suất cơ bản thêm 75 điểm cơ bản lần thứ ba liên tiếp vào sáng cùng ngày. NHNN đã tăng hai lãi suất chính sách lên 100 điểm cơ bản, nâng lãi suất tái cấp vốn từ mức thấp lịch sử 4,00% lên 5,00%.
Trong bối cảnh Fed có lập trường sẽ tiếp tục tăng mạnh lãi suất, đồng đô la Mỹ tiếp tục tăng giá, UOB nhận định: "VND sẽ mất giá thêm và tỷ lệ lạm phát gần mức mục tiêu của NHNN, chúng tôi cho rằng có khả năng NHNN sẽ tăng thêm 100 điểm cơ bản đối với lãi suất tái cấp vốn trong vòng 2 quý tới. Điều này sẽ đưa lãi suất tái cấp vốn lên 5,50% vào cuối năm 2022 và sau đó là 6,00% vào cuối quý I/2023, bằng với mức được công bố ngay trước thời điểm COVID-19 được tuyên bố là đại dịch toàn cầu vào tháng 3/2020".
Về mặt ngoại hối, theo Báo cáo, VND không thể tránh khỏi sự suy yếu chung của các đồng tiền trên toàn châu Á bởi sự tăng giá mạnh mẽ của đồng USD trong kỳ vọng tăng lãi suất của Cục dự trữ liên bang Mỹ, cùng với lo ngại về sự suy thoái gia tăng của Trung Quốc. Do đó, VND vẫn có xu hướng giảm giá thêm trong các quý tới, dù khoản trượt giá có thể được hỗ trợ bởi triển vọng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong nước.
UOB dự báo: "Tỷ giá USD/VND của UOB được đặt ở mức 24.000 trong quý IV/2022, 24.100 trong quý I/2023, 24.200 trong quý II và 24.300 trong quý III/2023".