Khả năng NHNN nới thêm hạn mức tín dụng là không cao
NHNN cho biết, tính đến ngày 26/8, tín dụng đã tăng 9,9% so với cuối năm ngoái, đây là mức tăng cao nhất trong 5 năm qua và cao hơn nhiều so với mức tăng 7,9% của thời gian 8 tháng đầu năm 2021. Ngày 7/9, NHNN thông báo đã cấp thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng cho một số NHTM. Cụ thể, khoảng 15 ngân hàng đã được cấp thêm hạn ngạch tăng trưởng tín dụng trong lần điều chỉnh này với mức tăng nằm trong phạm vi 0,7-4,0%.
VNDIRECT ước tính khoảng 279 nghìn tỷ đồng vốn tín dụng sẽ được bổ sung cho nền kinh tế trong 4 tháng tới, tương đương với tăng trưởng tín dụng thêm khoảng 2,7%. VNDIRECT cho rằng NHNN đang ưu tiên mục tiêu kiềm chế lạm phát và ổn định vĩ mô, đồng thời duy trì lãi suất cho vay thấp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và phục hồi của nền kinh tế. “Chúng tôi nhận thấy khả năng NHNN nới thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng trong năm nay là không cao”, VNDIRECT nhận định.
Theo Báo cáo, đà giảm của giá hàng hóa thế giới và lạm phát trong nước được kiểm soát tốt là điều kiện cho phép NHNN tiếp tục trì hoãn việc tăng lãi suất điều hành trong năm nay. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã quyết liệt sử dụng chính sách tài khóa để san sẻ gánh nặng với chính sách tiền tệ trong mục tiêu quan trọng là “kiềm chế lạm phát” thông qua việc giảm thuế, phí đối với một số mặt hàng thiết yếu (điển hình là xăng dầu).
“Do đó, NHNN có thêm dư địa để trì hoãn việc tăng lãi suất điều hành nhằm ổn định mặt bằng lãi suất cho vay. Trong trường hợp NHNN tăng lãi suất điều hành trong năm nay, mức tăng sẽ hạn chế trong khoảng 0,25-0,5%”, VNDIRECT dự báo.
Liên quan đến việc triển khai gói cấp bù lãi suất 2% đang được nhận định chậm tiến độ, VNDIRECT cũng cho rằng sẽ rất khó để đạt được mục tiêu ban đầu là giải ngân 16.000 tỷ đồng trong năm 2022. NHNN cho biết, ước tính đến hết tháng 8, gói hỗ trợ này mới chỉ giải ngân được 13,5 tỷ đồng, tương đương chưa đến 0,1% kế hoạch giải ngân trong năm 2022. Do đó, Báo cáo đánh giá chương trình này có ít tác động đến mặt bằng lãi suất cho vay trong năm 2022.
Lãi suất liên ngân hàng tăng vọt
Tiếp nối xu hướng tăng tháng 7, lãi suất liên ngân hàng tiếp tục tăng mạnh trong giai đoạn từ tháng 8 đến đầu tháng 9 theo Báo cáo do những nguyên nhân sau:
Một là, lượng lớn tiền Đồng bị rút ròng khỏi hệ thống ngân hàng khi NHNN đẩy mạnh hút ròng qua tín phiếu và bán ngoại tệ trong tháng 8;
Hai là, NHNN muốn duy trì lãi suất VND cao hơn lãi suất USD trên thị trường liên ngân hàng để giảm áp lực lên tỷ giá USD/VND trong bối cảnh USD tiếp tục mạnh lên khi Fed duy trì lộ trình tăng lãi suất;
Ba là, nhu cầu huy động vốn tăng mạnh khi NHNN chính thức nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng cho một số ngân hàng thương mại kể từ tháng 9/2022.
VNDIRECT kỳ vọng lãi suất liên ngân hàng sẽ hạ nhiệt trong những tuần tới, tuy nhiên vẫn dao động ở mức cao khoảng 4-5% đối với kỳ hạn qua đêm. Bên cạnh đó, dự báo đà tăng của đồng USD có thể chững lại hoặc thậm chí quay đầu giảm sau cuộc họp của Fed vào ngày 20-21 tháng 9 tới đây vì đà tăng gần đây của đồng USD có thể đã phản ánh quá mức những tác động của đợt tăng lãi suất lần này của FED.
Áp lực tỷ giá hạ nhiệt, cùng với các động thái hỗ trợ gần đây của NHNN như việc bơm ròng ra thị trường trong những phiên đầu tháng 9 sẽ góp phần hạ nhiệt lãi suất trên thị trường liên ngân hàng Lãi suất tiền gửi tiếp tục tăng trong tháng 8 nhưng với tốc độ chậm hơn so với tháng trước.
Tính đến ngày 29/8/2022, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đã tăng lần lượt 4 điểm cơ bản (so với mức tăng 16 điểm cơ bản trong tháng 7) và 6 điểm cơ bản (so với mức tăng 20 điểm cơ bản trong tháng 7) so với mức cuối tháng 7. Như vậy, kể từ đầu năm 2022, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đã tăng đáng kể lần lượt là 40 và 48 điểm cơ bản.
Trong khi đó, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước vẫn đi ngang trong tháng 8. Lưu ý rằng, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng có vốn Nhà nước đã nhích tăng lần lượt 3 và 7 điểm cơ bản trong tháng 7. Kể từ đầu năm nay, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước đã tăng lần lượt 3 và 7 điểm cơ bản.
VNDIRECT dự báo lãi suất tiền gửi sẽ tiếp tục tăng trong những tháng tới bởi các yếu tố:
Thứ nhất, NHNN đã chính thức cấp thêm giới hạn tăng trưởng tín dụng cho một số NHTM kể từ đầu tháng 9, dẫn đến sự gia tăng nhu cầu vốn của các NHTM;
Thứ hai, tăng trưởng tiền gửi có tốc độ chậm trong 7 tháng đầu năm 2022 (+4,2% so với đầu năm, +9,9% so với cùng kỳ) do lãi suất tiền gửi kém hấp dẫn hơn so với các kênh đầu tư khác;
Thứ ba, FED dự kiến sẽ tăng lãi suất điều hành lên mức 4- 4,25% vào cuối năm 2022;
Thứ tư, USD mạnh hơn gây áp lực lên tỷ giá hối đoái và lãi suất của Việt Nam.
“Chúng tôi giữ quan điểm rằng lãi suất tiền gửi có thể tăng 30-50 điểm cơ bản trong nửa sau năm 2022. Chúng tôi dự báo lãi suất tiền gửi 12 tháng của NHTM (bình quân) tăng lên mức 6,0-6,2%/năm vào cuối năm 2022, vẫn thấp hơn so với mức trước đại dịch là 7,0%/năm”, VNDIRECT nhận định.
USD mạnh hơn đã gây áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam
Tại thời điểm ngày 8/9/2022, chỉ số đô la (đo lường sức mạnh của đồng đô la Mỹ so với rổ tiền tệ) đạt 109,7 điểm (+14,7% so với cùng kỳ năm ngoái). USD mạnh hơn khiến tỷ giá USD/VND trên thị trường liên ngân hàng tăng khoảng 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái lên 23.545 đồng, mức cao nhất kể từ tháng 3/2020. Trong khi đó, tỷ giá trung tâm do NHNN ấn định cho cặp tỷ giá USD/VND ở mức 23.176, tăng 0,4% so với cuối tháng 7/2022 (+0,5% so với đầu năm).
Mặt khác, tỷ giá USD/VND trên thị trường tự do giảm 0,3% so với cuối tháng 7/2022 (+2,5% so với cùng kỳ năm ngoái). Tuy nhiên, so với các đồng tiền trong khu vực, Việt Nam Đồng vẫn là một trong những đồng tiền ổn định nhất. "Dẫu vậy, chúng tôi cho rằng tỷ giá hối đoái sẽ tiếp tục chịu áp lực trong những tháng cuối năm 2022 do đồng USD neo cao khi FED duy trì lộ trình tăng lãi suất", VNDIRECT nêu quan điểm.
Mặc dù vậy, những yếu tố hỗ trợ tỷ giá, bao gồm dòng vốn FDI mạnh hơn, tăng thặng dư thương mại cải thiện (dự báo đạt khoảng 8,9 tỷ USD trongnăm 2022), thặng dư cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối đạt ngưỡng an toàn (tương đương 3,3 tháng nhập khẩu). Do đó, VNDIRECT dự báo tỷ giá USD/VND sẽ duy trì trong khoảng 23,300-23,500 vào cuối năm 2022, tương ứng với mức tăng không quá 3% so với cuối năm 2021.
