Khi các đối tác Đông Nam Á tìm kiếm bạn đồng hành để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tôi tin rằng Australia có nhiều thứ có thể cống hiến cho khu vực với tư cách là một đối tác đáng tin cậy.
Đông Nam Á là một trong những khu vực toàn cầu phát triển nhanh nhất và sẽ là nơi diễn ra một trong những chuyển đổi kinh tế mạnh mẽ nhất của thế kỷ 21. Tốc độ tăng trưởng dân số, sự gia tăng của tầng lớp trung lưu đông đảo và giàu có, cũng như xu hướng đô thị hóa trong toàn khu vực sẽ tạo ra nhu cầu ngày càng tăng đối với nhiều loại hàng hóa, dịch vụ và kỹ năng.
Ví dụ, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 với mức tăng trưởng 6,5-7,5% hàng năm. Quốc gia này đang tìm cách nâng cao chuỗi giá trị toàn cầu từ nền kinh tế sản xuất định hướng xuất khẩu dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang nền kinh tế có công nghệ tiên tiến, dịch vụ và lao động có tay nghề cao trong lĩnh vực năng lượng tái tạo nhằm hiện thực hóa cam kết đầy tham vọng về mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Cơ hội đáng kể mà Đông Nam Á mang lại là trọng tâm trong báo cáo của tôi trình Chính phủ Australia, Đầu tư: Chiến lược kinh tế Đông Nam Á của Australia đến năm 2040, được công bố tại Jakarta vào ngày 6 tháng 9.
Việc mở rộng liên kết thương mại và đầu tư của Úc với khu vực là rất quan trọng trong việc đảm bảo sự thịnh vượng chung trong tương lai của chúng ta.
Chiến lược của tôi đặt ra lộ trình thực tế để tận dụng cơ hội này và đề xuất với Chính phủ các giải pháp tăng cường thương mại và đầu tư hai chiều bằng cách nâng cao nhận thức, xóa bỏ rào cản, xây dựng năng lực và tăng cường đầu tư.
Tôi đã xem xét 10 lĩnh vực chính mà tôi tin rằng có tiềm năng tăng trưởng kinh tế cao nhất – nông nghiệp và thực phẩm; tài nguyên; chuyển đổi năng lượng xanh; cơ sở hạ tầng; giáo dục và kỹ năng; kinh tế du lịch; chăm sóc sức khỏe; kinh tế số, dịch vụ chuyên ngành và tài chính; và các ngành công nghiệp sáng tạo.
Sau các cuộc tham vấn sâu rộng, trong đó có chuyến thăm hiệu quả tới Việt Nam đầu năm nay, tôi đã đưa ra 75 khuyến nghị để Chính phủ Australia xem xét.
Tôi hoan nghênh cam kết của Chính phủ Australia trong việc hỗ trợ ngay lập tức các sáng kiến quan trong trọng tâm chiến lược của tôi.
Để tăng cường đầu tư vào khu vực, Australia sẽ thành lập các Nhóm đàm phán để giúp xác định các cơ hội và đối tác thương mại, cung cấp thông tin thị trường và hướng dẫn về rủi ro, quy định và sự tham gia của Chính phủ.
Để nâng cao nhận thức về các cơ hội kinh doanh ở Đông Nam Á cho các doanh nghiệp Australia, Australia sẽ triển khai Chương trình Trao đổi kinh doanh Đông Nam Á – có vai trò điều phối các hoạt động kinh doanh trong khu vực, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên và tăng cường phối hợp với cộng đồng người Đông Nam Á ở nước ngoài.
Để mở rộng quan hệ thương mại và đầu tư giữa Australia và Đông Nam Á, Chính phủ sẽ thực hiện một chiến dịch xúc tiến thương mại và đầu tư tại Australia, giới thiệu về hàng hóa và dịch vụ ở Đông Nam Á và nêu bật khu vực này như một điểm đến đầu tư.
Và để phát triển năng lực ở Australia và Đông Nam Á, một chương trình thí điểm dành cho các chuyên gia trẻ sẽ được tiến hành, với trọng tâm ban đầu là đầu tư, chuyển đổi năng lượng và kinh tế số, nhằm xây dựng mối liên kết lâu dài giữa các doanh nghiệp Australia và Đông Nam Á.
Những kế hoạch hành động này thể hiện cam kết của Chính phủ Australia trong việc tăng cường thương mại và đầu tư với Việt Nam và trên khắp Đông Nam Á. Với hơn 170 đại diện tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Jakarta, các doanh nghiệp Australia cũng đang chú ý đến những cơ hội mà khu vực mang lại.
Duy trì nỗ lực một cách có đầu tư và lâu dài – từ cả doanh nghiệp và chính phủ ở Australia cũng như trên toàn khu vực – là yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo sự thịnh vượng chung và tối đa hóa tiềm năng kinh tế của chúng ta, từ nay đến năm 2040 và xa hơn nữa.
Đầu tư: Chiến lược kinh tế Đông Nam Á của Úc đến năm 2040 hiện có tại: www.dfat.gov.au/southeastasiaeconomicstrategy.
Trích dẫn bài phát biểu của Thủ tướng Australia Anthony Albanese tại buổi công bố Chiến lược:
“Chúng tôi cam kết 95,4 triệu đô-la Úc để hỗ trợ ba sáng kiến tập trung vào các ưu tiên chính của chiến lược. Chúng tôi sẽ thành lập Nhóm đàm phán mới, có trụ sở tại Đông Nam Á, dựa trên kiến thức chuyên môn về khu vực công và tư nhân, để xác định cơ hội cho các nhà đầu tư Úc và hỗ trợ các dự án cho đến khi hoàn tất. Các nhóm này sẽ xây dựng danh sách các dự án sẵn sàng đầu tư và tư vấn cho các nhà đầu tư Úc về các vấn đề từ quy trình phê duyệt theo quy định đến tìm kiếm đối tác thương mại ở nước sở tại.
Chúng tôi cũng sẽ bắt tay vào Chương trình Trao đổi kinh doanh Đông Nam Á để thúc đẩy thương mại hai chiều. Điều này sẽ nâng cao nhận thức về các cơ hội thương mại ở cả Australia và khu vực Đông Nam Á.
Đồng thời, chúng tôi sẽ thí điểm một chương trình trao đổi dành cho các chuyên gia trẻ, hướng tới xây dựng mối liên kết lâu dài giữa các doanh nghiệp Úc và Đông Nam Á. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho những người trẻ tài năng đến từ Australia tích lũy kinh nghiệm làm việc tại các công ty Đông Nam Á, cũng như các chuyên gia Đông Nam Á tích lũy kinh nghiệm làm việc tại các doanh nghiệp Australia.”
Các ngành ưu tiên đầu tư với Việt Nam (trích nội dung Chiến lược)
Nông nghiệp và thực phẩm
Khi nền kinh tế mở rộng, nhu cầu về thực phẩm cao cấp và đồ uống sẽ phát triển. Thương mại hai chiều trong lĩnh vực nông nghiệp thủy sản và lâm nghiệp đã vượt 6 tỷ đô la Úc vào năm 2022.
Australia và Việt Nam cam kết mở rộng tiếp cận thị trường, bao gồm trái cây tươi. Cơ hội cho các nhà đầu tư mở rộng sản xuất lương thực và tăng thêm giá trị cho các ngành công nghiệp chế biến hạ nguồn.
Tài nguyên
Xuất khẩu năng lượng và tài nguyên chiếm hơn một nửa hàng hóa Australia xuất khẩu sang Việt Nam. Than đứng đầu danh mục xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu quặng sắt của Australia cũng đang tăng. Nhu cầu xuất khẩu tài nguyên của Úc sẽ tăng hơn nữa, bao gồm nhôm, đồng, kẽm và chì. Ngoài ra còn có lĩnh vực khai thác mỏ với các dự án thăm dò tài nguyên, đổi mới và cung cấp các khoáng sản quan trọng.
Chuyển đổi năng lượng xanh
Cơ hội đầu tư vào năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, gió và pin). Có thể thấy đây là thị trường tiềm năng trong chuỗi cung ứng và dịch vụ năng lượng sạch để thu hút đầu tư từ Australia. Tuy nhiên, các quy định và khung pháp lý về đầu tư của Việt Nam và quy trình phê duyệt phức tạp vẫn đang là trở ngại.
Giáo dục và kỹ năng
Ở đây có sự cạnh tranh mạnh mẽ với sinh viên quốc tế. Australia cần tập trung vào tiếp thị, quảng bá và hỗ trợ cựu sinh viên. Có tiềm năng hợp tác giữa các trường đại học về chương trình học, các hoạt động trao đổi nhân viên và sinh viên, và nghiên cứu. Cũng có cơ hội cho các trường giáo dục và đào tạo nghề của Australia.