Theo ông, nguyên nhân sâu xa việc phá giá đồng Nhân dân tệ của Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBoC) những ngày qua?
Thông thường, một ngân hàng trung ương khi chủ trương phá giá đồng tiền một cách tương đối mạnh đều nhằm mục tiêu quan trọng nhất là lập lại cân bằng kinh tế vĩ mô, trước hết là cân bằng về ngân sách.
Khi phá giá đồng tiền thì thường có lợi cho ngân sách, tức có sự chênh lệch nhất định giữa khoản thu ngân sách tính ra đồng nội tệ và tính ra đồng ngoại tệ và chi ngân sách tính ra đồng ngoại tệ.
Thứ hai, phá giá đồng tiền cũng làm cho lương thực tế của những người làm công ăn lương giảm đi, như vậy cũng có lợi cho các DN. Đặc biệt những DN có vốn đầu tư nước ngoài.
Thứ ba, lập lại cân bằng của cán cân vãng lai dài hạn. Ngoài ra, Trung Quốc dự định tái cấu trúc nền kinh tế dựa vào thị trường nội địa, nhưng hướng đó có vẻ thất bại vì thị trường nội địa chưa đủ lớn để hấp thụ được toàn bộ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc hiện nay. Vì thế phải quay lại hướng cũ là dựa vào xuất khẩu nên đương nhiên việc phải phá giá nhân dân tệ để có lợi cho xuất khẩu.
Phá giá đồng tiền cũng tác động mạnh đến những sản phẩm có tính thương mại, không ảnh hưởng lắm đến hàng hoá trên thị trường nội địa, như vậy kích thích được cả hai: giữ ổn định thị trường nội địa vừa kích thích được xuất khẩu. Đó là ý tưởng dài hạn.
Bên cạnh đó, việc phá giá cũng đứng trước các sức ép ngắn hạn như đồng đôla tăng giá (dự kiến có thể tăng hơn do FED có thể tăng lãi suất), thương mại quốc tế đang ở những điểm đáy của tăng trưởng, họ làm trước việc điều chỉnh tỷ giá để đón trước sự phục hồi của thương mại quốc tế. Ngoài ra, việc giá dầu giảm cũng ảnh hưởng đến cán cân vãng lai của họ. Như vậy, có thể thấy, việc điều chỉnh tỷ giá của Trung Quốc là bài toán tốt về dài hạn cho Trung Quốc.
Việc giảm giá nhân dân tệ của PBoC có ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam?
Ảnh hưởng lớn nhất là xuất khẩu của Việt Nam vào Trung Quốc. Cụ thể, hàng hóa Việt Nam trở nên đắt hơn tại Trung Quốc, sức cạnh tranh của hàng Việt Nam tại Trung Quốc giảm, ảnh hưởng nhất định đến xuất khẩu của Việt Nam. Nhưng những nhà nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc lại được lợi bởi chúng ta đang nhập khẩu nhiều công nghệ, thiết bị từ Trung Quốc.
Tuy nhiên, nếu xuất khẩu sang các nước châu Á thì bất lợi vì không chỉ Trung Quốc, các nước châu Á khác cũng buộc phải phá giá đồng tiền, do đó ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam.
Thâm hụt thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc có thể tăng lên. Còn việc điều chỉnh này của Trung Quốc chưa ảnh hưởng lớn đến dòng vốn đầu tư.
Sau điều chỉnh của PBoC, các ngân hàng trung ương ở châu Á cũng có động thái phá giá đồng nội tệ, liệu có lo ngại về cuộc chiến tranh tiền tệ?
TTCK toàn cầu cũng có sự sụt giảm mạnh sau quyết định điều chỉnh tỷ giá của PBoC. Nếu Mỹ phản ứng lại căng thẳng thì nguy cơ dẫn đến chiến tranh tiền tệ là có thực. Có thể Mỹ sẽ điều chỉnh tỷ giá sớm hơn dự kiến.
Liên quan đến phản ứng của NHNN với việc điều chỉnh biên độ tỷ giá từ +/-1% lên +/-2% có hiệu lực từ 12/8, ông đánh giá như thế nào về động thái này và dự báo của ông về áp lực lên tỷ giá cuối năm?
Động thái nới lỏng biên độ tỷ giá của NHNN có thể nói là kịp thời, nhạy bén với thị trường. Với biên độ này, thị trường có thể có dao động nhất định trong vài ngày đầu sau đó sẽ ổn định. Hy vọng duy trì biên độ tỷ giá từ nay đến cuối năm. Bên cạnh đó, chúng ta phải theo dõi động thái của Mỹ, các ngân hàng trung ương khác trước việc Trung Quốc giảm giá nhân dân tệ.
Dự báo xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Đông Nam Á, Trung Quốc gặp khó khăn, đặc biệt nhập siêu Trung Quốc tăng lên.
7 tháng đầu năm nhập siêu vào khoảng 3,4 tỷ USD, cả năm khoảng 5-6 tỷ USD. Do đó, chưa có biến động lớn.
Xuất khẩu Việt Nam có xu hướng tăng chậm hơn so với những năm trước, nhưng không hoàn toàn do tỷ giá, mà giá nông sản toàn cầu giảm mạnh, ảnh hưởng đến xuất khẩu nông sản, đặc biệt thủy hải sản. Giá dầu giảm mạnh, ảnh hưởng đến xuất khẩu dầu mỏ của Việt Nam, ngoài ra, chúng ta đã ngừng xuất khẩu than trong năm nay. Tổng sản lượng xuất khẩu theo giá trị giảm nhưng tính theo lượng thì vẫn tăng.
Theo tôi, tác động của việc giảm giá đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đối với tỷ giá USD/VND có dấu hiệu mạnh lên nhưng không nhất thiết phải điều chỉnh tỷ giá thời điểm này.
