Bị vào “sổ đen”, doanh nghiệp ức
Một câu hỏi “nóng” mà nhiều nhà đầu tư đang đặt ra là sau hàng loạt DN bất ngờ bị truy thu thuế thu nhập DN liên quan đến thực hiện chính sách ưu đãi thuế đối với DN cổ phần hóa và niêm yết lần đầu trên TTCK, còn bao nhiêu DN sẽ tiếp tục bị truy thu thuế? DN họ đang đầu tư có bị truy thu thuế hay không, nếu có thì bao giờ, mức truy thu thuế là bao nhiêu...?
Những câu hỏi trên nếu không sớm được Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trả lời rõ ràng sẽ đồng nghĩa với việc đồng vốn của nhiều nhà đầu tư vào DN niêm yết phải đối mặt với rủi ro mà bản thân họ không thể lường trước. Điều này đang tác động tiêu cực đến tâm lý của không ít NĐT, cổ đông. Đây là hệ quả nhãn tiền của quyết định truy thu thuế đối với các cổ đông, NĐT. Còn về phía DN, họ cũng đang chịu những tổn thất mà chẳng biết kêu ai.
Theo đại diện CTCP Viglacera Từ Sơn (mã VTS, niêm yết trên HNX), kể từ khi Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh quyết định truy thu VTS gần 3 tỷ đồng tiền thuế thu nhập DN, với lý do như kết luận của cơ quan thuế là VTS kê khai, nộp thuế không đúng các quy định của chính sách ưu đãi thuế áp dụng đối với các DN niêm yết lần đầu trên TTCK giai đoạn 2004 - 2006, VTS đã chịu nhiều tác động tiêu cực.
“Tổn thất lớn nhất mà VTS phải gánh chịu và không biết đến bao giờ mới giải tỏa được, là từ chỗ một DN luôn chấp hành tốt chính sách, nghĩa vụ thuế, nay lại bị cơ quan thuế liệt vào danh sách các DN có sai phạm về thuế. Với tiền sử bất lợi này, VTS sẽ bị rơi vào diện thường xuyên chịu sự kiểm tra, giám sát gắt gao của cơ quan thuế…”, ông Trần Hoàng Anh, Kế toán trưởng VTS phàn nàn, đồng thời dẫn ra một loạt tác động tiêu cực khác mà VTS phải gánh chịu, kể từ khi bị truy thu thuế.
Theo đó, việc truy thu thuế diễn ra trong năm 2013 trong bối cảnh DN khó tiếp cận vốn, dòng tiền eo hẹp khiến VTS đã khó khăn, lại càng khó khăn hơn. Từ chỗ có thể kinh doanh có lãi, VTS bị lỗ gần 3,6 tỷ đồng trong năm 2013, trong khi năm 2012, Công ty lãi 475 triệu đồng. Điều này, theo ông Anh, đã tác động tiêu cực đến giá cổ phiếu VTS, gây bức xúc cho các cổ đông.
Theo đại diện một DN niêm yết khác trên HNX là CTCP Sông Đà 909 (S99), số tiền thuế mà Công ty bị Cục Thuế Hà Nội truy thu 2,77 tỷ đồng là khá lớn đối với Công ty, trong bối cảnh năm 2013, S99 cũng như nhiều DN khác phải lao đao tìm kiếm nguồn vốn trang trải cho hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Quốc Chưởng, Phó trưởng phòng Kế toán S99, cái mất lớn hơn đối với Công ty là uy tín với các đối tác, cổ đông, khi bị liệt vào danh sách DN có vi phạm về thuế, mà trên thực tế không phải do lỗi của Công ty. S99 đang ở vào trạng thái rất khó “ăn nói” với cổ đông, khi bất ngờ bị truy thu thuế. Đây là lý do S99 quyết định khởi kiện Cục Thuế Hà Nội ra TAND TP. Hà Nội. Vụ kiện đang trong thời hạn tạm hoãn, nhưng S99 sẽ theo đuổi vụ kiện đến cùng, để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho DN, cũng như cổ đông.
Chờ sự giải thích rõ ràng từ Bộ Tài chính
Trao đổi với ĐTCK, đại diện các DN, cũng như nhiều cổ đông cho rằng, điều họ mong đợi nhất lúc này là lời giải thích rõ ràng, thấu tình đạt lý của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế về những lý do truy thu thuế đối với hàng loạt DN niêm yết.
“Khi nhận được quyết định truy thu thuế của Cục Thuế Hà Nội, ngoài việc trực tiếp đề nghị cơ quan này có lời giải thích cặn kẽ, Công ty còn gửi công văn đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trả lời rõ những thắc mắc của Công ty cũng như cổ đông, nhưng đến nay, Công ty vẫn chưa nhận được câu trả lời từ phía các cơ quan này…”, ông Chưởng nói.
Theo nhìn nhận của các DN bị truy thu thuế, với cách hành xử của cơ quan thuế như hiện tại, trong câu trả lời của cơ quan thuế không thể né tránh một thực tế, đó là quyết định truy thu thuế là do cơ quan quản lý nhận thấy những bất cập của chính sách thuế, nên đi đến quyết định điều chỉnh cho phù hợp. Đây là nguyên nhân dẫn tới DN bất ngờ bị truy thu thuế, mà không phải do lỗi của DN. Ở một mức độ sòng phẳng và đàng hoàng hơn, cơ quan thuế cần công khai “nhận lỗi” về mình, chứ không nên để DN chịu tiếng xấu, gây bức xúc cho các cổ đông như hiện nay. Việc này, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế cần sớm có lời giải thích rõ ràng, thỏa đáng, sớm “minh oan” cho DN, giải tỏa bức xúc cho các cổ đông, để ổn định tâm lý của thị trường.
