Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2024 do văn phòng Chính phủ tổ chức chiều 7/9, báo chí đặt câu hỏi với Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) về tình trạng một số trường hợp trúng đấu giá đất cao gấp nhiều lần khởi điểm, có trường hợp cao bất thường thời gian qua.
"Về vấn đề này, Thủ tướng đã có Công điện ngày 21/8 để chấn chỉnh. Xin hỏi, nguyên nhân của hiện tượng này là gì? Để quản lý đấu giá quyền sử dụng đất trong thời gian tới, cần có những giải pháp như thế nào?", câu hỏi được gửi tới Bộ TNMT.
Trả lời tại Họp báo, Thứ trưởng Bộ TNMT Lê Minh Ngân nhận định, sau khi Luật Đất đai có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, một số cuộc đấu giá đất đã ghi nhận trường hợp như báo chí đã nêu.
Theo Thứ trưởng, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, chỉ đạo quyết liệt việc triển khai Luật Đất đai để đảm bảo đưa Luật đi vào cuộc sống có hiệu lực, hiệu quả, mang lại sự phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của đất nước. Trong đó có nội dung về giá đất và đấu giá quyền sử dụng đất.
Sau khi có thông tin dư luận về trường hợp đấu giá đất cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, trong đó có trường hợp cao bất thường, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện 482 yêu cầu Bộ TNMT, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng cùng UBND TP. Hà Nội kiểm tra, rà soát, đánh giá để tìm các nguyên nhân và đề xuất các giải pháp.
Trước khi nhận được Công điện của Thủ tướng, Bộ TNMT đã chủ động thành lập đoàn kiểm tra phối hợp với UBND TP. Hà Nội rà soát, xem xét, đánh giá các cuộc đấu giá đó và thực hiện theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Bước đầu cho thấy các địa phương đã có các hoạt động nhằm kiểm soát chặt chẽ công tác đấu giá quyền sử dụng đất trước khi tổ chức đấu giá như thành lập tổ chức giám sát, bố trí lực lượng công an đảm bảo an ninh trật tự trong quá trình đấu giá quyền sử dụng đất.
"Sau khi có kết quả đấu giá quyền sử dụng đất và phản ánh của báo chí, dư luận, cơ quan chức năng hiện đã chủ động chỉ đạo rà soát nắm bắt tình hình giao dịch trên địa bàn, đặc biệt đối với các lô đất đấu giá", ông Ngân thông tin.
Thứ trưởng Bộ TNMT cũng cho hay, việc trúng đấu giá tăng cao so với giá khởi điểm là đúng thực tế. Có một số nguyên nhân ban đầu như sau:
Thứ nhất, xu hướng tăng giá chung của thị trường bất động sản đang trên đà phục hồi, xuất hiện một lượng giá giao dịch tăng trưởng tốt trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp từ đầu năm 2024.
Đặc biệt là đối với các bất động sản có pháp lý rõ ràng, được đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, thuộc các khu vực quy hoạch phát triển đô thị được đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông kết nối quan trọng như các huyện Hoài Đức và Thanh Oai. Đây là khu vực mà người dân và nhà đầu tư tham gia nhiều.
Thứ hai, việc tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất diễn ra trong thời điểm giao thoa khi Luật Đất đai 2013 hết hiệu lực và Luật Đất đai 2024 bắt đầu có hiệu lực; tương tự đối với Luật Kinh doanh bất động sản 2014 với Luật Kinh doanh bất động sản 2023.
"Do có sự giao thoa nói trên, quá trình tổ chức đấu giá xuất phát từ các quy định của luật cũ và chuyển sang luật mới nên sẽ có một số nguyên nhân làm xuất hiện tình trạng trên, trong đó có việc xác định giá đất để làm giá khởi kiểm cho đấu giá quyền sử dụng đất.
 |
Phiên đấu giá đất tại Hoài Đức diễn ra xuyên đêm 20/8/2024 |
Về giải pháp quản lý trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ TNMT nói rằng, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ TNMT phải phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng và UBND TP. Hà Nội chỉ ra những nguyên nhân cụ thể.
Do đó, Bộ TNMT đã có văn bản gửi các cơ quan liên quan để tiếp tục có những thông tin, tài liệu cung cấp, sẽ có những buổi làm việc đảm bảo đánh giá tác động nhiều chiều, ý kiến của nhiều cơ quan trên cơ sở quy định của pháp luật để tìm ra nguyên nhân rồi đề xuất giải pháp.
"Sau khi đánh giá, nếu phát hiện ra các nguyên nhân do lỗi từ cơ chế chính sách và có tính phổ quát, ảnh hưởng đến việc đấu giá quyền sử dụng đất trên phạm vi cả nước thì chúng tôi sẽ đề xuất tham mưu phương án cho các cấp chính quyền sửa đổi, bổ sung hoặc điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật.
Trường hợp không phải lỗi do cơ chế chính sách mà lỗi do quá trình tổ chức thực hiện thì chúng tôi sẽ đề xuất và tham mưu để các đơn vị, cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương cùng rà soát, đánh giá kỹ lưỡng các phương án đấu giá, xác định giá đất và tổ chức đấu giá đảm bảo đúng quy định của pháp luật và đảm bảo ổn định tình hình trong thực hiện đấu giá đất", ông Ngân cho hay.
