Nghị định 153/2020/NĐ-CP sửa đổi sớm ban hành mới có thể kích hoạt lại thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Ngân hàng tiếp tục độc chiếm thị trường trái phiếu
Số liệu, nửa đầu tháng 8/2022 chỉ có 6 đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ trong tháng 8 với tổng giá trị phát hành 2.210 tỷ đồng, toàn bộ đến từ lĩnh vực ngân hàng, tài chính. Lũy kế từ đầu năm đến nay, phá hành tría phiếu riêng lẻ chỉ đạt gần 200.000 tỷ đồng, giảm 37% so với cùng kỳ.
Trong tháng 5 và tháng 6 vừa qua, doanh nghiệp bất động sản rục rịch phát hành trái phiếu doanh nghiệp trở lại, song từ tháng 7/2022 tới nay lại án binh bất động.
Theo FiinGroup, trái phiếu doanh nghiệp ngành bất động sản và xây dựng đã suy giảm đáng kể trong 6 tháng đầu năm 2022. Đặc biệt trong quý II/2022 không có doanh nghiệp ngành xây dựng phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Các chuyên gia phân tích FiinGroup cho rằng, quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp nửa đầu năm 2022 giảm mạnh và không có dấu hiệu phục hồi, đặc biệt trước những diễn biến thị trường và các sự kiện hủy lô trái phiếu trong tháng 4/2022.
Trong ngắn hạn, thị trường sẽ tiếp tục xu hướng suy giảm về khối lượng phát hành cho đến khi các quy định pháp lý rõ ràng cho cơ sở nhà phát hành và nhà đầu tư, cụ thể là sửa đổi Nghị định 153. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ sôi động trở lại từ quý IV/2022.
“Mặc dù sẽ không thể sôi động ngay lại như nửa cuối 2021, nhưng chúng tôi kỳ vọng trái phiếu doanh nghiệp sẽ dần sôi động trở lại vào đầu quý IV/2022 tới đây khi sửa đổi Nghị định 153 được ban hành và đi vào hiệu lực chính thức như kế hoạch được thông báo bởi Bộ Tài chính”, chuyên gia phân tích FiinGroup nhận định.
Năm 2023: Thị trường sẽ thay đổi về chất, phát hành đại chúng sắp tăng mạnh
Theo FiinGroup, sang năm 2023, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ có những thay đổi về chất theo xu hướng phát hành đại chúng sẽ tăng trưởng mạnh về quy mô, nhất là từ các doanh nghiệp có hồ sơ kinh doanh tốt và chủ động minh bạch hồ sơ tín dụng của họ trên thị trường.
Phát hành riêng lẻ sẽ có sự thay đổi chủ yếu giảm về quy mô nhưng hướng đến cơ sở nhà đầu tư rộng rãi hơn bao gồm nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp, các định chế tài chính như bảo hiểm, quỹ trái phiếu và quỹ hưu trí.
Mặc dù việc phân phối cho nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp vẫn sẽ khó khăn hơn, các quy định mới như dự thảo hiện nay nếu đi vào áp dụng vẫn sẽ góp phần cho các doanh nghiệp niêm yết hoặc các doanh nghiệp chủ động minh bạch hóa thông tin và hồ sơ tín dụng để hướng đến các nhà đầu tư tổ chức cùng chia sẻ rủi ro và kỳ vọng mức lãi suất phù hợp.
Đặc biệt, thanh khoản trên thị trường thứ cấp cải thiện thời gian qua và dự kiến tiếp tục tăng mạnh thời gian tới.
Cụ thể, thanh khoản thị trường thứ cấp nửa đầu năm 2022 ghi nhận mức tăng đột biến (gần 93%) so với mức giá trị giao dịch bình quân trong năm 2021, từ 191,70 tỷ đồng/ngày lên 368,86 tỷ đồng/ngày.
Tính đến hết ngày 31/12/2021, HoSE đã hoàn thành việc chuyển toàn bộ trái phiếu doanh nghiệp niêm yết sang HNX, mở đầu cho lộ trình sắp xếp lại các thị trường giao dịch chứng khoán.
Ngoài ra, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đang dự thảo Thông tư hướng dẫn niêm yết trái phiếu phát hành riêng lẻ trên hệ thống giao dịch chứng khoán của Sở sẽ là động lực lớn giúp tăng quy mô và thanh khoản trên thị trường thứ cấp chuyên biệt này.
Số lượng đợt phát hành trái phiếu niêm yết được ghi nhận trên thị trường thứ cấp đạt 53 đợt trong tháng sáu, tăng thêm 13 đợt so với tháng đầu năm. Mặc dù quy mô phát hành còn khiêm tốn nhưng có thể thấy sự tăng trưởng nhẹ về số lượng trên thị trường thứ cấp trong nửa đầu 2022.
Nghị định 153/2020/NĐ-CP sửa đổi những quy định nhằm đảm bảo sự phát triển của thị trường trong dài hạn, trong đó Điều 15 và Điều 16 bổ sung điều kiện doanh nghiệp chào bán riêng lẻ phải đăng ký giao dịch, lưu ký tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán. FiinGroup đánh giá, đây là nỗ lực đúng đắn để kiểm soát quy trình phát hành trái phiếu riêng lẻ, và dự báo số lượng trái phiếu niêm yết sẽ gia tăng trong thời gian tới.
