Hàng ngàn ha đất trễ hạn hợp đồng thuê
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, trên địa bàn Thành phố, tổng số khu đất có quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất thuộc trường hợp có thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2019 là 1.496 khu đất với tổng diện tích là 7.453 ha (gồm 251 khu đất dự án nhà ở và 1.245 khu đất dự án sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ).
Trong đó, hiện có 1.060 khu đất với diện tích 3.755,3 ha (gồm 146 khu đất dự án nhà ở với diện tích 485,73 ha và 914 khu đất dự án sản xuất kinh doanh, thương mại, dịch vụ với diện tích 3.269,57 ha) đã ký hợp đồng thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Có 98 khu đất, diện tích 2.919,97 ha đang giải quyết các thủ tục trên.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, đa số các trường hợp chưa ký hợp đồng thuê đất là các trường hợp đã hết hạn sử dụng đất tại thời điểm ngày 31/12/2020 do có một số vướng mắc trong việc thực hiện thủ tục gia hạn sử dụng đất (nộp hồ sơ sau thời hạn quy định, khu đất không phù hợp quy hoạch sử dụng đất).
Ngoài ra, còn có tới 135 trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính dù đã có quyết định giao, cho thuê đất.
Giải pháp nào?
Đối với các trường hợp chưa ký Hợp đồng thuê đất do có vướng mắc về gia hạn sử dụng, Sở Tài nguyên và Môi trường cho hay, UBND quận, huyện, TP. Thủ Đức đang rà soát, kiểm tra các khu đất có kế hoạch thu hồi đất, thông báo thu hồi đất, quyết định thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hay không; trường hợp có kế hoạch thu hồi thì thông tin thời điểm dự kiến thực hiện…
Trên cơ sở ý kiến của các địa phương, Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, trình lại UBND Thành phố hồ sơ gia hạn sử dụng đất hoặc có giải pháp phù hợp.
Riêng đối với các trường hợp đã có quyết định giao đất, cho thuê đất, nhưng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, qua rà soát, Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng, tiến độ xử lý, giải quyết hồ sơ còn chậm, phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc do pháp luật hiện hành chưa có quy định áp dụng nên vẫn chờ.
Vì vậy Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất UBND TP.HCM kiến nghị Chính phủ cho phép tạm thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất để kịp thời huy động nguồn thu ngân sách nhà nước.
Do còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc xác định nghĩa vụ tài chính đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng, trong khi chờ các bộ ngành có liên quan bổ sung quy định pháp luật, đề nghị UBND Thành phố kiến nghị Chính phủ cho phép cũng tạm thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất (cũng là một trong những phương pháp tính giá đất theo giá thị trường) để kịp thời huy động nguồn thu ngân sách nhà nước.
Việc tạm thu này đồng thời giải quyết thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các dự án nhà ở, thương mại, dịch vụ (kèm theo biện pháp ràng buộc nhằm đảm bảo thu đủ ngân sách Nhà nước), giảm áp lực về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người mua trong các dự án nhà ở, tăng thu cho ngân sách Nhà nước khi người mua nhà ở trong các dự án được cấp giấy chứng nhận thực hiện các giao dịch liên quan.