Thay ngay cán bộ kém chất lượng đi kèm với sửa đổi luật
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khoá XV, sáng 31/5, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2023.
Phát biểu thảo luận, ĐBQH Trần Quốc Tuấn (đoàn Trà Vinh) bày tỏ phấn khởi trước những kết quả đạt được ở lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng của đất nước trong năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, trong bối nhiều nước trong khu vực và thế giới phải đối diện với rất nhiều khó khăn, thách thức và nguy cơ rơi vào suy thoái kinh tế.
Bên cạnh đó, đại biểu cũng nêu lên một số tồn tại, hạn chế làm cản trở sự phát triển kinh tế của đất nước, trong đó có nguyên nhân một bộ phận cán bộ công chức còn chưa quyết liệt, có tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, đùn đẩy sợ sai, như báo cáo tổng kết của Chính phủ đã ghi nhận.
Cho rằng, hiện tượng cán bộ có tâm lý sợ trách nhiệm đang lan rộng từ Trung ương đến địa phương, từ khu vực công đến khu vực tư, đại biểu cho rằng cần xác định nguyên nhân "căn bệnh" này thì mới có thể điều trị bệnh một cách hiệu quả.
 |
| ĐBQH Trần Quốc Tuấn (đoàn Trà Vinh) phát biểu thảo luận hội trường sáng 31/5 |
Từ thực tiễn phản ánh, theo vị đại biểu đoàn Trà Vinh, có 2 nhóm cán bộ sợ: Một là cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, cán bộ né tránh, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, sợ sai, cán bộ không muốn làm vì không có lợi ích gì; Hai là những cán bộ sợ vi phạm pháp luật nên không dám làm.
Đối với nhóm thứ nhất, ông Tuấn đề nghị trong tình thế "nước sôi lửa bỏng" thế này cần ưu tiên thay ngay cán bộ mới, là những cán bộ tốt, có đủ tâm huyết và trách nhiệm.
Đối với nhóm thứ hai, vị đại biểu cho rằng nguyên nhân do văn bản pháp luật có sự lỗi thời, chồng chéo nên đề nghị Chính phủ, Quốc hội tập trung nghiên cứu, rà soát, sửa đổi, bổ sung.
Đặc biệt, cần điều chỉnh các văn bản dưới luật để đảm bảo tính chặt chẽ, thống nhất, dễ áp dụng để các địa phương, đơn vị, tổ chức, cá nhân khi xem vào đó là có thể triển khai thực hiện được ngay, để làm cơ sở khuyến khích, bảo vệ những cán bộ “năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung”.
Đề xuất thành lập tổ công tác tháo gỡ vướng mắc cho các địa phương
Cũng thảo luận về tình trạng cán bộ sợ trách nhiệm đang là rào cản đẩy lùi quá trình phục hồi và tăng trưởng kinh tế, ĐBQH Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình) cho rằng cần nhanh chóng khắc phục tình trạng này.
Theo vị đại biểu, tăng trưởng GDP quý 1I/2023 thấp hơn kịch bản đang đặt ra áp lực lớn cho nền kinh tế để đạt tăng trưởng 6,5% như kế hoạch. Trong khi đó, các gói kích cầu theo Nghị quyết 43 đang triển khai chật vật: gói cho vay vùng dân tộc miền núi mới đạt 0,25%; gói hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh giải ngân chậm; gói hỗ trợ thuê nhà cho người lao động chỉ đạt 60%...
 |
ĐBQH Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình) |
"Trong thời điểm giao thoa sửa đổi nhiều dự án luật quan trọng, chưa có hành lang pháp lý rõ ràng để bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm, tình trạng sợ trách nhiệm đang diễn ra ở khắp nơi và đây là nguyên nhân không nhỏ làm chậm quá trình giải ngân", đại biểu Tâm nêu nguyên nhân.
Cũng theo bà Tâm, hiện nay có tình trạng nhiều địa phương gặp khó khăn khi triển khai dự án đầu tư công nên gửi công văn xin hướng dẫn của các bộ, ngành, trong tình trạng văn bản luật chồng chéo; nhiều địa phương hỏi cùng một câu hỏi khiến bộ ngành mất nhiều thời gian trả lời.
Theo đại biểu đoàn Quảng Bình, điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải thành lập tổ công tác liên ngành tập hợp các đầu mối nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc của các địa phương.
"Ngoài ra, cần ban hành bộ quy tắc quy chuẩn để giải quyết những vấn đề phổ biến mắc phải trong đầu tư công. Địa phương nào gặp khó khăn có thể tra cứu áp dụng ngay quy trình chuẩn triển khai sẽ thuận lợi hơn rất nhiều", đại biểu nhấn mạnh.
Sửa luật để cán bộ không cần phải dám nghĩ, dám làm
Trong khi đó, khi phát biểu tranh luận với đại biểu Trần Quốc Tuấn, đại biểu Trần Hữu Hậu (đoàn Long An) cho rằng tốt nhất là không phải bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm. Bởi vì hiện nay có hiện tượng cán bộ không dám nghĩ dám làm là do văn bản pháp luật lỗi thời hoặc chồng chéo.
"Trong hoàn cảnh đó, chúng ta bảo vệ người dám nghĩ dám làm sẽ thành bảo vệ người làm trái quy định pháp luật", ông Hậu nêu quan điểm.
 |
Các ĐBQH tham gia thảo luận tại hội trường sáng 31/5. |
Vị đại biểu nói rằng, sự mâu thuẫn của văn bản pháp luật khiến cấp dưới phải xin chỉ đạo của cấp trên để thực hiện, nhưng đôi khi đã được chỉ đạo thực hiện rồi nhưng càng đi sâu càng thấy vướng, lại xin ý kiến cấp trên rồi mới làm tiếp. Hiện tượng này đang trở nên phổ biến, cho nên việc ban hành văn bản bảo vệ người dám nghĩ dám làm dường như bất khả thi.
Đề ra giải pháp, ông Hậu cho rằng phải làm sao để cán bộ không phải dám nghĩ dám làm, cấp trên cũng không phải bảo vệ người dám nghĩ dám làm. Thay vào đó, cán bộ công chức chỉ cần cống hiến công sức, trí tuệ, năng động sáng tạo làm tốt công việc của mình sao cho hiệu quả nhất, có lợi nhất cho dân cho nước trong khuôn khổ pháp luật quy định.
"Khi phát hiện luật chưa phù hợp thì tập trung sửa ngay với quy trình nhanh chóng chặt chẽ đơn giản ngắn gọn", ông Hậu đề nghị.
Kết thúc phần tranh luận, vị đại biểu nói thêm: "Tôi thấm thía lắm Thủ tướng khi trả lời chất vấn của tôi từng nói rằng, luật là do chúng ta làm ra, vướng cũng do chúng ta đặt ra vậy chúng ta phải sửa".
"Chúng ta đã đúng khi đưa ra được những chủ trương, chính sách gỡ khó cho nền kinh tế phục hồi, đã đưa ra một luật sửa nhiều luật, mong Quốc hội tiếp tục đưa ra cách làm hợp lý hơn nữa để cán bộ của chúng ta ít phải dám nghĩ dám làm", đại biểu đoàn Long An nhấn mạnh.
