Đứt gãy nguồn cung, tỉ giá biến đổi, một số doanh nghiệp khó tiếp cận tín dụng...
Liên quan đến tình trạng người dân ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam phải xếp hàng dài mua xăng nhỏ giọt, nhiều thương nhân xăng dầu hạn chế bán ra vì không có hàng hoặc không chịu được thua lỗ, sáng 5/11, đại biểu Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai) đã chất vấn Thanh tra Chính phủ.
"Hiện nay nhiều cây xăng ở Hà Nội, TP HCM không bán hoặc bán rất ít, giới hạn chỉ 500 - 600 nghìn đồng đối với một ôtô đã gây bức xúc cho người dân. Đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết đã chỉ đạo thanh tra đột xuất việc cung ứng xăng dầu tại hai thành phố này chưa?"
Với câu hỏi này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nói “đây là vấn đề đang rất nóng”, do đó, Bộ trưởng Công thương cần có giải đáp cho các đại biểu Quốc hội và nhân dân.
 |
Đại biểu Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai) |
Trả lời, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết đã báo cáo tình hình, nguyên nhân, đề xuất giải pháp trong phiên thảo luận tổ về tình hình kinh tế - xã hội hôm 22/10. Theo Bộ trưởng, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm bởi châu Âu và các nền kinh tế lớn gia tăng thu mua lượng dầu hiện có từ các nguồn cung chính là OPEC+ và Nga do đã sát thời điểm phương Tây áp lệnh trừng phạt với dầu của Nga.
Một khó khăn nữa là tỉ giá USD và EU để nhập khẩu xăng dầu liên tục thay đổi và tỉ giá đều tăng 0,75 điểm phần trăm trong thời gian qua và dự báo tiếp tục tăng. Đây là những khó khăn cho những doanh nghiệp nhập khẩu.
Bên cạnh đó, việc tiếp cận vốn, ngoại tệ để được bảo lãnh nhập, hỗ trợ thanh toán cho các doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối còn khó khăn, do nhiều doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện cho vay và bảo lãnh của các ngân hàng thương mại.
Do đó, Bộ trưởng giải thích, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số thành phố lớn, tập trung đông dân cư.
Những biện pháp khắc phục
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành, chức năng vào cuộc. Đến giờ này, mỗi ngành chức năng đang làm tốt hơn chức trách nhiệm vụ của mình, sự phối hợp giữa các ngành chức năng Bộ Công Thương - Tài chính - Ngân hàng Nhà nước hiệu quả hơn.
Cụ thể, chiều 4/11, Bộ Tài chính đã có phương án điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu về Việt Nam để lấy ý kiến Bộ Công thương và nhận được sự đồng thuận của Bộ Công thương ngay buổi chiều cùng ngày.
"Nếu không có gì thay đổi lớn, trong kỳ điều chỉnh ngày 11/11 tới, các chi phí sẽ được cập nhật”, vị Trưởng ngành Công thương nói.
 |
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên |
Bên cạnh đó, ông Diên cho biết, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại xem xét cụ thể những doanh nghiệp đang gặp khó khăn về vốn, bảo lãnh và hỗ trợ thanh toán.
Bộ Công thương cũng đã chỉ đạo Tổng cục Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý những vi phạm. Hy vọng những ngày tới thị trường xăng dầu được giải quyết.
Xem thêm Bộ trưởng Công thương thừa nhận chỉ chủ động được 30% nguồn cung xăng dầu
Đang thanh tra lĩnh vực xăng dầu
Đối với các cây xăng không bán hàng được đại biểu Quốc hội hỏi về trách nhiệm của ngành thanh tra, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương yêu cầu Tổng Thanh tra Chính phủ trả lời, bổ sung thêm.
Trước đó, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, thực hiện Nghị định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra về kinh doanh xăng dầu.
 |
Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong |
“Chúng tôi đã và đang tiến hành công tác thanh tra đối với lĩnh vực nàỵ, góp phần cùng Bộ Công thương chỉ ra tồn tại, hạn chế để khắc phục, đảm bảo bình ổn giá xăng dầu”, Tổng Thanh tra nói.
Sau khi ông Phong trả lời, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) giơ biển tranh luận với Bộ trưởng Công thương. Đại biểu Trí đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ Công thương trong việc khắc phục tình trạng rối loạn thị trường xăng dầu ở Việt Nam; tuy nhiên ông Trí cho rằng quy định của Nghị định 95 của Chính phủ đã lạc hậu và đề nghị Bộ Công thương xem xét.
Ông Trí cũng cho rằng thời gian qua, Bộ Công thương đã cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu dẫn đến hệ lụy khó quản lý, đề nghị Bộ Công thương rà soát lại vấn đề này.
 |
Đại biểu Nguyễn Anh Trí |
Trả lời phần tranh luận, Bộ trưởng Bộ Công thương thừa nhận, quy định hiện hành 10 ngày/lần điều chỉnh giá xăng dầu phù hợp trong lúc bình thường. Song thị trường xăng dầu có những dị biệt nhất là trong bối cảnh thế giới hỗn loạn cho nên quy định trên đã bộc lộ những khiếm khuyết.
“Chính phủ đã nhận thấy điều này và đã chỉ đạo Bộ Công thương chủ trì phối hợp với các bộ ngành nghiên cứu để sửa Nghị định 95 cho phù hợp với thực tiễn”, ông Diên nói và nhấn mạnh, thế giới thay đổi hằng ngày, thậm chí là hàng giờ nên “dù có cố gắng đến đâu thì quy định pháp luật bao giờ cũng có độ trễ so với thực tiễn”.
Về việc cấp phép kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công thương nêu rõ, việc cấp phép thực hiện theo đúng quy định hiện hành. Tuy nhiên thực tế Ban cán sự và lãnh đạo Bộ chủ trương không cấp mới thêm mà chỉ cấp đổi giấy phép.
Bộ trưởng cũng nói thêm, hệ thống kinh doanh xăng dầu của nước ta hiện nay đa tầng nấc dẫn đến rối, nhất là trong bối cảnh phức tạp như hiện nay và dẫn đến làm tăng chi phí. Do đó, trong thời gian tới, cần xem xét sắp xếp lại hệ thống từ doanh nghiệp đầu mối cho đến đại lý và đến cửa hàng bán lẻ.
“Rất mong Bộ trưởng sớm tham mưu cho Chính phủ các vấn đề như Bộ trưởng đã báo cáo trước Quốc hội”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nói sau khi Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kết thúc phần trả lời tranh luận.
