Các quốc gia giàu có hơn đã tích trữ vắc xin Covid-19 với số lượng cao nhất trong khi nhiều quốc gia có thu nhập thấp phải vật lộn để có được những loại vắc xin rất cần thiết.
Dữ liệu do WTO, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) thu thập cho thấy, trong khi tỷ lệ phần trăm dân số của Mỹ đã đảm bảo được 248% lượng vắc xin được sản xuất thì tỷ lệ này chỉ là 30% đối với Mali và 56% đối với Kenya.
Theo dữ liệu do Our World in Data tổng hợp, chỉ 7% dân số châu Phi đã được tiêm chủng đầy đủ. Trong khi Liên minh châu Âu và Mỹ đã tiêm chủng đầy đủ tương ứng cho khoảng 67% và 58% dân số.
"Mức độ bất bình đẳng là khá cao", Ngozi Okonjo-Iweala, Tổng giám đốc WTO nói với CNBC hôm thứ Năm (2/12) trong một cuộc phỏng vấn độc quyền.
Bà lưu ý rằng sự phục hồi kinh tế sau đại dịch có liên quan đến hai yếu tố quyết định: mức độ của các gói kích thích tiền tệ và tài khóa và khả năng tiếp cận với vắc xin.
“Tôi rất lo ngại rằng nếu chúng ta tiếp tục với sự bất bình đẳng sẽ có tác động làm giảm sự phục hồi ở các quốc gia đó”, Tổng giám đốc WTO cho biết.
Câu hỏi về khả năng tiếp cận vắc xin xuất hiện ngay sau khi các cơ quan y tế ở Nam Phi thông báo về biến thể Omicron.
Các chuyên gia y tế từ lâu đã lập luận rằng Covid-19 sẽ tiếp tục phát triển miễn là các nơi trên thế giới thiếu vắc xin.
Sau khi có biến thể mới, một số quốc gia đã áp đặt lại các hạn chế đi lại. Đây là trường hợp của Thụy Sĩ vì nước này đã áp đặt biện pháp cách ly 10 ngày đối với khách du lịch từ một số quốc gia nhất định.
Bà Okonjo-Iweala nói về các hạn chế biên giới “đáng lẽ không nên đóng cửa vội vàng như vậy”, đồng thời nhấn mạnh hành động này có thể “không khuyến khích các quốc gia chia sẻ thông tin liên quan đến Covid-19”.
WTO một lần nữa buộc phải hoãn một cuộc họp quan trọng được lên kế hoạch cho tuần này do việc phát hiện ra biến thể Covid-19 mới.
“Đó là một quyết định rất khó khăn”, bà Okonjo-Iweala nói. Sự chậm trễ được coi là một đòn giáng vào hy vọng tạm thời từ bỏ các bằng sáng chế cho vắc xin Covid-19 và đạt được khả năng tiếp cận vắc xin công bằng hơn.
WTO cũng đang chịu áp lực phải cập nhật cách thức hoạt động của tổ chức này. Thể chế này thường bị chỉ trích là không phù hợp với mục đích khi bối cảnh thương mại quốc tế đang phát triển và ngày càng có nhiều tranh chấp giữa các quốc gia và khối thương mại, chẳng hạn như Mỹ và Trung Quốc, Mỹ và châu Âu.
Bà Okonjo-Iweala trước đây đã nói rằng việc cải tổ WTO sẽ “rất khó khăn vì sự thiếu tin tưởng giữa các thành viên”.
“Mặc dù cuộc họp bị hoãn không phải do lỗi của WTO, nhưng chúng tôi vẫn đang tiếp tục công việc với tốc độ nhanh chóng”, bà cho biết.
