Theo Morgan Stanley, Nga và Belarus đã cung cấp khoảng 40% lượng kali xuất khẩu của thế giới. Xuất khẩu của Nga bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt. Hơn nữa, vào tháng 2, một nhà sản xuất lớn của Belarus đã tuyên bố tình trạng bất khả kháng - một tuyên bố rằng họ sẽ không thể duy trì các hợp đồng của mình do các lực lượng vượt quá tầm kiểm soát của họ.
Nga cũng xuất khẩu 11% urê của thế giới và 48% amoni nitrat. Theo Morgan Stanley, Nga và Ukraine cùng xuất khẩu 28% lượng phân bón làm từ nitơ và phốt pho, cũng như kali.
Việc gián đoạn các chuyến hàng do lệnh trừng phạt và xung đột đã khiến giá phân bón tăng chóng mặt. Giá ngũ cốc cao thậm chí còn tăng cao hơn.
“Đó là một vấn đề lớn. Đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố, nhu cầu chưa từng có cùng với sự sụt giảm đáng kể về nguồn cung, làm trầm trọng thêm do xung đột ở Ukraine và những gì đang xảy ra với hàng xuất khẩu từ Nga và Ukraine”, Giám đốc điều hành CF Industries Tony Will cho biết. Ông cũng cho biết nguồn cung phân bón toàn cầu đang rất eo hẹp.
Yếu tố góp phần làm tăng chi phí và sự thiếu hụt
Bart Melek, người đứng đầu chiến lược hàng hóa toàn cầu tại TD Securities cho biết: “Tất cả những điều này là một cú sốc kép. Chúng ta có rủi ro địa chính trị, chi phí đầu vào cao hơn và về cơ bản là thiếu hụt”.
“Nông nghiệp chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng. Trong trường hợp của Canada, đó là điều tốt cho Saskatchewan, vùng sản xuất kali lớn nhất trên thế giới, nhưng nông dân sẽ bị thiệt hại vì họ sẽ phải trả nhiều hơn trên mỗi mẫu Anh. Năng suất sẽ thấp hơn đơn giản vì họ đang tiết kiệm, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi”.
Sự thiếu hụt ngũ cốc sẽ làm tăng chi phí của các loại thực phẩm cơ bản và các mặt hàng khác. “Điều đó sẽ dẫn đến chi phí đầu vào cao hơn để sản xuất mọi thứ từ ngũ cốc, lúa mì và ngô. Chi phí đầu vào hiện đang cao hơn bởi vì chúng ta gặp phải tình trạng khan hiếm khiến giá cũng tăng lên. Trong khi đó, giá bò và thịt lợn cũng tăng đáng kể”, ông nói thêm.
Một số loại phân bón đã tăng giá hơn gấp đôi. Ông Melek cho biết, kali giao dịch ở Vancouver có giá khoảng 210 USD/tấn vào đầu năm 2021 và hiện nó được định giá là 565 USD/tấn. Ông nói thêm rằng, urê để giao đến Trung Đông được giao dịch ở mức 268 USD/tấn trên Sàn giao dịch Thương mại Chicago vào đầu năm 2021 và được định giá ở mức 887,50 USD/tấn vào ngày 5/4.
Cũng như giá phân bón tăng vọt, giá nông sản cũng tăng vọt trong bối cảnh lo ngại khan hàng.
“Chúng tôi đang hoàn toàn đối mặt với vấn đề tỷ lệ thảm khốc ở đây. Không chỉ là vấn đề thiếu sự sẵn có và khả năng chi trả của các chất dinh dưỡng và đầu vào, mà Nga và Ukraine trong lịch sử đã xuất khẩu khoảng 30% thương mại lúa mì toàn cầu và 20% thương mại ngô toàn cầu”, Giám đốc điều hành CF Industries Tony Will cho biết.
