Kỳ vọng lạm phát đã đạt đỉnh
Trong tháng 10, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại Mỹ tăng 0,4% so với tháng 9 và tăng 7,7% so với cùng kỳ, thấp hơn dự báo và thấp hơn mức tăng 8,2% của tháng 9 hay mức tăng 9,1% của tháng 6.
 |
Mức tăng CPI hàng tháng của Mỹ trong 4 năm gần nhất. |
“Các yếu tố cơ bản của báo cáo này (CPI tháng 10) thực sự tốt, là bằng chứng cho thấy chúng ta đi qua mức lạm phát đỉnh”, ông Matthew Luzzetti, nhà kinh tế trưởng tại Deutsche Bank nhận định.
Theo Bloomberg, Fed đang xem xét đến việc điều chỉnh các đợt tăng lãi suất sau những tín hiệu tích cực về lạm phát. Không ít quan chức của Fed đã ủng hộ việc tăng lãi suất chậm lại.
“Tôi tin rằng, sẽ sớm tới thời điểm thích hợp để giảm tốc độ tăng lãi suất, nhằm đánh giá tốt hơn về sự thay đổi của các điều kiện tài chính và kinh tế. Nhưng mức tăng lãi suất chậm hơn không nên được coi là động thái nới lỏng chính sách”, Chủ tịch Chi nhánh Dallas của Fed, bà Lorie Logan nói.
“Giảm tốc độ thắt chặt là một khả năng đáng để suy nghĩ”, Chủ tịch Chi nhánh San Francisco của Fed, bà Mary Daly chia sẻ. Cho rằng, “dữ liệu của một tháng không tạo nên chiến thắng”, nhưng bà Mary Daly “ủng hộ cách tiếp cận dần dần để có thể đặt ra lãi suất phù hợp” và lưu ý, các nhà hoạch định chính sách cần nhận thức được tác động của chính sách tiền tệ thắt chặt.
Chủ tịch Chi nhánh Philadelphia của Fed, ông Patrick Harker cho biết: “Trong những tháng sắp tới, do sự thắt chặt tích lũy mà chúng tôi đã đạt được, tôi hy vọng tốc độ tăng lãi suất sẽ chậm lại”.
Ông Harker dự báo, kinh tế Mỹ năm 2023 sẽ tăng trưởng 1,5%, tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng lên 4,5%, sau đó giảm xuống 4% vào năm 2024, với lạm phát được kiểm soát còn 2,5%.
Hồi tháng 9, các quan chức Fed kỳ vọng, lãi suất sẽ đạt mức 4,4% vào cuối năm nay và khoảng 4,6% vào năm 2023. Theo đó, Fed có thể nâng lãi suất 0,5% trong tháng 12 và thêm 0,25% vào năm tới.
Mới đây, Phó chủ tịch Fed Lael Brainard xác nhận khả năng này khi chia sẻ: “Có lẽ sẽ sớm thích hợp để chuyển sang tốc độ tăng lãi suất chậm hơn”.
Số liệu quan trọng hơn lời nói
Tin tức về CPI tốt hơn dự kiến khiến lợi suất trái phiếu giảm mạnh và thị trường chứng khoán Mỹ bật tăng. Nhà đầu tư đặt cược mạnh hơn vào khả năng Fed sẽ điều chỉnh quy mô của đợt tăng lãi suất vào tháng 12 tới xuống 0,5%, thay vì 0,75% như 4 đợt tăng liên tiếp trước đó.
Theo CNN, nhà đầu tư đang chú ý quá nhiều đến những gì mà các quan chức Fed nói về nền kinh tế, mà không tập trung đúng mức cho những con số cho thấy nền kinh tế đang diễn biến ra sao. Bất kể các quan chức có nói trước điều gì, Fed vẫn phụ thuộc vào dữ liệu. Cụ thể, Fed sẽ thiết lập chính sách dựa trên diễn biến của thị trường việc làm, lạm phát, chi tiêu tiêu dùng và nhiều yếu tố khác.
Ông Leo Grohowski, Giám đốc đầu tư của BNY Mellon Wealth Management khuyến nghị: “Những người tham gia thị trường nên nhìn vào dữ liệu và để ý cách các nhà hoạch định chính sách sẽ diễn giải và cân nhắc những con số đó”.
Lãi suất của Fed hiện nằm trong khoảng 3,75 - 4%/năm. Một tháng trước, thị trường dự đoán, có 13,5% khả năng lãi suất của Fed sẽ được đẩy lên 4 - 4,25% trong tháng 12; có 63% khả năng lãi suất sẽ nằm trong phạm vi 4,25 - 4,5%; có 23,5% khả năng lãi suất nằm trong biên độ 4,5 - 4,75%.
Nhưng sau lần tăng lãi suất gần nhất của Fed vào đầu tháng 11 vừa qua và buổi họp báo của người đứng đầu cơ quan này, thị trường gần như chia thành hai phe với dự đoán rằng, Fed sẽ tăng lãi suất lên 4,25 - 4,5%/năm, hoặc 4,5 - 4,75%/năm. Như vậy, xác suất Fed tăng lãi suất thấp hơn (tăng 0,25%) không còn được nhắc đến.
“Nhà đầu tư nên chú ý đến dữ liệu CPI nhiều hơn là các phát biểu của Fed và hợp đồng tương lai lãi suất đầy biến động”, ông Leo Grohowski nói.
Đáng lưu ý, các đợt tăng lãi suất mạnh tay của Fed có “tác dụng phụ” là đẩy nền kinh tế đến gần với bờ vực suy thoái. Trong tháng 10 vừa qua, tổ chức phi lợi nhuận The Conference Board dự đoán, xác suất kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới là khoảng 96%. Một số tổ chức khác cũng đưa ra dự báo tương tự.
