Báo cáo của Bộ Xây dựng dẫn nguồn từ Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến 31/8/2023, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 986.477 tỷ đồng (tức tăng khoảng 23,3% so với cuối năm 2022).
Khảo sát báo cáo tài chính quý III/2023 của nhiều ngân hàng cho thấy, tín dụng cho vay kinh doanh bất động sản (cho vay doanh nghiệp, chủ đầu tư) tăng rất mạnh trong khi cho vay cá nhân tăng rất chậm, thậm chí giảm.
Cụ thể, tại VPBank, tín dụng kinh doanh bất động sản tính tới cuối tháng 9/2023 tăng 45% lên 98.192 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 18,83% tổng dư nợ cho vay của ngân hàng. Trong khi đó, cho vay cá nhân mua nhà ở, nhận quyền sử dụng đất mua nhà ở chỉ tăng 6,6%, tỷ trọng giảm so với trước.
Tại Techcombank, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản tính tới cuối tháng 9/2023 tăng 47,2%, chiếm tỷ trọng 34,63% tổng dư nợ tín dụng (tăng so với tỷ trọng 26,4% cùng kỳ năm ngoái). Không thống kê riêng cho vay cá nhân mua nhà, song thống kê cho thấy, dư nợ cho vay cá nhân tại Techcombank giảm tới 9,2%. Đồng thời, tỷ trọng cho vay cá nhân tại 30/9/2023 cũng chỉ còn hơn 42%, giảm mạnh từ mức 53% cùng kỳ năm ngoái.
Tại MSB, dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản cũng tăng 20% trong khi cho vay cá nhân chỉ tăng 5,8%.
Hiện tại, Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa công bố số liệu tín dụng bất động sản mới nhất. Tuy nhiên, tại thời điểm tháng 6/2023, tín dụng kinh doanh bất động sản tăng 17,41%, trong khi dư nợ tiêu dùng, tự sử dụng bất động sản không những không tăng mà còn giảm 112%.
Mặc dù lãi suất cho vay mua nhà đã giảm, song hầu hết chỉ giảm với khoản vay mới, khoản vay cũ ở nhiều ngân hàng khối tư nhân vẫn rất cao, có ngân hàng lên tới 15%. Thêm vào đó, thu nhập người dân sút giảm, giá nhà ở neo cao, thiếu hụt nhà ở phân khúc giá trung bình… là nguyên nhân khiến cá nhân vẫn chưa mặn mà vay mua nhà.
Về trái phiếu doanh nghiệp bất động sản, theo Bộ Tài chính, tính đến ngày 15/9/2023, doanh nghiệp bất động sản chiếm 46% giá trị phát hành (gần 57.000 tỷ đồng). Cơ cấu nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp chủ yếu là tổ chức trong nước (92%), nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng thấp (5,18%).
Theo kết quả khảo sát về mức độ tác động của các cơ chế, chính sách, khảo sát của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bất động sản bắt đầu xuất hiện những tín hiệu tích cực. Nhiều doanh nghiệp đã thành công trong việc tái cơ cấu nợ, tái cơ cấu hoạt động kinh doanh, và bắt đầu triển khai các dự án mới đã được tháo gỡ về pháp lý và nguồn vốn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều doanh nghiệp tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như việc gặp khó khăn về giao dịch, tiếp đến là khó khăn về pháp lý đất đai, và vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng áp lực thanh toán nợ trái phiếu đến hạn....
Bộ Xây dựng đề nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục rà soát và thúc đẩy việc cho vay tín dụng đối với các doanh nghiệp bất động sản; chỉ đạo các ngân hàng thương mại có giải pháp phù hợp, hiệu quả để doanh nghiệp, dự án bất động sản và người mua nhà tiếp cận được nguồn vốn tín dụng thuận lợi hơn, vừa tạo thuận lợi, hỗ trợ doanh nghiệp, vừa kiểm soát được rủi ro, góp phần tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, nhất là xem xét rất cụ thể để cho vay với các dự án bất động sản đang dở dang, sắp hoàn thành.
Đồng thời, khẩn trương xem xét, điều chỉnh phù hợp theo thẩm quyền hệ số rủi ro đối với các phân khúc bất động sản khác nhau; rà soát các quy định liên quan đến cho vay, đầu tư trái phiếu doanh nghiệp cho đồng bộ, phù hợp với chính sách phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11 tháng 3 năm 2023 của Chính phủ; Chủ trì, phối hợp Bộ Xây dựng và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình tín dụng khoảng 120.000 tỷ đồng…
