Đơn giản và minh bạch hơn
Igloo - công ty công nghệ bảo hiểm vừa công bố hợp tác chiến lược với Công ty cổ phần Bảo hiểm Ngân hàng Nông nghiệp (ABIC) nhằm giúp nông dân tại Việt Nam có thể tiếp cận bảo hiểm chỉ số thời tiết một cách dễ dàng hơn. Đây là lần đầu tiên sản phẩm bảo hiểm này được phân phối qua kênh bancassurance (kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng), được kỳ vọng sẽ tăng khả năng tiếp cận tới các khách hàng mục tiêu.
Ra mắt tại Việt Nam vào cuối năm 2022, bảo hiểm chỉ số thời tiết của Igloo đã giải quyết nhu cầu của nông dân, bảo vệ người trồng lúa tại 8 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và mở rộng phạm vi bảo hiểm đến người trồng cà phê ở Tây Nguyên, đã bảo vệ được hơn 20.000 ha cây trồng cho đến nay. Hiện sản phẩm này đã được mở rộng đến tất cả các loại cây trồng.
Thông qua hợp tác chiến lược với ABIC, Igloo đặt mục tiêu mang sản phẩm bảo hiểm chỉ số thời tiết đến nhiều nông dân hơn trên toàn quốc qua kênh bancassurance. Trong giai đoạn tiếp theo, khách hàng có thể mua bảo hiểm chỉ số thời tiết trực tuyến qua nền tảng ứng dụng và website. Với mức phí khởi điểm chỉ từ 50.000 đồng cho mỗi hợp đồng bảo hiểm, người nông dân có thể yên tâm sẽ được bảo vệ ngay cả trong những tình huống khó khăn nhất.
Được biết, hàng năm, ABIC có khoảng 3,6 triệu đơn bảo hiểm cung cấp cho khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn, trong đó 95% đã cấp giấy chứng nhận bảo hiểm điện tử; 100% xuất hóa đơn điện tử và 70% được hạch toán tự động doanh thu và các chi phí tương đồng có liên quan. Đại diện bảo hiểm ABIC cho rằng, nếu kinh doanh các sản phẩm bán lẻ mà không áp dụng chuyển đổi số thì không thể quản lý dòng tiền minh bạch.
Cũng trong xu hướng số hóa bảo hiểm nông nghiệp, trước đó, Bảo hiểm Bảo Minh đã ký kết hợp tác với Công ty Công nghệ bảo hiểm Hillridge ra mắt sản phẩm bảo hiểm chỉ số bão nhằm hỗ trợ bảo vệ nông dân khỏi những thiệt hại do bão gây ra.
Đại diện Bảo Minh cho biết, với việc áp dụng những công nghệ mới, bảo hiểm chỉ số bão cho phép khách hàng hoàn thành quy trình thanh toán trực tuyến đơn giản và minh bạch. Sản phẩm được trang bị các công thức tính toán giúp người nông dân, chủ trang trại và doanh nghiệp nông nghiệp trong vòng 10 ngày có thể nhận được bồi thường bảo hiểm thiệt hại mùa màng, gia súc, gia cầm và do Bảo Minh chi trả. Khoản bồi thường được tính toán bằng hệ thống sử dụng dữ liệu vệ tinh đo lường độ nghiêm trọng của cơn bão và khoảng cách từ cơn bão đến trang trại. Nhờ sản phẩm bảo hiểm này, nông dân Việt Nam có thể nhanh chóng tái tạo lại đàn gia súc, gia cầm, trồng trọt lại mùa màng, thay vì phải chờ đợi quy trình đánh giá và bồi thường rất mất thời gian, ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng phục hồi sinh kế sau bão.
Theo ông Dale Schilling - Tổng giám đốc Hillridge, bảo hiểm thiên tai sử dụng dữ liệu thời tiết thu thập qua vệ tinh từ Hiệp hội Đại học Nghiên cứu khí quyển (UCAR) với sự tài trợ của Quỹ Khoa học quốc gia, một cơ quan thuộc Chính phủ Hoa Kỳ, kết hợp với hệ thống phân loại cấp bão của Tổng cục Khí tượng thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường. Căn cứ trên dữ liệu này, hệ thống phân tích tiên tiến của Hillridge sẽ xử lý các yêu cầu bồi thường dựa trên những tham số như sức gió và khoảng cách đến cơn bão (trong vòng 100 km) từ người được bảo hiểm.
Trong khi đó, theo đại diện Igloo, với bảo hiểm chỉ số thời tiết, đơn vị này ứng dụng công nghệ blockchain để tự động hóa các yêu cầu bồi thường thông qua hợp đồng thông minh, bảo vệ người nông dân và tất cả các loại cây trồng trước tình trạng phân bố lượng mưa không đồng đều. Bảo hiểm tham số sẽ chi trả cho các yêu cầu bồi thường dựa trên các giá trị được ấn định từ trước cho các tổn thất liên quan đến điều kiện thời tiết. Hướng tiếp cận này cho phép loại bỏ nhu cầu xác minh các khiếu nại riêng lẻ, giảm các chi phí giao dịch và tăng tốc độ giải ngân cho người nông dân.
Cần nhiều nỗ lực
Dự báo vào cuối thế kỷ này, các vùng đồng bằng trọng yếu của Việt Nam sẽ phải đối mặt với tình trạng lũ lụt nghiêm trọng, ảnh hưởng tới 12% dân số và gây thất thoát 10% GDP.
Theo ông Nguyễn Hữu Tự Trí - Giám đốc Igloo Việt Nam, những hình thái thời tiết bất thường gần đây cho thấy rõ những rủi ro mà người nông dân Việt Nam phải đối mặt. Những bất lợi đó cũng thể hiện tính cấp thiết của chuyển đổi kỹ thuật số trong lĩnh vực nông nghiệp, cùng các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ, chẳng hạn sản phẩm bảo hiểm dành cho cả 2 đối tượng nông dân và mùa vụ.
Thực tế, nông nghiệp là một trong những trụ cột của nền kinh tế Việt Nam, đem lại sinh kế cho hơn 60% dân số nông thôn, chiếm đến 30% lực lượng lao động trong cả nước và đóng góp gần 12% vào GDP. Tuy nhiên, ngành kinh tế trọng điểm này cũng đang đứng trước nguy cơ tổn hại ngày càng cao do tình trạng biến đổi khí hậu.
Viện Nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam (Đức) dự đoán, đến năm 2050, biến đổi khí hậu có thể làm giảm 17% GDP toàn cầu, với những thiệt hại về nông nghiệp, cơ sở hạ tầng và y tế lên tới 38.000 tỷ USD hàng năm. Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, với dự báo vào cuối thế kỷ này, các vùng đồng bằng trọng yếu sẽ phải đối mặt với tình trạng lũ lụt nghiêm trọng, ảnh hưởng tới 12% dân số và gây thất thoát 10% GDP. Chính vì thế, bảo hiểm nông nghiệp đóng vai trò thiết yếu giúp ổn định nền kinh tế Việt Nam qua việc cung cấp một “tấm lưới” tài chính an toàn cho người nông dân, giảm thiểu biến động giá trên thị trường lương thực, ngăn ngừa lạm phát và bất ổn kinh tế.
Nhu cầu và khoảng trống bảo hiểm nông nghiệp dù còn lớn, nhưng thực tế đây là lĩnh vực nhiều rủi ro và việc khai thác bảo hiểm trong lĩnh vực này còn rất nhiều khó khăn. Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV), tính đến cuối tháng 6/2024, doanh thu thị trường bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 39.056 tỷ đồng, tăng 11,9%. Trong đó, doanh thu bảo hiểm nông nghiệp chỉ đạt 32 tỷ đồng - một con số còn rất khiêm tốn so với nhu cầu thị trường cũng như trên tổng doanh thu của các nghiệp vụ khác, cho dù đã tăng hơn 25% so với cùng kỳ năm trước. Năm 2023, doanh thu thị trường bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 71.064 tỷ đồng, tăng 3% so với năm 2022, trong đó doanh thu bảo hiểm nông nghiệp đạt 42 tỷ đồng, tăng 0,7%.
Theo đại diện ABIC, Nghị quyết 19-NQ/TW về phát triển kinh tế khu vực nông nghiệp, nông dân và nông thôn đã giao nhiệm vụ trực tiếp cho Agribank và Ngân hàng Chính sách xã hội có trách nhiệm cung cấp tín dụng vào khu vực này. Để triển khai nghị quyết của Đảng nhằm bảo vệ nguồn vốn tín dụng cần phải có nhiều giải pháp để quản lý rủi ro, trong đó bảo hiểm là một công cụ hữu hiệu có thể phân tán rủi ro trên toàn thế giới thông qua phương thức tái bảo hiểm. Tuy nhiên, lĩnh vực sản xuất nông nghiệp còn manh mún, phân tán, thiếu sự hợp tác, liên kết… nên việc cung cấp sản phẩm bảo hiểm đến từng hộ nông dân rất khó khăn. Do vậy, cần có một cơ chế đặc thù có thể vận dụng nhiều phương thức bán hàng để không bị coi là “ép buộc” phải mua bảo hiểm khi vay vốn.
Ngoài những nỗ lực từ chính sách, cũng cần có sự phối hợp liên kết giữa Nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp/hộ sản xuất/cá nhân trong chuỗi liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị sản xuất hàng hóa đem lại giá trị gia tăng cao và tăng thu nhập cho nông dân. Theo đó, ABIC kiến nghị coi phương thức triển khai bảo hiểm dưới hình thức gói tín dụng nông nghiệp của Agribank với các sản phẩm bảo hiểm của ABIC là mô hình điểm để triển khai thành công bảo hiểm rủi ro trong khu vực tam nông bằng hình thức thương mại (không có hỗ trợ phí bảo hiểm từ ngân sách nhà nước).
Theo ông Nguyễn Hữu Tự Trí, cần có sự chung tay của các bên liên quan, các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người nông dân để đầu tư cho các sản phẩm bảo hiểm kỹ thuật số. Một mặt, các khoản trợ cấp của Chính phủ và các khung chính sách có thể khuyến khích áp dụng bảo hiểm, mặt khác, sự đổi mới của khu vực tư nhân có thể đem lại những giải pháp dễ dàng tiếp cận, tích hợp công nghệ. Về phía người nông dân, khi nhận thức được lợi ích lâu dài của hình thức bảo hiểm này sẽ tích cực tham gia để bảo vệ mùa màng và nguồn thu cho chính bản thân.
