Hướng tuyến dự án đường sắt TP.HCM - Cần Thơ
Thiết kế làm quá chậm
Ngày 17/6, đoàn công tác của Bộ giao thông Vận tải (GTVT) do Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông dẫn đầu đã chủ trì cuộc họp với các tỉnh thành gồm TP.HCM, Cần Thơ, Tiền Giang, Long An, Vĩnh Long, Bình Dương về Dự án đường sắt TP.HCM - Cần Thơ. Cần phải nhấn mạnh rằng dự án này đã nghiên cứu gần 10 năm nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt báo cáo khả thi.
Tại cuộc họp ngày 17/6, liên danh tư vấn TEDI SOUTH - TRICC - TEDI đã báo cáo chi tiết về tiến độ Dự án. Trong đó phần khó khăn và mất nhiều thời gian là việc xây dựng hướng tuyến vì dự án này đi qua 6 tỉnh, thành. Trải qua nhiều cuộc làm việc với các địa phương để thống nhất hướng tuyến.
Đơn vị tư vấn đặt mục tiêu trong năm nay sẽ hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để Bộ GTVT trình Chính phủ thông qua, sau đó trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư vào năm 2024.
Trong báo cáo lần này, đơn vị tư vấn đã điều chỉnh nhiều thông số kỹ thuật để phù hợp với tình hình thực tế. Đáng chú ý là việc điều chỉnh tốc độ chạy tàu còn 190 km/giờ cho tàu khách và 120 km/giờ cho tàu hàng (trước đây xây dựng phương án tốc độ chạy tàu là hơn 200 km/giờ).
Về thời gian chạy tàu, cũng được điều chỉnh với phương án mới từ TP.HCM đi Cần Thơ mất 75 - 80 phút (thay vì 45 phút như phương án trước đây)
Tổng mức đầu tư của Dự án cũng rút xuống còn 169.540 tỷ đồng, tương đương hơn 7 tỷ USD (phương án trước đó là 10 tỷ USD).
Theo tính toán của đơn vị tư vấn mật độ giao thông dọc hành lang khu vực Đông Nam Bộ và ĐBSCL đến 2055 đạt khoảng 27 triệu hành khách/ngày và 54 triệu hàng hóa/ngày. Tuy nhiên, hiện nay các phương thức vận tải chưa đáp ứng được nhu cầu. Do vậy, cần phải xây dựng tuyến đường sắt TP.HCM – Cần Thơ trước năm 2034 để đáp ứng nhu cầu vận tải, thúc đẩy phát triển kinh tế của vùng kinh tế trọng điểm phía nam.
Đánh giá về tiến độ Dự án, ông Hà Ngọc Trường, Phó chủ tich Hội khoa học cầu đường cảng TP.HCM cho rằng, tiến độ thiết kế của tuyến TP.HCM - Cần Thơ làm quá chậm. “Tôi đề nghị Bộ GTVT cho ý kiến chỉ đạo làm thiết kế từ nay đến năm 2024 là phải xong, để mời gọi các nhà đầu tư tham gia theo phương thức xã hội hóa. Đến năm 2025, 2026 sẽ tiến hành thi công”, ông Trường nói tại cuộc họp.
Đoạn qua TP.HCM đề xuất đi trên cao
Mặc dù Dự án đã được Bộ GTVT đồng ý từ năm 2013 nhưng đến nay trải qua gần 10 năm hướng tuyến của Dự án vẫn chưa thống nhất được phương án cuối cùng.
Về hướng tuyến đơn vị tư vấn đề xuất đi dọc theo quốc lộ 1A hiện nay, tại các đầu mối sẽ hình thành các ga lớn để trung chuyển hành khách và hàng hóa. Tại cuộc họp, đại diện các tỉnh thành phố có tuyến đường sắt đi qua cho rằng còn một số quy hoạch chi tiết cần điều chỉnh phù hợp với quy hoạch của địa phương.
 |
| Thứ trưởng Bộ GTVT NGuyễn Ngọc Đông (đứng) phát biểu tại cuộc họp ngày 17/6 |
Đại diện của tỉnh Tiền Giang đề nghị bổ sung thêm tiêu chí chọn hướng tuyến trái, phải để so sánh bên nào có lợi hơn thì chọn. Đồng thời, đề nghị bổ sung thêm ga hàng hóa ở Cái Bè.
Đối với đoạn đi qua TP.HCM, ông Phan Công Bằng, Phó giám đốc Sở GTVT TP.HCM đề xuất, đoạn qua thành phố có nhiều điểm giao cắt trong khu đô thị hiện hữu có thể gây ùn tắc giao thông. Do đó, TP.HCM đề xuất nghiên cứu phương án đi trên cao toàn bộ đoạn qua địa bàn thành phố, mặc dù chi phí cao hơn nhưng sẽ giải quyết được bài toán giao thông về sau.
Về hướng tuyến đoạn qua TP.HCM ông Phan Công Bằng cho rằng hướng tuyến đoạn từ ga Tân Kiên, điều chỉnh sang phía các hướng cao tốc phía Đông Nam Bộ là hợp lý. Tuy nhiên, khi đi vào rà soát quy hoạch chi tiết còn những sai lệch khi thực hiện rất khó khăn. Vì vậy, cần phải điều chỉnh quy hoạch chi tiết ở quận, huyện nơi Dự án đi qua sao cho phù hợp.
Về phía chính quyền TP.HCM tại buổi làm việc Chủ tịch Phan Văn Mãi đề nghị làm rõ và xác định những hạng mục nào dùng ngân sách, hạng mục nào kêu gọi nhà đầu tư, hạng mục nào có thể sử dụng từ khoản thu từ khai thác quỹ đất quanh nhà ga. Khi có các tính toán cụ thể như vậy dự án có thể tự cân đối hoặc ngân sách chỉ đầu tư một phần.
Chủ tịch UBND TP.HCM cho rằng với các dự án đường sắt mô hình ga đô thị dọc tuyến sẽ giúp định hình lại đô thị, tái cấu trúc dân cư và tái cấu trúc cơ sở hạ tầng cho sản xuất, dịch vụ.
Trong vai trò là cơ quan chủ trì, kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông đề nghị các địa phương cập nhật, báo cáo điều chỉnh hướng tuyến, trong đó, tỉnh Bình Dương sớm kịp thời cập nhật bổ sung hướng tuyến mới nhất. Thứ trưởng Bộ GTVT lưu ý đơn vị tư vấn phải bố trí nhà ga hàng hóa gần khu công nghiệp, trung tâm logistics để khai thác tối đa lợi thế chở khối lượng lớn của đường sắt.
