Nghị quyết về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc TPHCM đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội được thông qua chiều 9/12.
Thành phố trong thành phố này được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ 49,79 km2 diện tích tự nhiên, 171.311 người của Quận 2; toàn bộ 113,97 km2 diện tích tự nhiên, 310.107 người của Quận 9 và toàn bộ 47,80 km2 diện tích tự nhiên, 532.377 người của quận Thủ Đức.
Như vậy, sau khi thành lập, Thành phố Thủ Đức có 211,56 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 1.013.795 người, vị trí giáp Quận 1, Quận 4, Quận 7, Quận 12, quận Bình Thạnh; tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Dương.
Các đơn vị hành chính cấp xã thuộc Thành phố Thủ Đức cũng được sắp xếp lại theo hướng nhập toàn bộ 1,74 km2 diện tích tự nhiên, 124 người của phường An Khánh vào phường Thủ Thiêm. Sau khi nhập, phường Thủ Thiêm có 3,25 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 428 người. Phường Thủ Thiêm giáp phường An Khánh, phường An Lợi Đông; Quận 1, Quận 4 và quận Bình Thạnh.
Phường An Khánh được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ 2,03 km2 diện tích tự nhiên, 4.333 người của phường Bình Khánh và toàn bộ 1,89 km2 diện tích tự nhiên, 18.821 người của phường Bình An. Sau khi thành lập, phường An Khánh có 3,92 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 23.154 người, giáp các phường An Lợi Đông, An Phú, Bình Trưng Tây, Thảo Điền, Thạnh Mỹ Lợi, Thủ Thiêm; Quận 7 và quận Bình Thạnh.
Với các phương án sắp xếp như trên, Thành phố Thủ Đức sẽ có 34 phường: An Khánh, An Lợi Đông, An Phú, Bình Chiểu, Bình Thọ, Bình Trưng Đông, Bình Trưng Tây, Cát Lái, Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước, Hiệp Phú, Linh Chiểu, Linh Đông, Linh Tây, Linh Trung, Linh Xuân, Long Bình, Long Phước, Long Thạnh Mỹ, Long Trường, Phú Hữu, Phước Bình, Phước Long A, Phước Long B, Tam Bình, Tam Phú, Tăng Nhơn Phú A, Tăng Nhơn Phú B, Tân Phú, Thảo Điền, Thạnh Mỹ Lợi, Thủ Thiêm, Trường Thạnh, Trường Thọ.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng quyết định giải thể Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức để thành lập Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Thủ Đức, TP.HCM.
Tòa án nhân dân thành phố Thủ Đức, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Thủ Đức có trách nhiệm kế thừa nhiệm vụ, quyền hạn của Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức theo quy định của pháp luật.
Thông qua mô hình “thành phố trong thành phố", ý kiến tại Uỷ ban Thường vụ Quốc hội bày tỏ cả kỳ vọng và sự quan tâm đến cơ chế để mô hình phát huy hiệu quả.
Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu kỳ vọng mô hình này sẽ mang lại lợi ích lớn cho người dân, khai thác hết tiềm năng của thành phố lớn nhất cả nước.
Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục Phan Thanh Bình thì Thủ Đức chiếm tới 1/3 GRDP của TPHCM, là trung tâm công nghệ sáng tạo, là cửa ngõ phía Đông để kết nối với khu vực trung tâm kinh tế miền Đông Nam Bộ, quy mô, tiềm năng rất lớn. Nêu quan điểm chính quyền đô thị của thành phố Thủ Đức, “là anh của huyện và là em của tỉnh”, cần được giao quyền tương xứng, ông Bình cho rằng, vị thế của Chủ tịch UBND thành phố này thậm chí không thua kém Phó Chủ tịch UBND TPHCM.
Nêu rõ việc sắp xếp đơn vị hành chính ở thành phố Thủ Đức đơn giản là nhập 3 quận (Quận 2, Quận 7, quận Thủ Đức) làm một, bản chất vẫn là địa giới hành chính huyện Thủ Đức trước đây, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định thành phố Thủ Đức vẫn là một đơn vị hành chính cấp quận/huyện, không nên nói đây là “anh của quận, là em của tỉnh”.
Báo cáo tại phiên họp, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, quá trình xây dựng đề án chính quyền đô thị TPHCM được thành phố chuẩn bị kỹ lưỡng nhiều năm, khảo sát, đánh giá nhiều chiều, trong đó có việc thành lập thành phố Thủ Đức theo mô hình “thành phố trong thành phố”.
Sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về mô hình chính quyền đô thị tại TPHCM, thành phố đang lên kế hoạch đầu tư để phát triển 8 trung tâm trọng điểm của thành phố Thủ Đức.
Ông Phong cũng cho biết chính sách với thành phố Thủ Đức đã được quy định trong đề án chính quyền đô thị TPHCM. Theo đó, TPHCM có thẩm quyền trình lên Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc tổ chức mô hình “thành phố trong thành phố” theo hướng để tạo đột phá, phát huy hiệu lực, hiệu quả trong điều hành.
TPHCM đã xây dựng đề án để uỷ quyền với 85 đầu việc cho Chủ tịch UBND cấp quận. Theo tinh thần này, thành phố chủ trương uỷ quyền ở mức cao nhất cho Chủ tịch UBND thành phố Thủ Đức, Chủ tịch Phong nói.