Ông Donald Trump khi còn là Tổng thống Mỹ rời chuyên cơ Không lực 1 tại Harlingen, bang Texas ngày 12/1/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN).
Ngày 26/1, Thượng viện Mỹ đã bác bỏ kiến nghị của các nghị sĩ đảng Cộng hòa nhằm ngăn chặn kế hoạch luận tội cựu Tổng thống Donald Trump với cáo buộc kích động cuộc bạo loạn trong đó người biểu tình xông vào tòa nhà Quốc hội Mỹ hồi đầu tháng này.
Kiến nghị của các nghị sĩ Cộng hòa bị Thượng viện Mỹ bác bỏ với tỷ lệ phiếu 55-45. Như vậy, có 5 thượng nghị sĩ Cộng hòa đã đứng về phía phe Dân chủ bác bỏ kiến nghị ngăn chặn kế hoạch luận tội ông Trump.
Kiến nghị của nhóm Thượng nghị sĩ Cộng hòa, do nghị sĩ Rand Paul dẫn đầu, yêu cầu bỏ phiếu về việc liệu phiên điều trần luận tội ông Trump có vi phạm Hiến pháp Mỹ hay không.
Thượng nghị sĩ Paul cho rằng quy trình luận tội là vi hiến vì ông Trump đã rời nhiệm sở từ ngày 20/1 và phiên luận tội do Thượng nghị sĩ Dân chủ Patrick Leahy chủ trì mà không phải là Bộ trưởng Tư pháp John Roberts.
Phát biểu với những thượng nghị sĩ mới tuyên thệ đảm nhận vị trí trong bồi thẩm đoàn của phiên luận tội dự kiến diễn ra vào ngày 9/2, ông Paul nhận định việc luận tội một công dân, không phải tổng thống, phó tổng thống hay một quan chức là vi phạm Hiến pháp Mỹ.
Về phần mình, nghị sĩ Dân chủ Chuck Summer lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer cho rằng luận điểm này hoàn toàn sai và đang cố gắng bao biện cho hành động sai trái của cựu Tổng thống Trump.
Trước đó, ngày 25/1, Hạ viện Mỹ đã chính thức chuyển lên Thượng viện bản luận tội cựu Tổng thống Trump sau khi thông qua điều khoản luận tội vào đêm 13/1 (giờ Mỹ) với đa số phiếu tán thành. Theo điều khoản luận tội, đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump kích động biểu tình ngày 6/1 khi kêu gọi những người ủng hộ mình tiến về phía Đồi Capitol trong khi lưỡng viện Mỹ tổ chức phiên họp chung kiểm đếm phiếu bầu của đại cử tri.
Những người biểu tình quá khích được cho là ủng hộ ông Trump đã xông vào tòa nhà Quốc hội nhằm ngăn chặn việc xác nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Vụ bạo động đã làm 5 người thiệt mạng, trong đó có 1 cảnh sát, và hơn 50 cảnh sát bị thương.
Hiện giới chuyên gia và nghiên cứu tại Mỹ vẫn tranh cãi về việc liệu Thượng viện Mỹ có thể luận tội ông Trump khi ông đã hết nhiệm kỳ hay không. Nhiều ý kiến cho rằng một phiên luận tội muộn không vi phạm hiến pháp Mỹ và tổng thống nếu vi phạm trong những ngày cuối của nhiệm kỳ cũng không được miễn trừ.
Đảng Dân chủ, hiện đang kiểm soát 50 ghế trong Thượng viện, cần phải giành được 17 phiếu ủng hộ từ đảng Cộng hòa để có đủ đa số phiếu thông qua việc luận tội. Nếu thực sự diễn ra, đây sẽ là phiên luận tội đầu tiên trong lịch sử đối với một cựu tổng thống Mỹ.
Tuy nhiên, việc có tới 45/50 Thượng nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ ngăn chặn kế hoạch luận tội cũng là một dấu hiệu sớm cho thấy Thượng viện khó có thể thông qua kế hoạch này.
