Hội thảo tập trung vào việc chia sẻ kinh nghiệm các nước về thuế tài sán, những gợi ý cho Việt Nam để xây dựng luật Thuế tài sản.
Chia sẻ tại Hội thảo, ông Nguyễn Chí Dũng, Cố vấn chính sách Viện Nghiên cứu Truyền thông Phát triển (RED) cho biết, về mặt truyền thông, cần hiểu thuế tài sản là loại thuế tài sản nào, vì tài sản ở Việt Nam và trên thế giới được hiểu cũng rất khác nhau.
Đơn cử, về bất động sản, không chỉ là nhà đất, mà cả những thứ khác, thậm chí máy bay… Do đó, cách tính thuế nguồn nào miễn giảm, nguồn nào chịu thuế, đánh thuế vào đối tượng nào… là những vấn đề cần được làm rõ.
Còn theo bà Lê Thị Mai Liên, Trưởng Ban Chính sách Tài chính công, Viện chiến lược và Chính sách tài chính, Bộ Tài chính, hiện đã có 174/193 nước áp dụng thuế tài sản và trở thành nguồn thu quan trọng, ngày càng tăng của các quốc gia, giúp tăng tính tự chủ, tự quyền của các địa phương. Các nước thường thu thuế cả nhà và đất.
Do tập trung đánh thuế vào tài sản hữu hình (nhà và đất), nên khó trốn tránh, dịch chuyển, không gây bóp méo chính sách, có khả năng cưỡng chế cao. Thuế tài sản đánh vào bất động sản được cho là sẽ làm lành mạnh thị trường, tránh đầu cơ.
Bất động sản là đối tượng chính của Thuế Tài sản. Ảnh: Thành Nguyễn.
Hiện trên thế giới có những tên gọi khác nhau về loại thuế này như thuế bất động sản, thuế nhà đất, thuế tài sản. Trong đó, có 65 nước gọi là Thuế tài sản, 51 nước gọi là Thuế bất động sản.
Theo bà Liên, Luật thuế mới nên lấy tên gọi là Thuế bất động sản. Ngoài ra, nên quy định ngưỡng diện tích chịu thuế đối với nhà, đất (vượt một ngưỡng nhất định mới phải nộp thuế)
Ông Nicolas Drouin, chuyên gia phát triển, Đại sứ quán Canada mang đến hội thảo những chia sẻ về thuế tài sản tại Canada.
Theo ông Nicolas Drouin, thuế tài sản ở Canada được xem xét dựa trên nguyên tắc: số tiền nộp thuế phụ thuộc vào giá trị tài sản sở hữu. Canada chỉ áp dụng một mức thuế chung cho cả nhà và đất.
Ở Canada Thuế tài sản là nguồn thu chính của các địa phương và do các địa phương quản lý, thường được dùng để trang trải các dịch vụ do chính quyền đô thị cung cấp, như giáo dục, văn hóa giải trí, y tế, phúc lợi, nhà ở (cho người cao tuổi, nhà cho thuê giá thấp), giao thông vận tải…
Lấy ví dụ cụ thể của bang Ontario, ông Nicolas Drouin cho biết, chính quyền bang Ontario được ban hành luật, đưa ra các chính sách về thuế tài sản và quy định mức thuế giáo dục. Chính quyền đô thị sẽ xác định nhu cầu thu ngân sách, xác định mức thuế áp dụng tại đô thị và thực hiện thu thuế tài sản. Cứ 4 năm/lần, Tập đoàn định giá Tài sản Ontario sẽ định giá khoảng 5 triệu tài sản.
Có đến 200 tiêu chí được sử dụng để định giá nhà ở. Trong đó, 5 tiêu chí quan trọng chiếm đến 85% nội dung định giá (vị trí, kích thước lô đất, khu dân cư, tuổi đời tài sản, chất lượng xây dựng). Ở bang Ontario, mỗi hộ gia đình vẫn phải đóng thuế tài sản, nhưng sau khi khai báo thu nhập cá nhân, thì nếu hộ gia đình đó thuộc nhóm thu nhập thấp sẽ được tính giảm trừ.
Một điểm quan trọng mà Ban Chính sách Tài chính công, Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính, Bộ Tài chính đưa ra sau khi tham khảo kinh nghiệm của một số nước về chính sách Thuế tài sản đó là thuế tài sản chỉ áp dụng đối với nhà, đất (thay thế thuế sử dụng đất nông nghiệp và thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, bổ sung thêm thuế đối với nhà), có miễn, giảm đối với nhà, đất là tài sản công, nhà đất sử dụng cho mục đích tôn giáo, phúc lợi công cộng. Các khoản thu khác đối với tài sản (lệ phí trước bạ, thuế chuyển quyền sử dụng đất,…) giữ nguyên theo quy định hiện hành.
Chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán bên lề Hội thảo, luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty BASICO nêu quan điểm: “Với phương án tính thuế, nên cộng dồn tài sản sở hữu và chỉ đánh thuế tài sản có giá trị từ 5 tỷ đồng trở lên. Tránh tình trạng đánh thuế vào người có thu nhập thấp”.
Đây là một quan điểm có sự khác biệt lớn với đề xuất trước đó của Bộ Tài chính khi đề nghị thu thuế đất và đánh thuế nhà ở có giá trị trên 700 triệu đồng.