Thúc trả nợ nghĩa vụ đất bằng thanh tra

Để thúc tiến độ nộp tiền, các cơ quan quản lý của Thành phố đang sử dụng nhiều biện pháp, trong đó, tập trung vào thanh kiểm tra các dự án.

Theo Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội, năm 2014, Sở đã tham mưu cho UBND Thành phố ra quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất 265 dự án với tổng diện tích 395 héc-ta; phối hợp với các ngành chức năng thanh tra, kiểm tra các dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai.

Qua kiểm tra cho thấy, có 156 dự án chậm triển khai sau 12 tháng kể từ khi bàn giao đất trên thực địa; 62 dự án chậm triển khai sau 24 tháng kể từ khi bàn giao đất trên thực địa. Ngoài ra, trên địa bàn Thành phố, có 66 dự án hết hiệu lực, chủ đầu tư chưa liên hệ với địa phương, 49 dự án chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Sở Tài nguyên Môi trường đang tham mưu cho UBND Thành phố xây dựng tiêu chí trong gia hạn thu hồi dự án, phối hợp với các ngành chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm, để các tổ chức sử dụng đúng quy hoạch. Mới đây, đoàn công tác của HĐND Thành phố đã khuyến nghị đối với các trường hợp vi phạm, Sở nên tham mưu cho UBND Thành phố đăng công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là các trường hợp không thể liên hệ được với chủ đầu tư, sau đó tạo hành lang để thu hồi đất theo quy định.

Liên quan đến việc chậm nộp thuế của các chủ đầu tư, cơ quan thuế đã thực thi nhiều biện pháp để đốc thúc. Một trong những nguyên nhân của việc chậm nộp thuế là do nhiều chủ đầu tư yếu kém về năng lực tài chính, không triển khai dự án đúng tiến độ. Để thu được thuế, trước hết, cơ quan thuế sẽ rà soát lại các quy định pháp luật để xem liệu có những giải pháp nào có thể hỗ trợ chủ đầu tư có nguồn thu để họ thực hiện được nghĩa vụ trả nợ. Các chủ đầu tư dự án được mời lên đối thoại với cơ quan thuế, sau đó cơ quan thuế sẽ ra thông báo nộp thuế. Với những chủ đầu tư chây ỳ mà có nguồn thu, cơ quan thuế sẽ đôn đốc, sau đó mới tính đến biện pháp cưỡng chế.

Trao đổi với ĐTCK về việc từ trước đến nay tại sao cơ quan thuế không thực hiện biện pháp cưỡng chế hóa đơn của doanh nghiệp (hóa đơn của doanh nghiệp khi đó sẽ không có giá trị sử dụng - PV), một cán bộ ngành thuế cho biết, nếu thực hiện biện pháp này, doanh nghiệp sẽ đóng cửa luôn, vì để gỡ bỏ cưỡng chế hóa đơn, DN sẽ phải thanh toán hết các khoản nợ. Hầu như không có doanh nghiệp nào có khả năng thực hiện được điều này.

Một cách làm khả thi hơn là cơ quan thuế sẽ trao đổi với Sở Tài nguyên Môi trường lập danh sách các doanh nghiệp nợ đọng thuế, thông báo cho Sở Tài chính, Sở Kế hoạch Đầu tư và thành lập đoàn kiểm tra liên ngành đến thanh tra từng dự án. Cơ quan thuế cũng đã sử dụng biện pháp cung cấp thông tin cho các cơ quan truyền thông về các dự án chây ỳ, chậm thực hiện nghĩa vụ thuế.

Gần đây, khi lãi suất ngân hàng xuống thấp, tình trạng chậm nộp, chây ỳ đã giảm khá nhiều. Một trong những nguyên nhân, được cán bộ thuế lý giải, là doanh nghiệp sợ lãi phạt. “Lãi phạt lên tới 0,05 - 0,07%/ngày, DN không nộp lãi phạt có thể chịu tới 18%/năm mà tiền phạt lại không được tính vào chi phí doanh nghiệp như chi phí tài chính”, kế toán trưởng một công ty cho hay.

Bên cạnh việc xử lý các trường hợp chậm nộp nghĩa vụ tài chính, một vi phạm lớn trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản xảy ra tại nhiều dự án trên địa bàn Thành phố Hà Nội gần đây là dự án được xây dựng mà chưa có đủ căn cứ pháp lý. Có những dự án đang bị thanh tra thuộc diện chủ đầu tư chây ỳ, chậm nộp, xây các dự án không phép hoặc bàn giao nhà rồi mà vẫn chưa nộp tiền sử dụng đất. Trong khi đó, hiện nay, các cơ quan chức năng chưa có các điều khoản ràng buộc việc các chủ đầu tư phải nộp tiền sử dụng đất trước khi có phép xây dựng.