Phát triển bền vững, tăng trưởng xanh đã trở thành xu thế tất yếu
Ngày 30/11, tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Học viện Chính sách và Phát triển phối hợp cùng Tạp chí Kinh tế và Dự báo tổ chức “Diễn đàn quốc gia về phát triển bền vững Việt Nam 2023” với chủ đề Hội thảo khoa học quốc gia “Thúc đẩy chuyển dịch xanh, bao trùm ở Việt Nam”.
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông khẳng định, phát triển bền vững đã trở thành xu thế tất yếu và mục tiêu hàng đầu mà các quốc gia đều hướng tới.
Tại Việt Nam, tăng trưởng xanh nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, được hỗ trợ bởi khung khổ pháp lý, dẫn dắt bởi chiến lược và kế hoạch hành động quốc gia. Gần đây nhất, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, với vai trò là cơ quan đầu mối quốc gia về tăng trưởng xanh, đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 và Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030.
Như vậy, phát triển bền vững lấy tăng trưởng xanh làm chìa khóa then chốt đã trở thành yêu cầu cấp bách, được Đảng và Nhà nước định hướng đẩy mạnh nhằm đảm bảo sự phát triển kinh tế hiệu quả, xã hội công bằng và bảo vệ, giữ gìn môi trường.
"Đây là lựa chọn dài hạn để đảm bảo cân đối, hài hòa mục tiêu giảm tổng lượng phát thải khí nhà kính với sự phát triển và quy mô ngày càng tăng của nền kinh tế; là quá trình chuyển biến về tư duy, nhận thức trong sản xuất, tiêu dùng và lối sống, trong tư duy hoạch định và thực thi chính sách", Thứ trưởng Trần Duy Đông nói.
Theo PGS.TS Trần Trọng Nguyên, Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, mặc dù tất cả các quốc gia đều nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, nhưng thực tiễn cho thấy chuyển dịch xanh là không đồng đều giữa các quốc gia, thậm chí trong một quốc gia, chuyển dịch xanh là không đồng đều giữa các địa phương, các khối doanh nghiệp và các bộ phận người dân. Bài toán mà nhiều quốc gia đang đối mặt trong trình xanh hóa nền kinh tế, là tính bao trùm của chuyển dịch xanh, ở đó đảm bảo sự bình đẳng về điều kiện, cơ hội phát huy năng lực và thụ hưởng thành quả của sự phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi xanh.
Việt Nam là một trong những quốc gia trong khu vực sớm tiếp cận với các mô hình tăng trưởng xanh, nhưng cũng như rất nhiều quốc gia khác trên thế giới, Việt Nam đang gặp phải bài toán nan giải về tính bao trùm của chuyển dịch xanh. Trong đó, tính bao trùm của chuyển dịch xanh ở cấp độ địa phương, doanh nghiệp và người dân còn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc, đặc biệt sau đại dịch Covid-19, PGS.TS Trần Trọng Nguyên cho hay.
Việt Nam có nhiều cơ hội thúc đẩy tăng trưởng xanh
Theo PGS.TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Singapore), Việt Nam có rất nhiều cơ hội thúc đẩy tăng trưởng xanh bởi những tiến bộ nhanh chóng của công nghệ năng lượng tái tạo. Đồng thời, tiềm năng về năng lượng tái tạo của Việt Nam là rất lớn với đường bờ biển dài hơn 2.000 km, nhiều tiềm năng điện gió ngoài khơi… Việt Nam cũng có thể tận dụng thế mạnh thủy điện để phát triển điện tái tạo…
 |
Các chuyên gia chia sẻ tại Diễn đàn |
Bà Dorsati Madani, Giám đốc chương trình Tăng trưởng xanh, Ngân hàng Thế giới cho rằng, để phát triển bền vững, cũng như phát triển các ngành sạch hơn, trước hết là hướng tới mục tiêu không ai bị bỏ lại phía sau, thì cần tăng cường năng lực tự chống chịu, như: tăng cường tính tự cường, giáo dục cho các tầng lớp nhân dân về phát triển bền vững, chuyển đổi xanh, đào tạo lao động, xây dựng những hoạt động xanh, sạch hơn, tạo ra hoạt động kinh tế mới, những ngành sạch, xanh hơn (ví dụ như ngành công nghiệp chế biến, chế tạo xanh), phát triển kết cấu hạ tầng chống chịu được với biến đổi khí hậu (chống ngập lụt…), loại bỏ một số ngành năng lượng gây hại cho môi trường, cần thực hiện thủy điện sạch hơn, phát triển năng lượng mới, tạo thêm nhiều cơ hội cho khu vực tư nhân của Việt Nam trong chuyển đổi xanh…
“Để chuyển đổi xanh thành công, cần tạo cơ hội cho lao động, sinh viên các trường đại học có những kỹ năng cần thiết để làm việc trên thị trường lao động, đào tạo để họ sử dụng công nghệ mới thông qua việc giáo dục cung cấp kiến thức cho họ…”, bà Dorsati đề nghị.
Đồng thời, cần tạo ra động lực khuyến khích cho các doanh nghiệp, người dân, như: giảm thuế để người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm xanh; trợ cấp hoàn thuế khi các doanh nghiệp đầu tư vào các công nghiệp xanh...
