Thủ tướng đánh giá cao nỗ lực vượt khó của Bộ Giao thông vận tải, Chủ đầu tư và các nhà thầu để đưa công trình về đích, đảm bảo chất lượng sau 5 năm thi công.
Thủ tướng nhắc nhở chủ đầu tư cần sớm hoàn chỉnh các hạng mục phụ trợ; tỉnh Lai Cai sớm hoàn thành 19 km nối cao tốc với cửa khẩu quốc tế.
"Tôi trân trọng cảm ơn Ngân hàng Phát triển Châu Á đã tài trợ hơn 1 tỷ USD cho Dự án - đây là khoản vay lớn nhất mà nhà tài trợ này dành cho Việt Nam", Thủ tướng chia sẻ.
Đây là công trình đặc biệt qua trọng đối với 5 tỉnh có tuyến đường đi qua là Hà Nội, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai, vùng Tây Bắc và Tiểu vùng sông Mê Công mở rộng.
Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT sớm cập nhật, điều chỉnh quy hoạch giao thông vận tải trong vùng, nghiên cứu đầu tư sớm hệ thống giao thông kết nối với đường cao tốc, trong đó có các tỉnh lân cận như Lai Châu, Hà Giang, Tuyên Quang.
Đối với các tỉnh có tuyến đường đi qua, Thủ tướng chỉ đạo các tỉnh cần sớm triển khai các quy hoạch phát triển kinh tế xã hội, kêu gọi xúc tiến đầu tư nhằm tận dụng lợi thế của tuyến cao tốc.
Dự án xây dựng đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai đặc biệt quan trọng thuộc hành lang đường bộ Côn Minh - Hải Phòng, nằm trong chương trình hợp tác giữa 6 nước thuộc tiểu vùng sông Mê Kông, đó là Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanma và Trung Quốc. Dự án triển khai góp phần thực hiện thành công thoả thuận cấp Chính phủ giữa Việt Nam và Trung Quốc về xây dựng, phát triển hai hành lang và một vành đai kinh tế trọng điểm, bao gồm: Hành lang Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; Hành lang Nam Ninh - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng; Vành đai kinh tế duyên hải Vịnh Bắc bộ. Tuyến đường hoàn thành sẽ trực tiếp phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội phía hữu ngạn sông Hồng, khu vực Tây Bắc, tạo đà chuyển dịch kinh tế của đồng bào các dân tộc. Ngoài ra còn tạo sự kết nối các trung tâm kinh tế, các khu công nghiệp, du lịch và giải trí khu vực phía Bắc.
Dự án xây dựng đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai sau khi được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã ký Quyết định số 3415/QĐ-BGTVT ngày 05/11/2007 phê duyệt đầu tư dự án. Dự án xây dựng Đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai là một trong những dự án đường cao tốc có quy mô lớn nhất tại Việt Nam với tổng chiều dài là 245km đi qua TP. Hà Nội và các tỉnh; Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái và Lào Cai. Dự án được xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A. Đoạn từ Hà Nội đi Yên Bái xây dựng cao tốc 4 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp với tốc độ thiết kế 100 Km/h và đoạn từ Yên Bái đi Lào Cai xây dựng cao tốc 2 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp tốc độ thiết kế 80 Km/h. Diện tích giải phóng mặt bằng của Dự án là 2.062,38 Ha; Đền bù GPMB cho 25.031 hộ dân bị ảnh hưởng; Xây dựng 99 khu tái định cư; Di dời và xây mới hàng trăm công trình công cộng; Dự án áp dụng chương trình phục hồi thu nhập cho gần 17.000 hộ dân.
Dự án phải thi công nhiều hạng mục với khối lượng rất lớn gồm 120 cầu lớn nhỏ (trong đó có 2 cầu lớn là Cầu Sông Hồng và Sông Lô với chiều dài 1,68 Km rộng 16,5m); 01 hầm xuyên núi dài 530m, cao 9m, rộng 14m, 01 hầm chui (giao QL2) dài 645m; 12 nút giao khác mức, 13 trạm thu phí, 5 trạm dừng nghỉ rộng 23 Ha, Xử lý mái dốc hơn 1,3 triệu m2, 460 cống hộp và cống phục vụ dân sinh, 895 cống tròn thoát nước các loại; Khối lượng đất đá đào đắp lên đến 100 triệu m3; trên 6 triệu m3 cấp phối đá dăm; gần 1,8 triệu tấn bê tông nhựa các loại; trên 600 nghìn m3 bê tông; gần 91 nghìn mét dài cọc khoan nhồi…
Tổng mức đầu tư của Dự án đã được điều chỉnh tại quyết định số 3008/QĐ-BGTVT ngày 07/8/2014 của Bộ Giao thông vận tải theo đó; Mức đầu tư (giai đoạn 1): 1.464 triệu USD bao gồm; Vay ưu đãi ADF (ADB) 236,21 triệu USD, vay thông thường OCR (ADB) 1.034,5 triệu USD và vốn đối ứng là 170,31 triệu USD cho GPMB.
Theo Tổng giám đốc VEC Mai Tuấn Anh, dù Dự án được đầu tư trong giai đoạn nền kinh tế Thế giới và trong nước gặp nhiều khó khăn, công tác giải phóng mặt bằng đặc biệt khó khăn, Giá trúng thầu của các gói thầu thấp hơn dự toán được duyệt từ 15% đến 26% như gói thầu A4.
Nhưng được sự quan tâm, hỗ trợ và chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải, các Tỉnh/thành phố; Hà Nội, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái và Lào Cai, sự phối hợp của các Sở, Ban, Ngành có liên quan và các Huyện có dự án đi qua, cùng với sự quyết tâm, nỗ lực của Chủ đầu tư và các Nhà thầu thi công, các gói thầu/đoạn tuyến lần lượt được hoàn thành đưa vào thông xe khai thác tạm gồm: ngày 27/12/2013 Gói thầu xây lắp A1 đầu tuyến có chiều dài 26,78 Km; ngày 02/03/2014 Gói thầu xây lắp A8 có chiều dài 26,115 Km; ngày 01/04/2014 Gói thầu xây lắp A7 có chiều dài 27,62 Km và ngày 06/04/2014 đoạn từ Quốc lộ 2B (nút giao IC4) đến Quốc lộ 2 (nút giao IC8) với chiều dài 29,694 Km (thuộc gói A2 và một phần gói A3); ngày 14/06/2014 thông xe đoạn tuyến từ nút giao IC14 đến nút giao IC16 với tổng chiều dài 48,6 Km. Ngày 28/6/2014, đoạn từ nút giao IC8 (giao với Quốc Lộ 2) đến nút giao IC10 thuộc gói thầu xây lắp A3 có chiều dài 24,86 Km có quy mô 4 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp.
Tiếp đà hoàn thành đó, vào ngày 21/9/2014 Đoạn từ nút giao IC 10 đến nút giao IC 14 có lý trình từ Km79+060 đến Km149+705 với tổng chiều dài 71 Km, thuộc phạm vi Gói thầu xây lắp A4 và A5 đã cơ bản hoàn thành đủ điều kiện thông xe kỹ thuật. Như vậy với 8/8 gói thầu được thông xe với chiều dài 245 Km đường cao tốc của Dự án đã hoàn thành đưa vào khai thác tạm đã góp phần rất lớn trong việc phát triển kinh tế xã hội – đảm bảo an ninh quốc phòng trong khu vực.
Đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai được đưa vào khai thác là bước đột phá lớn của ngành giao thông, giúp giảm thời gian lưu thông từ Hà Nội đi Lào Cai xuống còn 3,5 tiếng so với 7 tiếng như trước đây cùng đó mở ra cơ hội phát triển kinh tế -xã hội cho các địa phương ở khu vực Tây Bắc, là đòn bẩy tăng trưởng GDP cho các tỉnh khi giao thương được thuận tiện và nhanh chóng, thúc đẩy phát triển du lịch, giảm áp lực giao thông và tai nạn giao thông trên Quốc lộ 2, Quốc lộ 2B, Quốc lộ 32C, Quốc lộ 4E và Quốc lộ 70, kết nối đến các khu công nghiệp, giải trí, khu du lịch tâm linh và rút ngắn thời gian đến các tỉnh Tuyên Quang, Hà Giang với thời gian giảm hơn một nửa so với lưu thông trên tuyến đường hiện hữu. Ngoài ra các phương tiện tham gia giao thông trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai sẽ tiết kiệm tối đa nhiên liệu, tính an toàn cao, thông thoáng, không có các điểm giao cắt với các đường khác.