Thế giới thừa nhận vị thế Việt Nam
Tham luận tại Đại hội Đảng XIII, ngày 27/1, ông Bùi Thanh Sơn nói, lời khẳng định của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay” là một thực tế đã được thế giới thừa nhận.
Từ một nền kinh tế lạc hậu, xếp hạng cuối trong số các quốc gia Đông Nam Á, nay Việt Nam đã vươn lên trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 trong ASEAN với GDP ở mức hơn 340 tỷ USD, giá trị thương hiệu quốc gia hiện đứng ở vị trí thứ 33 trong Top 100 thương hiệu quốc gia giá trị nhất thế giới[1], chỉ số ảnh hưởng ngoại giao đứng thứ 9/26 ở khu vực Châu Á và đứng thứ 2 trong Đông Nam Á - ông Sơn nhấn mạnh.
Trong những thành tựu đó, ông Sơn nhìn nhận, đối ngoại Việt Nam, trên cơ sở kết hợp nhuần nhuyễn giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, đã có những đóng góp quan trọng.
Đối ngoại đã góp phần quan trọng vào duy trì môi trường hòa bình, ổn định, giữ vững an ninh quốc gia. Với việc thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện thêm với 5 nước và nâng cấp lên Đối tác chiến lược với 2 nước, chúng ta đã xây dựng được mạng lưới 17 Đối tác chiến lược và 13 Đối tác toàn diện, trong đó có toàn bộ các nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và các nước thành viên ASEAN, mạng lưới bạn bè và đối tác quan trọng ngày càng được mở rộng, hợp tác ngày càng hiệu quả.
Đối ngoại đã phối hợp chặt chẽ với quốc phòng, an ninh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Trước những diễn biến phức tạp của tình hình Biển Đông, chúng ta đã phát huy được ngọn cờ chính nghĩa, tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế, phản đối các hành động xâm phạm đơn phương, thúc đẩy xu thế giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, đồng thời duy trì được ổn định quan hệ với các nước láng giềng liên quan.
Về biên giới trên bộ, với việc phê chuẩn 2 văn kiện pháp lý ghi nhận 84% thành quả phân giới, cắm mốc với Campuchia, phối hợp quản lý tốt biên giới với Lào và Trung Quốc, chúng ta đã xây dựng, củng cố đường biên giới trên bộ hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển với tất cả các nước láng giềng, bảo đảm vành đai an ninh vững chắc cho đất nước - ông Sơn phát biểu.
Góp phần thu hút nguồn ngoại lực to lớn
Đóng góp lớn thứ hai, theo Thứ trưởng là công tác đối ngoại đã góp phần thu hút nguồn ngoại lực to lớn cho phát triển kinh tế - xã hội và công cuộc đổi mới. Với 5 hiệp định thương mại tự do được thiết lập, trong đó có cả các thỏa thuận thế hệ mới, tiêu chuẩn cao với các đối tác chủ chốt, Việt Nam trở thành tâm điểm của mạng lưới 16 FTA khu vực. Công tác tham mưu, nghiên cứu, xúc tiến các vấn đề kinh tế được đẩy mạnh, gắn sát với việc triển khai 3 đột phá chiến lược; đồng thời xử lý thỏa đáng các vấn đề nảy sinh trong quan hệ kinh tế - thương mại với các đối tác.
Các hoạt động ngoại giao kinh tế đã bám sát nhu cầu, hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp và địa phương kết nối, mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, lao động, du lịch, khoa học công nghệ, góp phần đáng kể vào những thành tựu phát triển kinh tế của đất nước nhiệm kỳ qua - Thứ trưởng Sơn đánh giá.
Công tác bảo hộ công dân và công tác người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục được triển khai hiệu quả. Nhiệm kỳ qua, đã bảo hộ trên 50.000 công dân, gần 10.000 ngư dân; riêng trong năm 2020 đã phối hợp tổ chức đưa khoảng 80.000 công dân Việt Nam từ hơn 60 quốc gia/vùng lãnh thổ về nước an toàn trong đại dịch Covid-19. Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng gắn bó với quê hương, thêm tin tưởng vào chính sách của Đảng và Nhà nước, tích cực đóng góp nguồn lực kinh tế và tri thức cho phát triển đất nước; gửi về gần 90 tỷ USD kiều hối trong giai đoạn 2016-2020.
Tranh thủ mọi cơ hội để phục vụ sự nghiệp phát triển
Nhiệm kỳ mới, theo nhấn mạnh của Thứ trưởng, đối ngoại phải phát huy vai trò tiên phong trong việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; kiến tạo mọi điều kiện, huy động mọi nguồn lực, và tranh thủ mọi cơ hội để phục vụ sự nghiệp phát triển và nâng cao vị thế của đất nước.
Để làm được như vậy, tại Đại hội Thứ trưởng đã kiến nghị một số nhiệm vụ trọng tâm.
Một là, tiếp tục đưa vào chiều sâu, tăng cường đan xen lợi ích và tin cậy chính trị với 30 Đối tác chiến lược và Đối tác toàn diện. Trong đó, đặt phát triển vào vị trí trọng tâm của các mối quan hệ và lấy Châu Á-Thái Bình Dương là địa bàn trọng điểm chiến lược; đồng thời thúc đẩy quan hệ với các đối tác tiềm năng ở các khu vực khác.
Hai là, đẩy mạnh hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và nâng tầm đối ngoại đa phương; tham gia tích cực hơn vào định hình các thể chế đa phương như ASEAN, Liên hợp quốc, hợp tác Mê Công…; kiên trì thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và luật pháp quốc tế; chủ động đề xuất các sáng kiến thiết thực, phù hợp với khả năng, lợi ích của đất nước và quan tâm của cộng đồng quốc tế.
Ba là, triển khai mạnh mẽ, đồng bộ và sáng tạo hơn nữa công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển, tích cực nắm bắt các cơ hội to lớn về khoa học công nghệ, giáo dục – đào tạo, chuyển đổi số, phát triển xanh... Trên tinh thần “đồng hành”, “phục vụ”, Bộ Ngoại giao, với mạng lưới 94 cơ quan đại diện ở nước ngoài, sẽ luôn là nhà, là địa chỉ thân thiết, tin cậy, là nơi kết nối các cơ hội hợp tác của các địa phương, doanh nghiệp và người dân Việt Nam ở nước ngoài.
Bốn là, đối ngoại kết hợp chặt chẽ với quốc phòng, an ninh, giữa Đối ngoại Đảng, Ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân, để tạo thế chân kiềng vững chắc, kiên quyết, kiên trì bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”; chủ động phòng ngừa và hóa giải các nguy cơ an ninh thông qua thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, ngoại giao phòng ngừa và thượng tôn pháp luật.
Năm là, đối ngoại góp phần tích cực xây dựng và quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam với 44 danh hiệu và di sản thế giới được UNESCO công nhận, có nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, con người yêu chuộng hòa bình, năng động và có ý chí vươn lên mạnh mẽ; qua đó thu hút đầu tư, du lịch, giao thương, thúc đẩy phát triển bền vững ở địa phương và đất nước nói chung. Đối ngoại cũng sẽ là cầu nối vững chắc để gắn kết cộng đồng 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài với quê hương, huy động nguồn lực to lớn của kiều bào đóng góp cho quá trình phát triển và hội nhập của đất nước.