Để làm được điều này, cặp vợ chồng tỷ phú danh tiếng đã sử dụng sức mạnh của ngôn từ, tạo nên sức thuyết phục không thể chối cãi.
Một nhóm học sinh đã hỏi Bill và Melinda Gates rằng: nếu có thể, họ muốn sở hữu loại siêu năng lực nào. Câu trả lời của Bill và Melinda: có thêm năng lượng và thêm thời gian, đã trở thành chủ đề chính cho bức thư gửi cổ đông thường niên năm 2016 của quỹ Bill và Melinda Gates.
Với bức thư 4.600 chữ này, cặp vợ chồng tỷ phú nổi tiếng đã tạo nên sức thuyết phục không thể chối cãi. Vị tỷ phú này có thể mơ ước có được siêu năng lực, nhưng thực tế, họ đã sở hữu một sức mạnh thúc đẩy những giải pháp sáng tạo cho các vấn đề mà trái đất phải đối mặt. Chưa kể, Bill và Melinda Gate có “siêu năng lực” lý giải các vấn đề phức tạp theo cách mà ai cũng có thể hiểu được.
Bức thư này chứa đựng 3 kỹ thuật mà tất cả các vị lãnh đạo doanh nghiệp cần phải học hỏi: khả năng giải thích các ý tưởng phức tạp cho nhóm đối tượng độc giả đa dạng; chọn lọc ví dụ và sử dụng ngôn từ dễ hiểu ngay cả với học sinh trung học và khéo léo gửi gắm các câu chuyện cá nhân.
Chọn ví dụ cụ thể, gần gũi
Trong phần thư gửi cổ đông của mình, Bill Gates ước rằng có thể giúp những người nghèo nhất trên thế giới tìm được nguồn năng lượng rẻ, sạch. Vị tỷ phú này nhắc nhở chúng ta rằng, có 18% dân số thế giới (tương đương 1,3 tỷ người) không thể làm những việc đơn giản nhất mỗi ngày bởi họ không có điện. Những việc đó là gì? Bill Gates đã lựa chọn những ví dụ cụ thể nhất.
“Vào một lúc nào đó trong ngày, bạn đã làm những điều này. Bật công tắc bóng đèn. Lấy thức ăn từ tủ lạnh. Điều chỉnh nhiệt độ ấm hoặc lạnh hơn. Bật máy tính online. Bạn thậm chí không có cảm giác gì về những hành động trên, mà không hề biết rằng, mình đang làm những việc vốn là “giấc mơ kỳ diệu” của rất nhiều người khác”.
Có rất nhiều những lý giải khoa học về vấn đề phức tạp đã ngay lập tức như gió thoảng qua tai người nghe, bởi người nói sử dụng ngôn ngữ và ví dụ quá cao siêu, khó hiểu. Trí óc con người khó có thể tiếp nhận những thứ trừu tượng. Thực tế, sức mạnh nằm ở những điều đơn giản, cụ thể. Do đó, Bill Gates đã sử dụng những ví dụ rất cụ thể, gần gũi để diễn đạt ý tưởng của mình, điều không phải ai cũng dễ dàng làm được.
Sử dụng ngôn ngữ của trường trung học
Những người diễn thuyết tài giỏi thành công trong việc diễn giải các vấn đề tới phần đông công chúng bởi họ sử dụng ngôn ngữ của bậc trung học. Ở đây, Bill Gates đã thực hiện chính xác và hiệu quả phương pháp này.
Trong bức thư của mình, Bill Gates muốn giới thiệu một công thức toán học mà ông cho rằng có thể hoàn thành nhiệm vụ giải quyết khí carbon.
P x S x E x C = CO2
“Công thức này có vẻ phức tạp. Thực tế không phải vậy. Ở phía bên phải, bạn có thể thấy tổng khí CO2 mà con người thải ra bầu không khí. Đó là điều mà chúng ta phải đưa về mức 0.
Cụ thể, nó được tạo nên từ 4 yếu tố ở phía bên trái: dân số thế giới (P) nhân với số lượng dịch vụ (S) mà mỗi cá nhân sử dụng; năng lượng (E) cần thiết để tiến hành các dịch vụ đó và lượng carbon dioxide (C) được tạo ra bởi các nguồn năng lượng đã sử dụng.
Như bạn đã được học tại lớp học toán, bất kỳ con số nào nhân với 0 đều bằng 0. Vậy nếu chúng ta muốn đưa lượng CO2 về mức O, chúng ta cần ít nhất 1 trong 4 yếu tố bên trái bằng 0. Hãy tiến hành từng bước một, và chúng ta sẽ nhận được thứ mình cần”, Bill Gates viết.
Không chỉ lý giải những điều phức tạp một cách cực kỳ đơn giản, Bill Gates còn sử dụng những câu ngắn và dễ hiểu nhất có thể. Forbes đã nhập phần chữ từ bức thư của Bill Gates vào một công cụ được sử dụng bởi các nhà giáo dục để đánh giá mức độ phù hợp của ngôn ngữ phân theo các cấp bậc.
Bức thư này được đánh giá phù hợp với trình độ của học sinh lớp 6 và đó là lý do đông đảo người đọc có thể dễ dàng hiểu và bị thuyết phục bởi lời lẽ của Bill Gates. Bức thư từ Melinda Gates cũng mang tới kết quả tương tự.
Về phía Melinda, bà dựa vào một kỹ thuật giáo dục thậm chí còn mạnh mẽ hơn so với những câu chữ của chồng mình, đó là gắn bài phát biểu với những câu chuyện cá nhân.
Chia sẻ câu chuyện cá nhân
“Trừ khi mọi việc thay đổi, người phụ nữ hiện tại đang phải dành nhiều hơn hàng trăm tới hàng nghìn giờ làm việc so với đàn ông mà không được trả mức lương tương xứng, bởi xã hội quy kết điều này do năng lực của họ”, Melinda viết trong bức thư gửi cổ đông của mình và đưa người đọc tới câu chuyện của một trong những người phụ nữ bà từng gặp gỡ.
“Khi tôi tới Tanzania cách đây 1 vài năm, tôi đã ở vài ngày cùng với Anna và 6 đứa con của cô. Một ngày của Anna bắt đầu lúc 5h sáng bằng việc nhóm lửa để nấu bữa sáng. Sau khi dọn dẹp, chúng tôi đi gánh nước. Một thùng nước đầy trên lưng Anna nặng tới 40 pounds.
Khi chúng tôi trở về nhà, tôi gần như kiệt sức, dù chỉ mang lượng nước ít hơn nhiều so với Anna. Nhưng chúng tôi không được nghỉ ngơi, bởi đã đến lúc nhóm lửa cho bữa trưa. Sau đó, chúng tôi vào rừng kiếm củi cho ngày hôm sau, vừa nhặt nhạnh vừa cẩn thận quan sát để không bị bọ cạp cắn. Sau đó chúng tôi lại gánh nhiều nước hơn, vắt sữa dê và rồi lại chuẩn bị bữa tối. Chúng tôi kết thúc công việc lúc 10h tối, rửa bát trong ánh sáng tù mù từ mặt trăng.
Ngày hôm đó tôi đã đi bao nhiêu bước? Dù là bao nhiêu đi nữa, Anna đã bước nhiều hơn hàng trăm lần con số đó mỗi ngày trong cuộc đời cô”, Melinda viết.
Bằng việc đưa người đọc vào thế giới của Anna, Melinda Gates đã thúc đẩy sự gắn kết cảm xúc của người đọc với câu chuyện. Người đọc không biết, nhưng vẫn cảm thấy đồng cảm với cuộc sống của Anna.
Bill và Melinda Gates là những người lạc quan. Họ tin rằng, thế giới có thể tìm biện pháp hóa giải những vấn đề khó khăn bậc nhất hiện tại trong 15 năm tới, nếu những người trẻ để tâm tìm kiếm giải pháp.
“Nếu bạn là một ai đó với những ý tưởng nghe có vẻ điên rồ để giải quyết thách thức về năng lượng hiện tại, thế giới cần bạn. Học chăm chỉ hơn tại lớp toán và khoa học, bạn có thể tìm ra câu trả lời”, Bill Gates viết như vậy và tất cả người đọc đều đồng ý.
Hãy tham gia
Chúng tôi bắt đầu bức thư năm nay bằng việc đưa ra câu hỏi, nếu bạn có thể sở hữu một siêu năng lực, bạn muốn điều gì?
Mơ tưởng về việc bạn có thể đọc được suy nghĩ của người khác, nhìn xuyên qua tường, hay có sức mạnh kỳ diệu nghe có vẻ hơi ngớ ngẩn. Nhưng nó thực sự chạm tới trái tim bởi nó là những vấn đề thực sự trong cuộc sống của bạn.
Mỗi ngày, khi làm những công việc tại quỹ từ thiện, chúng tôi được truyền cảm hứng nhờ cơ hội gặp gỡ những người đang làm nhiều điều to lớn lạ thường nhằm cải thiện thế giới.
Họ thể hiện một loại siêu năng lực khác với điều chúng ta thường nghĩ, nhưng lại là sức mạnh tất cả chúng ta đều sở hữu: sức mạnh tạo nên điều khác biệt cho cuộc sống của những người khác.
Chúng tôi không nói rằng, tất cả mọi người cần phải có cống hiến cho cuộc sống của những người nghèo. Cuộc sống của bạn đã đủ bận rộn với việc nhà, chơi thể thao, kết bạn, theo đuổi giấc mơ. Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng, bạn có thể sống một cuộc đời rực rỡ hơn khi dành một chút thời gian và năng lượng để làm điều gì đó không chỉ cho bản thân mình. Tìm kiếm một vấn đề tạo cảm xúc cho bạn và học hỏi thêm về nó.
Tình nguyện, hoặc nếu có thể, đóng góp một chút tiền vì mục tiêu ý nghĩa. Dù bạn làm gì, đừng là người ngoài cuộc. Hãy tham gia. Bạn có thể sẽ có cơ hội tạo nên những ảnh hưởng lớn hơn khi bạn nhiều tuổi hơn. Nhưng tại sao không bắt đầu ngay bây giờ?
Những trải nghiệm làm việc tại các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, phát triển và năng lượng trong 2 thập kỷ qua là một trong những phần thưởng lớn nhất trong cuộc đời của chúng tôi. Nó biến đổi con người chúng tôi và tiếp tục tạo động lực để chúng tôi kỳ vọng sẽ có thêm nhiều cuộc sống được cải thiện trong những năm tiếp theo.
Chúng tôi biết rằng những trải nghiệm này cũng sẽ thay đổi cuộc đời bạn. Bạn sẽ giống như Clark Kent đấu tranh để thay đổi cái tôi của chính mình, trỗi dậy mà không cần bộ đồ siêu nhân hay áo choàng, nhưng sẽ làm chủ siêu năng lực mà bạn không biết rằng mình luôn có.
