Nhà máy của Ford Việt Nam tại Hải Dương. Ảnh: Đức Thanh.
Thời điểm để đến
Ít ngày trước, lãnh đạo Công ty Crane Currency (Hoa Kỳ) - chuyên cung cấp giấy in tiền cho các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, đã tới Việt Nam tìm kiếm cơ hội đầu tư, kinh doanh. Cơ hội bước đầu được hiện thực hóa khi Crane Currency ký thỏa thuận hợp tác với Công ty TNHH Công nghệ cao Polymer Q&T (Việt Nam), nhằm đưa giấy đa nền đa lớp sản xuất tại Việt Nam ra thị trường nước ngoài.
Đánh giá cao sự hợp tác này, trong buổi tiếp lãnh đạo Crane Currency, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương nói, ông rất vui mừng khi có nhiều doanh nghiệp, tập đoàn Hoa Kỳ tìm đến Việt Nam để hợp tác đầu tư, kinh doanh, nhất là các doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ hiện đại như Crane Currency.
Crane Currency không phải là doanh nghiệp Hoa Kỳ duy nhất đến Việt Nam gần đây. Sau chuyến thăm của hùng hậu đoàn 52 doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu năm 2023, như ông Vũ Tú Thành, Phó giám đốc điều hành Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN nhận định, dày đặc các đoàn doanh nghiệp Hoa Kỳ đã tới Việt Nam.
Mới đây, đầu tháng 8/2023, đoàn doanh nghiệp của bang California, do bà Sheng Thao, Thị trưởng TP. Oakland dẫn đầu, đã tới nhiều địa phương, bao gồm Hà Nội và TP.HCM, để tìm kiếm và kết nối các cơ hội đầu tư, kinh doanh. Tiếp đoàn, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi kêu gọi doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư vào các lĩnh vực như sản xuất chip, chất bán dẫn, công nghệ vật liệu mới… và cả trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM.
Đây là những lĩnh vực mà Việt Nam đang muốn kêu gọi đầu tư của Hoa Kỳ đã được Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh trong buổi tiếp đoàn các doanh nghiệp của Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN hồi tháng 3/2023. Các lĩnh vực tiềm năng khác là năng lượng xanh, bao gồm cả năng lượng của tương lai là hydro xanh, kinh tế số, y tế, chip bán dẫn…
“Đoàn doanh nghiệp của chúng tôi có một số ngân hàng lớn và họ mong muốn hợp tác với TP.HCM để phát triển trung tâm tài chính quốc tế”, bà Sheng Thao nói.
Trong khi đó, một tập đoàn có mặt tại Việt Nam từ lâu - AES, vừa đón nhận tin mừng. Đầu tháng 8/2023, Bình Thuận phê duyệt chủ trương đầu tư và công bố danh sách các nhà đầu tư tham gia chuỗi dự án khí điện Sơn - Mỹ, quy mô hàng tỷ USD. Trong đó, AES là nhà đầu tư từng thành công với Dự án BOT Mông Dương 2 (Quảng Ninh). “Chúng tôi tiếp tục cam kết hỗ trợ Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng”, ông Joseph Uddo, Tổng giám đốc AES Việt Nam nói.
Điện khí, năng lượng tái tạo… là các lĩnh vực mà nhà đầu tư Hoa Kỳ có thế mạnh và mong muốn đầu tư vào Việt Nam, sau khi đã có hàng loạt dự án quy mô lớn về công nghiệp, chế biến, chế tạo… Coca-Coca, Cargill, Intel, GE, P&G… là những “ông lớn” Hoa Kỳ điển hình đã có mặt tại Việt Nam.
Danh sách nhà đầu tư Hoa Kỳ tìm đến Việt Nam ngày càng dài thêm. Ngoài Boeing, FedEx, Ford…, còn có Netflix, Meta, SpaceX, Amazon…, rồi MSD, Novartis, Pfizer, Viatris, Bay Global Strategies, Abbott… Lĩnh vực họ quan tâm cũng rất khác, bao gồm cả y tế, hàng không vũ trụ, dịch vụ Internet vệ tinh, chuyển đổi số…
 |
| Tính theo tổng vốn đăng ký, các nhà đầu tư Hoa Kỳ hiện đứng thứ 8 trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư vào Việt Nam 8 tháng đầu năm nay. |
Và ở lại
Chuyện các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có nhà đầu tư Hoa Kỳ đến Việt Nam tìm kiếm cơ hội đầu tư không phải là chuyện hiếm. Đoàn doanh nghiệp của Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN năm nào cũng đến Việt Nam, với quy mô năm sau cao hơn năm trước. Nhưng câu hỏi đặt ra là, làm sao để họ ở lại với Việt Nam?
Không quá nhiều nhà đầu tư Hoa Kỳ ở lại với Việt Nam như Cargill, hay Intel… Nếu Intel nổi bật với nhà máy sản xuất chip ở TP.HCM, quy mô gần 1,5 tỷ USD, thì sau 28 năm hoạt động tại Việt Nam, Cargill đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào nền kinh tế Việt Nam.
Theo thông tin từ ông Phạm Đức Thắng, Tổng giám đốc ngành Dinh dưỡng vật nuôi Cargill Thái Lan và Việt Nam, tháng 9 này, Cargill sẽ khánh thành Nhà máy Provimi hiện đại nhất châu Á tại Khu công nghiệp Giang Điền (Đồng Nai).
Trong khi đó, nhà máy của Intel là nhà máy lớn nhất trong 4 nhà máy về mảng lắp ráp và kiểm định chip trên toàn cầu của Intel. Intel Việt Nam đã xuất xưởng hơn 3,5 tỷ đơn vị sản phẩm và đang sản xuất những chipset công nghệ hiện đại nhất, như 5G, IOT, vi xử lý Intel Core thế hệ 13 mới nhất…
Coca-Cola thì không ngừng dốc vốn vào Việt Nam những năm gần đây. Cuối năm ngoái, nhà sản xuất này khởi công nhà máy 136 triệu USD ở Long An.
“Hoa Kỳ phải là nhà đầu tư số 1”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng luôn nhấn mạnh. Nhưng lũy kế tính đến nay, các nhà đầu tư Hoa Kỳ mới đăng ký tại Việt Nam 1.286 dự án, với tổng vốn trên 11,78 tỷ USD, đứng thứ 11 trong các quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư vào Việt Nam.
Cơ hội đang mở ra cho Việt Nam khi chuỗi cung ứng toàn cầu được định hình lại. Tại chuyến thăm Việt Nam tháng 7/2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen nhấn mạnh việc Việt Nam nổi lên như một điểm nút quan trọng trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu. Hoa Kỳ mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam trong phát triển chuỗi cung ứng, bao gồm lĩnh vực bán dẫn. “Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là xây dựng khả năng phục hồi trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn của Hoa Kỳ”, Bộ trưởng Janet Yellen nói.
Và chắc chắn không chỉ lĩnh vực này, nhiều cơ hội đang mở ra. Các nhà đầu tư Hoa Kỳ sẽ đến, ở lại Việt Nam lâu dài…
Theo kế hoạch, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ thăm cấp nhà nước đến Việt Nam từ ngày 10 đến 11/9/2023, theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Chuyến thăm được thực hiện vào dịp hai nước kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện và được kỳ vọng sẽ mở ra bước phát triển mới trong quan hệ song phương Việt Nam - Hoa Kỳ, trong đó có quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư.
Hiện Hoa Kỳ là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam và là thị trường xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam vượt mốc 100 tỷ USD. Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã tăng hơn 240 lần từ khi bình thường hóa quan hệ, từ 451 triệu USD (năm 1995) lên hơn 123 tỷ USD (năm 2022).
