Theo quan sát của ông, quá trình cổ đông nhà nước thoái vốn thông qua thúc đẩy chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) khi cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, cũng như nhà nước bán bớt vốn ở những doanh nghiệp đã cổ phần hóa có đang gia tăng sức hút đối với nhà đầu tư nước ngoài?
Nhà đầu tư nước ngoài đang thể hiện sự quan tâm cao đối với quá trình nhà nước thoái vốn qua IPO, cũng như tại các doanh nghiệp đã cổ phần hóa và đang niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Việc Chính phủ đưa ra thông điệp rõ ràng về quyết tâm bán những doanh nghiệp mà nhà nước không cần thiết tham gia kinh doanh, chẳng hạn như rượu, bia, thuốc lá... đang tạo ra tín hiệu tốt trên thị trường. Điều này thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nước ngoài, bởi họ nhìn thấy đây là cơ hội đầu tư hấp dẫn.
Ông Phạm Hồng Hải
Ngoài căn cứ vào những dữ liệu tích cực về các chỉ tiêu kinh tế, chính những diễn biến thực tế trên thị trường cho thấy mức độ quan tâm gia tăng của khối ngoại đối với Việt Nam gần đây đang là những yếu tố tạo thêm sức hút với dòng vốn đầu tư nước ngoài.
Điều này cùng với việc sau thời gian đến Việt Nam đầu tư, làm ăn, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã hiểu rõ hơn về thị trường nội địa, nên chúng tôi hy vọng năm 2018 sẽ là năm phát triển tốt cho Việt Nam trên nhiều mặt.
Bên cạnh những mặt thuận lợi trong thu hút dòng vốn ngoại như trên, ông nhận thấy đâu là những rào cản, vướng mắc mà Việt Nam cần tập trung tháo gỡ để thành công trong thu hút mạnh hơn dòng vốn ngoại?
Với nhà đầu tư nước ngoài, giá cả cổ phiếu đắt hay rẻ chỉ là một yếu tố. Điều quan trọng nhất đối với họ là mong muốn cổ đông nhà nước thoái vốn mạnh, thậm chí bán toàn bộ cổ phần càng tốt. Bởi điều này mở ra cho họ cơ hội được tham gia mua cổ phần ở mức chi phối tại các doanh nghiệp hậu IPO, cũng như sau khi cổ đông nhà nước thoái vốn ở những doanh nghiệp đã cổ phần hóa đang niêm yết, hoặc đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán nằm trong danh mục nhà nước không cần nắm giữ cổ phần, hoặc nắm giữ nhưng không chi phối.
Chỉ khi có cơ hội mua cổ phần với khối lượng lớn, qua đó giúp họ giữ quyền chi phối quản trị, điều hành tại doanh nghiệp, thì họ mới làm chủ cuộc chơi theo mong muốn của mình. Nếu không mua được cổ phần để nắm giữ chi phối, thì nhà đầu tư nước ngoài không nhận thấy rõ ràng những giá trị mới mà họ mang lại cho doanh nghiệp.
Với tín hiệu dòng vốn ngoại vào Việt Nam vẫn khả quan, cộng với bối cảnh kinh tế vĩ mô đang có thêm những chuyển biến tích cực, ông nhìn nhận gì về triển vọng thị trường chứng khoán năm 2018?
2018 được kỳ vọng tiếp tục là một năm tích cực với thị trường chứng khoán thế giới. Điều này cộng với nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng tốt, lại thêm sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài đang gia tăng, nên đây là năm thuận lợi cho thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển. Dự kiến tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm nay đạt từ 6,7%. Thêm vào đó, diễn biến thương mại đang khá thuận lợi, cùng với tiềm năng tăng trưởng của nhiều thị trường còn nhiều.
Trước năm 2017, Việt Nam chưa phải là nơi thu hút vốn đầu tư nước ngoài mạnh, mà chủ yếu vốn đầu tư nước ngoài chảy vào Trung Quốc và các thị trường khác. Điều này thể hiện tiềm năng thu hút dòng vốn ngoại của thị trường chứng khoán Việt Nam còn lớn.
Nhìn ở một thời điểm khó có thể đánh giá thị trường chứng khoán đắt hay rẻ. Nhưng nhìn dài hơn, trong 3 - 5 năm tới, giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện không phải là đắt. Điều quan trọng là Việt Nam cần chú trọng tiếp tục thúc đẩy cải cách thực chất và mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, qua đó tiếp sức cho cộng động doanh nghiệp phát triển tốt và bền vững. Có như vậy mặt bằng giá nhiều cổ phiếu hiện nay vẫn được coi là rẻ trong tương lai.