Được thúc đẩy bởi chu kỳ thắt chặt mạnh mẽ nhất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) trong hơn một thế hệ, đồng bạc xanh mạnh hơn đang đẩy các đồng tiền khác xuống thấp hơn, làm tăng chi phí hàng hóa nhập khẩu, thắt chặt các điều kiện tài chính và gây lạm phát ở các nền kinh tế khác.
Điều đó làm gia tăng áp lực lên các ngân hàng trung ương khác trong việc tăng lãi suất giống như một cuộc khủng hoảng năng lượng và giá tiêu dùng leo thang làm ảnh hưởng đến các nền kinh tế của châu Âu và tăng chi phí đi vay làm hạ nhiệt thị trường nhà ở tại Úc, Canada và New Zealand. Trong khi đó, khả năng của các nền kinh tế có thể tác động tới để sức mạnh của đồng đô la bị hạn chế, đồng nghĩa với việc có rất ít triển vọng để hỗ trợ trong ngắn hạn.
Trong khi thách thức từ chính sách thắt chặt của Fed không phải là mới, đây là lần đầu tiên trong những năm gần đây khi sức mạnh của đồng đô la đáng chú ý hơn so với các đồng tiền của các quốc gia phát triển theo cách như các nền kinh tế mới nổi.
"Đồng đô la mạnh hơn thường đi kèm với lãi suất ngắn hạn và dài hạn cao hơn ở Mỹ hoặc với căng thẳng trên thị trường toàn cầu. Những điều kiện tài chính thắt chặt hơn khiến các nền kinh tế phát triển ở khắp mọi nơi chậm lại", Maurice obsfeld, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho biết.
Thước đo giá trị của đồng đô la với các nền kinh tế phát triển đã tăng 10% trong năm nay lên mức mạnh nhất kể từ năm 2002, trong khi thước đo giá trị của đồng đô la so với các nền kinh tế thị trường mới nổi tăng khiêm tốn hơn 3,7% và vẫn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh của đại dịch năm 2020.
 |
Thước đo giá trị của đồng đô la với các nền kinh tế phát triển và với các nền kinh tế mới nổi |
Mặc dù một số đồng tiền hoạt động kém nhất thế giới trong năm nay là của các nền kinh tế đang phát triển như Sri Lanka, nhưng sự hoạt động tốt hơn của các đồng tiền được hỗ trợ bởi hàng hóa như đồng real của Brazil và đồng rúp của Nga đã củng cố cho nhóm các nền kinh tế mới nổi.
Sayuri Shirai, giáo sư Keio University cho biết: “Chỉ bằng cách tăng lãi suất chính sách, các quốc gia khác khó có thể ngăn chặn đà giảm giá của đồng tiền”.
Nguyên nhân bởi vì “sức mạnh của đồng đô la không chỉ phản ánh kỳ vọng về việc lãi suất quỹ liên bang tăng trong năm nay - và do đó nhu cầu cao hơn đối với tài sản thu nhập cố định của Mỹ - mà còn phản ánh rủi ro suy thoái toàn cầu phát sinh từ tỷ lệ chính sách lớn hơn dự kiến so với các chu kỳ tăng lãi suất trước đó.
Kể từ khi có thông tin rõ ràng rằng Fed sẽ chuyển sang chế độ thắt chặt hơn so với khoảng một năm trước, các đồng tiền của thị trường phát triển đã phải trải qua sự mất giá nhiều hơn so với các đồng tiền của các quốc gia mới nổi. Trên 31 tỷ giá hối đoái chính được Bloomberg theo dõi, bốn tỷ giá hối đoái của các quốc gia phát triển nằm trong số 10 tỷ giá giảm nhiều nhất và chỉ duy nhất đồng đô la Canada nằm trong số 10 tỷ giá có hoạt động tốt nhất.
Đối với các ngân hàng trung ương như ECB, đơn vị tiền tệ được giao dịch nhiều nhất với đồng đô la, cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại đã cung cấp cho các nhà hoạch định chính sách của họ một lời nhắc nhở đặc biệt rõ ràng về vai trò của đồng euro như một kênh chống lạm phát - đặc biệt là vì đồng bạc xanh sử dụng trong việc xác định giá cả hàng hóa toàn cầu.
Mối quan tâm lớn hơn đối với nhiều quốc gia là việc tăng lãi suất nội địa có thể không ảnh hưởng nhiều đến các đồng tiền của họ vì nền kinh tế của họ trông mong manh hơn Mỹ.
Trong khi nhiều nền kinh tế mới nổi đã cảm thấy gánh nặng của lãi suất tăng và lạm phát, thì nhìn chung, họ đã vượt qua chu kỳ tăng lãi suất của Fed tốt hơn so với các giai đoạn trước đây, ít nhất là nhờ dự trữ ngoại hối dồi dào hơn và thực hiện các động thái tăng lãi suất nhanh chóng trước Fed.
Một khả năng để có thể giúp ích là nền kinh tế Mỹ giảm tốc khiến Fed thoát khỏi tốc độ thắt chặt và bằng cách kéo dài thời gian khiến đồng đô la suy yếu.
Quy mô của việc tăng lãi suất mà các quan chức Fed sẽ lựa chọn tại cuộc họp chính sách ngày 20 - 21/9 có thể sẽ bị ảnh hưởng mạnh bởi kết quả hàng tháng mới nhất về giá tiêu dùng dự kiến được công bố vào ngày 13/9.
Mansoor Mohi-uddin, nhà kinh tế trưởng tại Bank of Singapore Ltd. cho biết: “Vấn đề sẽ trở nên nghiêm trọng đối với các nhà hoạch định chính sách của các nền kinh tế phát triển nếu đồng đô la tiếp tục tăng vọt. Vì vậy, các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong năm nay ngay cả khi thị trường tài chính trong nước đang lao dốc và tăng trưởng đang chững lại".
