Thị trường văn phòng cho thuê: Không gian làm việc truyền thống dần biến mất

Từ câu chuyện của Co-working Space…

Giống như trong một không gian văn phòng, mọi người cùng ngồi một dãy bàn, sử dụng chung những studio cách âm khi cần không gian riêng để họp nhóm, hội ý và khi không muốn gây ảnh hưởng đến những người làm việc khác; sử dụng chung phòng giải trí, chung những box điện thoại có ghế ngồi tiện lợi, chung hệ thống wifi…, chỉ khác một điều, họ là những nhân viên từ nhiều công ty khác nhau và đang cùng chia sẻ một văn phòng làm việc lớn.

Đó là những mô tả về một hình thức văn phòng mới - Co-working Space, đang trên đà nở rộ tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM.  “Co-working office là môi trường hiệu quả để tạo cơ hội trao đổi về văn hóa và giá trị của tổ chức. Ngoài ra, đây cũng là một cách giúp người làm việc có suy nghĩ sáng tạo và trải nghiệm làm việc tốt hơn”, bà Julie Whelan, Trưởng bộ phận Nghiên cứu thị trường của CBRE khu vực châu Mỹ đánh giá.

Trên thế giới, mô hình này đã phát triển từ những năm 1995 tại tòa nhà C-base ở Berlin (Đức). Đây được xem là một trong những nơi làm việc chung đầu tiên trên thế giới. Sau 20 năm phát triển, hiện mô hình này đang bùng nổ tại nhiều quốc gia trên thế giới như Australia, Mỹ, châu Âu...

Năm 2006, tại TP.HCM đã xuất hiện một dịch vụ làm việc chung, nhưng ở mô hình shared office, đó chính là G - Office, có địa chỉ tại tòa nhà IndoChina Park (Nguyễn Đình Chiểu, quận 1, TP.HCM). Ở thời điểm đó, G - Office chỉ cung cấp những gói cơ bản như đăng ký trụ sở công ty, cho thuê chỗ ngồi, cho thuê phòng họp, cho thuê dịch vụ văn thư/hành chính dùng chung, cung cấp các dịch vụ kế toán.

Sau đó, Co-working âm thầm phát triển tại những thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM, tuy nhiên chỉ khoảng 1 năm trở lại đây, cụm từ Coworking mới được nhiều người nhắc tới. Người ta đặc biệt chú ý tới nó hơn khi vị CEO của Google, ông Sundar Pichai, trong chuyến thăm Hà Nội cuối năm 2015, đã lựa chọn một địa chỉ Co-working để trò chuyện với giới khởi nghiệp trong nước.

Đặc biệt, mô hình này tiếp tục được thổi luồng sinh khí mới khi Tổng thống Mỹ Obama trong chuyến thăm Việt Nam mới đây đánh giá cao Dreamplex - không gian khởi nghiệp (Co-working Space) tại TP.HCM dành cho các start-up. Ông Obama đã có hơn 2 giờ để tham quan, trò chuyện với các doanh nhân trẻ tại đây và không quên dành tặng lời khen cho không gian hữu ích này.

Tại TP.HCM hiện có khá nhiều Co-working Space với quy mô khác nhau và đa phần tập trung ở quận 1, như Start, Work Saigon, Citihub, The Ventures, Dreamplex…, với diện tích trung bình trên dưới 1.000 m2. Giá thuê chỗ tại đây không tính theo mét vuông như văn phòng truyền thống, mà tuỳ theo quy mô và nhu cầu sử dụng sẽ có những gói khác nhau.

Hà Nội cũng không nằm ngoài xu hướng Co-working Space với sự phát triển đa chiều của các môi trường làm việc chia sẻ như gia tăng diện tích thuê, gia tăng số lượng, đa dạng về vị trí và loại hình dịch vụ. Một số tên tuổi mới bao gồm Regus Center (Hoàn Kiếm), Elite Business Center (Thanh Xuân), THT Center (Cầu Giấy), CEO Suite (Ba Đình), Toong (Tây Hồ) vừa ra mắt trong quý III/2016 và dự kiến UP (Hai Bà Trưng) xuất hiện trong đầu quý IV/2016.

Theo đánh giá của bà Nguyễn Bích Trang, Giám đốc Bộ phận Cho thuê văn phòng - Thị trường Hà Nội, CBRE Việt Nam, sự xuất hiện của những mô hình này đã phá vỡ sự chia cách vật lý của văn phòng truyền thống, đi kèm với đó là định kiến tâm lý về việc mỗi công ty, hoặc thậm chí mỗi ban ngành trong một công ty, là một cá thể tách biệt và khép kín.

“Điểm đặc biệt của loại hình văn phòng mới này là tính cộng đồng cao, tiện lợi và linh hoạt. Khách thuê vẫn có thể có phòng riêng nếu muốn, hoặc chọn lựa chia sẻ toàn bộ các cơ sở vật chất như khu làm việc chung, pantry chung, wifi, khu vực in ấn…”, bà Trang cho biết thêm.

...đến mô hình văn phòng tích hợp

Bên cạnh sự phát triển của Co-working Space, nhiều công ty và tập đoàn cũng đang chuyển dần sang mô hình thiết kế năng động (activity-based workplace solution) nhằm mang lại sự linh hoạt về giờ giấc và về số lượng ngày làm việc trong tuần, đồng thời tạo cơ chế tự do làm việc, tạo sự trao đổi và tương tác giữa các nhân viên, nâng cao tính đa dạng của các hoạt động trên mặt bằng sử dụng, đáp ứng nhu cầu có không gian riêng, không gian nghỉ thư giãn, không gian họp với đối tác và không gian làm việc nhóm.

So với “HUB” - mô hình văn phòng truyền thống, nhân viên công ty đến làm việc cùng một giờ và ngồi theo hàng dài trong khu làm việc của mình, “HOME”, “ROAM”, “CLUB” được đánh giá mang lại nhiều sự chủ động và sáng tạo hơn cho nhân viên trong việc triển khai công việc.

Chẳng hạn, “HOME” là mô hình làm việc bên ngoài văn phòng công ty, có thể ở nhà hoặc khách sạn, nhằm đảm bảo nhân viên có sự tập trung cao nhất để hoàn thành công việc.

“ROAM” là mô hình chia sẻ nơi làm việc, có thể là nơi công cộng như các trung tâm văn phòng dịch vụ, cung cấp nơi làm việc theo giờ, theo tuần, hay theo tháng. Đây chính là loại hình “Co-working Space” được đề cập ở trên.

Còn “CLUB” là một mô hình đa dạng, nơi mà nhân viên có thể chọn chỗ ngồi để có thể hoàn thành công việc tốt nhất, và là tiền đề phát triển phù hợp cho mô hình thiết kế năng động, đã được áp dụng rộng rãi bởi nhiều công ty nổi tiếng trên thế giới như Google, Facebook hay một số công ty thuộc lĩnh vực ngân hàng, kiểm toán, phần mềm, dịch vụ…

Tại Việt Nam, đã có một số đơn vị bắt đầu triển khai mô hình làm việc theo xu hướng này như FPT, Vietcombank, Vinamilk, TNR Holdings Vietnam…

Ông Nguyễn Việt Duy, Giám đốc Kinh doanh văn phòng TNR Holdings Vietnam, đơn vị đang triển khai văn phòng theo mô hình CLUB cho biết, văn phòng năng động là xu hướng chung trong phát triển sắp tới, khi nó chứng minh hiệu quả trong việc tuyển dụng và giữ chân nhân tài cho các công ty. Một văn phòng được thiết kế theo mô hình này sẽ đáp ứng được cả ba yếu tố trong việc sáng tạo, gồm sức khỏe, khả năng cá nhân hóa chỗ làm việc, đồng thời tạo sự tiện nghi và thoải mái với sự hiện đại của các tính năng tự động hóa trong văn phòng làm việc.

Và câu chuyện tương lai của Officetel

Song song với sự phát triển của các mô hình tích hợp, trong 3 năm trở lại đây, nhiều chủ đầu tư cũng triển khai nhiều dự án căn hộ văn phòng Office-tel, với diện tích vừa phải, chi phí hợp lý, tiện ích đầy đủ, thiết kế hiện đại.

Như tên gọi, officetel là mô hình văn phòng kiêm nơi ở tiện ích. Dù khá mới mẻ ở Việt Nam, song mô hình này đã nhanh chóng hấp dẫn nhiều người, đặc biệt là giới doanh nhân trẻ do lợi thế vừa là nơi ở, vừa là nơi làm việc. Hiện tại, mô hình này khá nở rộ tại TP.HCM, với Novaland, Khải Hoàn hay Him Lam… là những đơn vị tiên phong đón đầu xu hướng này với việc triển khai hàng loạt dự án trong các khu phức hợp ngay vị trí trung tâm TP.HCM.

Theo đại diện CBRE, các mô hình này phù hợp với xu hướng phát triển mới của thị trường, tạo điều kiện để người làm việc phát huy tối đa năng suất, giảm thời gian và chi phí đầu tư, đạt hiệu quả cao trong công việc. Các officetel cho phép những cá nhân hay doanh nghiệp sử dụng được phép làm việc và nghỉ ngơi qua đêm, được hưởng mọi tiện ích giống những khu chung cư cao cấp như bể bơi, phòng tập gym, nhà hàng, khu vui chơi, khu mua sắm, chăm sóc sức khỏe …

Hơn thế nữa, officetel được định hướng phát triển rất đồng bộ theo tiêu chuẩn như một văn phòng, công ty cao cấp: có lối vào riêng, sảnh tiếp tân đón tiếp khách hàng hiện đại, khu vực bảng tên công ty, hệ thống thang máy dành riêng cho khách văn phòng, hệ thống viễn thông. Mô hình này đảm bảo tính an toàn và chuyên nghiệp trong một khu văn phòng hạng A với hệ thống kiểm soát an ninh, thẻ an ninh và hệ thống quản lý tòa nhà chuyên nghiệp.

Ông Nguyễn Khải Hoàn, Chủ tịch HĐQT Công ty Khải Hoàn Land cho biết, ưu điểm của officetel là đa chức năng, phù hợp với giới trẻ có lối sống độc lập, muốn thể hiện và khẳng định giá trị bản thân. Sở hữu căn hộ này họ vừa có thể dùng để ở, vừa có thể mở văn phòng công ty một cách hợp pháp (Luật Nhà ở 2014 có quy định cấm dùng chung cư làm văn phòng).

Ông Hoàn cho biết thêm, căn hộ lai này hứa hẹn hút khách ngoại vì tính đa chức năng và tiện lợi, đồng thời giá rẻ hơn so với căn hộ thường khoảng 7-10%, do chỉ sở hữu trong 50 năm. Sản phẩm phù hợp với người nước ngoài, vì nhóm khách hàng này cũng chỉ được sở hữu bất động sản tối đa 50 năm, nên không có sự phân biệt thời hạn sở hữu.

Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết, officetel là xu hướng văn phòng làm việc hiện đại, đem đến sự thoải mái cho người làm việc, từ đó nâng cao tối đa hiệu quả làm việc. Bên cạnh đó, với những lợi thế ưu việt và tiện ích kép “làm việc kết hợp nghỉ ngơi tại chỗ”, mô hình căn hộ văn phòng sẽ đem đến cho nhà đầu tư lợi nhuận khá hấp dẫn nhờ cho thuê. Đặc biệt, với những doanh nghiệp nhỏ, startup, thì đây là lựa chọn khá ưu việt.