Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, thị trường trái phiếu chính phủ vẫn còn đà tăng, với lý do tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa ổn định, áp lực giảm phát và nhu cầu của nhà đầu tư đối với các tài sản có rủi ro thấp.
"Chúng tôi vẫn lạc quan…Chúng tôi không thấy bức tranh kinh tế tươi sáng và chúng tôi đang chịu áp lực phải tạo ra lợi nhuận", một nhà quản lý quỹ trái phiếu ở Bắc Kinh cho biết.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã nhiều lần cảnh báo về nguy cơ bong bóng có khả năng gây mất ổn định khi các nhà đầu tư chạy theo trái phiếu chính phủ và tránh các cổ phiếu biến động và thị trường bất động sản đang lao dốc, trong khi các ngân hàng cắt giảm lãi suất tiền gửi. Lợi suất giảm cũng làm phức tạp thêm nỗ lực ổn định đồng nhân dân tệ đang suy yếu của PBOC.
Nhưng với việc PBOC đang biến những lời cảnh báo thành hành động để chế ngự những người đầu cơ trái phiếu, các nhà chức trách đã mở ra một mặt trận mới để chống lại những người đầu cơ và những động thái giá không mong muốn trên thị trường chứng khoán và tiền tệ của quốc gia này.
Không giống như phương Tây, "thị trường tài chính của Trung Quốc, bao gồm cả thị trường trái phiếu, phải chịu sự điều chỉnh từ trên xuống", Ryan Yonk, nhà kinh tế học tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Mỹ cho biết.
Khi nền kinh tế trì trệ, "các quan chức Trung Quốc sẽ phải đối mặt với khó khăn ngày càng tăng trong việc duy trì các thị trường tài chính được kiểm soát chặt chẽ như vậy và các biện pháp can thiệp bổ sung có thể xảy ra, và có thể báo hiệu chính sự bất ổn mà các quan chức Trung Quốc đang tìm cách tránh”, ông cho biết.
Động thái đầu tiên
Động thái đầu tiên đã đưa ra vào ngày 5/8 khi lợi suất dài hạn của Trung Quốc đạt mức thấp kỷ lục trong bối cảnh nhà đầu tư toàn cầu tháo chạy khiến tiền đổ vào các nơi trú ẩn an toàn như trái phiếu chính phủ.
Các ngân hàng quốc doanh của Trung Quốc đã bán một lượng lớn trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm và 30 năm sau khi hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ tăng vọt lên mức cao kỷ lục.
Hoạt động bán trái phiếu của các ngân hàng quốc doanh - được xác nhận bởi dữ liệu và các nhà giao dịch - tiếp tục diễn ra trong suốt cả tuần, phản ánh cách ngân hàng trung ương sử dụng các ngân hàng lớn làm đại lý đôi khi để tác động đến thị trường tiền tệ.
Cuối tuần qua, PBOC đã cho biết sẽ dần tăng cường mua và bán trái phiếu chính phủ trong các hoạt động thị trường mở của mình.
Một đòn giáng nữa vào tâm lý thị trường, cơ quan giám sát liên ngân hàng của Trung Quốc cho biết họ sẽ điều tra bốn ngân hàng thương mại vì nghi ngờ thao túng thị trường trái phiếu và sẽ báo cáo một số tổ chức tài chính có hành vi sai trái với PBOC để có hình thức xử phạt.
Chắc chắn, hàng loạt biện pháp này đã khiến một số nhà đầu tư thận trọng. Cả hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ 10 năm và 30 năm của Trung Quốc đều ghi nhận mức giảm hàng tuần đầu tiên trong một tháng trong tuần qua.
"Xét đến mọi yếu tố, sẽ là khôn ngoan khi thận trọng hơn đối với rủi ro kỳ hạn của Trung Quốc… Mặc dù quy mô của bất kỳ đợt bán tháo trái phiếu Trung Quốc nào có thể không đáng kể trong trung và dài hạn do đà tăng trưởng mong manh ở Trung Quốc, nhưng theo quan điểm của chúng tôi, việc theo đuổi lợi nhuận kỳ hạn ở Trung Quốc có vẻ không phù hợp", Kiyong Seong, chiến lược gia vĩ mô hàng đầu châu Á tại Societe Generale cho biết khi đề cập đến rủi ro khi nắm giữ trái phiếu dài hạn.
Động thái của PBOC có thể thay đổi nhịp độ tăng giá trái phiếu, nhưng khó có thể làm thay đổi xu hướng. Tuy nhiên, sự biến động gia tăng cho thấy ngân hàng trung ương ít nhất cũng đang đạt được một số tiến bộ trong việc khiến các nhà đầu tư phải cân nhắc lại.
Chun Lai Wu, giám đốc Phân bổ tài sản châu Á tại UBS Global Wealth Management cảnh báo rằng sự hỗ trợ dự kiến cho trái phiếu Trung Quốc từ bất kỳ biện pháp nới lỏng tiền tệ nào có thể sẽ bị bù đắp phần nào bởi việc tăng cường phát hành trái phiếu chính phủ.
Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 30 năm của Trung Quốc hiện ở mức khoảng 2,37%, thấp hơn nhiều so với mức 3% của một năm trước.
"Về lâu dài, chúng ta có thể thấy… lợi suất tăng cao hơn, có thể lên tới 2,5% nếu chúng ta thực sự thấy sự phục hồi kinh tế tiếp tục và lạm phát bắt đầu quay trở lại”, ông Chun Lai Wu nhận định.
