Trong 2 ngày 15,16/2, lãnh đạo 10 nước ASEAN tập trung tại Sunnylands, California và gặp gỡ với các nhà lãnh đạo Mỹ để thảo luận các vấn đề an ninh biên giới, quốc phòng, hợp tác thương mại và kinh tế rộng lớn. Đây là lần đầu tiên một Hội nghị thượng đỉnh Mỹ/ASEAN được tổ chức trên đất Mỹ và nối tiếp đà phát triển về quan hệ đối tác chiến lược được Mỹ/ASEAN thiết lập tháng 11/2015.
“Trong bối cảnh ảm đạm của kinh tế toàn cầu, việc mở cửa thị trường và tạo dựng sự kết nối cho các doanh nghiệp mang ý nghĩa quan trọng để có thể tận dụng những cơ hội kinh tế mới. Việc tự do hóa thương mại giữa hai cường quốc kinh tế có thể tạo ra khả năng để đạt được mục tiêu này”, nhà kinh tế học thương mại Doug Lippoldt của HSBC nói.
Mỹ, quốc gia hiện đứng thứ tư trong danh sách thị trường xuất khẩu và nguồn nhập khẩu của các nước ASEAN, có thể kỳ vọng cải thiện thương mại hai chiều với khối này nếu các lãnh đạo của họ có thể hiện thực hóa quan hệ đối tác chiến lược thành những hành động cụ thể tạo điều kiện thuận lợi cho tự do hóa thương mại.
“Mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn giữa Mỹ/ASEAN sẽ đưa tới những lợi ích cho cả đôi bên. Đối với Mỹ, đó là việc thâm nhập vào các nền kinh tế đang tăng trưởng gấp hai lần tốc độ tăng trưởng của kinh tế Mỹ. Với các nước ASEAN, điều này có nghĩa là chạm tay vào một thị trường tiêu thụ rộng lớn vẫn có khả năng tiếp tục gia tăng chi tiêu cũng như tiếp cận một thị trường cung cấp nguồn nguyên liệu quan trọng giúp các nền kinh tế ASEAN nâng cao tính cạnh tranh của sản xuất”, Lippoldt nói.
Các cuộc đàm thoại tại Hội nghị có thể tạo ra cơ hội để các thành viên ASEAN vốn chưa tham gia vào TPP tìm hiểu những khả năng để gia nhập hiệp định thương mại cao cấp này.
Một yếu tố quan trọng trong cải thiện quan hệ thương mại hai chiều giữa hai khu vực là Hiệp định hợp tác xuyên Thái Bình Dương TPP, một siêu hiệp định với sự tham gia của 12 nước trong đó có 4 nước ASEAN là Brunei, Malaysia, Singapore và Việt Nam và Mỹ cũng là một thành viên. Hiệp định mới được ký kết này đang chờ sự phê chuẩn của các nước thành viên. Đại diện cho 40% sản lượng và 25% xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ của toàn thế giới, TPP sẽ là một điểm nhấn quan trọng trong các cuộc thảo luận tại Hội nghị.
Theo Lippoldt, TPP có tác dụng thúc đẩy nâng tầm quan hệ thương mại Mỹ/ASEAN. HSBC cho rằng TPP có thể tác động tới thương mại thông qua việc dỡ bỏ không chỉ các hàng rào thương mại tại biên giới mà còn cả những hàng rào đằng sau biên giới như các quy định không đồng nhất đang ngăn cản giao thương dịch vụ, đầu tư và chuyển giao công nghệ.
“Tôi hy vọng rằng các cuộc đàm thoại tại Hội nghị sẽ khẳng định vai trò tích cực của TPP đối với việc mở rộng quan hệ thương mại và khuyến khích quá trình phê chuẩn của các nước thành viên. Hơn nữa, các cuộc đàm thoại này có thể tạo ra cơ hội để các thành viên ASEAN vốn chưa tham gia vào TPP tìm hiểu những khả năng để gia nhập hiệp định thương mại cao cấp này”, theo Lippoldt.
Dự báo của HSBC nhận định, thương mại khởi sắc sẽ là một cú hích cho các điều kiện kinh doanh đang ở vào giai đoạn trì trệ nhất kể từ những năm khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009.
