Một công ty của “bầu” Kiên đã phát hành 800 tỷ đồng trái phiếu. Ngân hàng ACB đã mua số trái phiếu này mà không hoàn thiện các thủ tục về tài sản bảo đảm.
Trái phiếu là bản chất là một khoản nợ và cơ bản khi mua trái phiếu, bên mua sẽ phải thận trọng, nhận tài sản bảo đảm để phòng ngừa rủi ro không thu hồi được nợ. Khai tại phiên tòa xét xử vụ án Nguyễn Đức Kiên, cựu Tổng giám đốc ACB Lý Xuân Hải thừa nhận điều này.
Tuy nhiên, phần thẩm vấn của Luật sư Vũ Xuân Nam, người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Kiên, cho thấy có thể Ngân hàng ACB đã mua trái phiếu do các công ty con của “bầu” Kiên phát hành mà không làm đủ các thủ tục về tài sản bảo đảm.
Theo tài liệu vụ án, Công ty ACBI, do Nguyễn Đức Kiên làm đại diện theo pháp luật, sở hữu 29,9 triệu cổ phiếu Thép Hòa Phát. Đến tháng 5/2010, ACBI phát hành 800 tỷ đồng trái phiếu, bán cho Ngân hàng ACB và dùng 22,4 triệu CP Thép Hòa Phát làm tài sản bảo đảm.
Đến tháng 5/2012, Công ty ACBI, dưới sự chỉ đạo của bị cáo Kiên, người biết rõ việc cổ phiếu chưa được giải chấp, đã ký hợp đồng bán 20 triệu cổ phiếu Thép Hòa Phát với tổng giá trị 264 tỷ đồng.
Trình bày kháng cáo về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị cáo Kiên khẳng định số cổ phiếu này không hề bị phong tỏa, cầm cố, thế chấp hay bảo đảm vì không có hợp đồng cầm cố, thế chấp…
Nội dung xét hỏi bị cáo Lê Vũ Kỳ và bị cáo Lý Xuân Hải cho thấy, ban đầu Công ty ACBI dùng 7 triệu cổ phiếu Techcombank làm tài sản thế chấp. Sau đó, Công ty ACBI có văn bản đề nghị giải chấp 7 triệu cổ phiếu Techcombank và thay thế bằng 22,4 triệu cổ phiếu Thép Hòa Phát.
Trước đề nghị này của Công ty ACBI, Hội đồng tín dụng họp và ra Nghị quyết rồi có thông báo cho bên Ban giám đốc Ngân hàng ACB với nội dung đồng ý và yêu cầu hoàn tất thủ tục thay đổi tài sản bảo đảm gồm ký phụ lục hợp đồng mua trái phiếu, hợp đồng bảo đảm và xác nhận phong tỏa cổ phiếu.
Từ Nghị quyết của Hội đồng tín dụng, Ngân hàng ACB đã có văn bản do Lý Xuân Hải ký thông báo tới Công ty chứng khoán ACBS yêu cầu thực hiện 3 thủ tục trên.
“Đây là các thủ tục hành chính về tài sản đảm bảo, xác định phong tỏa cổ phiếu theo quy định pháp luật”, bị cáo Lý Xuân Hải nói.
Nhưng khi được hỏi sau đó Ngân hàng ACB và ACBI có ký phụ lục hợp đồng, hợp đồng thế chấp hay không, đại diện Công ty Chứng khoán ACBS kiêm đại diện Ngân hàng ACB không chắc liệu hai bên có ký hợp đồn hay không?
Luật sư Vũ Xuân Nam đề nghị đại diện Ngân hàng ACB và Công ty Chứng khoán ACBS kiểm tra lại bởi hiện nay trong hồ sơ của vụ án không có phụ lục hợp đồng, không có hợp đồng thế chấp giữa Công ty ACBI và Ngân hàng ACB.