Nga là một trong những nhà xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới. Các lệnh trừng phạt của Mỹ và các đồng minh đối với hệ thống tài chính của Nga đã gây ra phản ứng dữ dội từ các ngân hàng, người mua và chủ hàng đối với dầu thô từ Nga.
Ông cho biết, mặc dù năng lượng của Nga không bị Mỹ và các quốc gia khác trừng phạt, nhưng có thể sẽ có sự mất mát lớn đối với các thùng dầu của Nga khỏi thị trường. Ông lưu ý rằng, Nga xuất khẩu khoảng 7,5 triệu thùng dầu và các sản phẩm tinh chế mỗi ngày.
“Đây sẽ là một sự gián đoạn thực sự lớn về mặt hậu cần và mọi người sẽ tranh giành tìm kiếm các nguồn thay thế. Đó là một cuộc khủng hoảng thanh toán và điều này có thể xảy ra như quy mô của những năm 1970”.
Ông lưu ý rằng, các thành viên của NATO nhận được khoảng một nửa xuất khẩu dầu từ Nga. “Một số sản lượng trong số đó sẽ bị gián đoạn”, ông cho biết.
Cảnh giác đối với dầu mỏ của Nga
Ông cho biết, có những biện pháp trừng phạt “trên thực tế” nhằm ngăn chặn dầu của Nga tiếp cận thị trường mặc dù năng lượng không bị trừng phạt. Người mua đang cảnh giác với dầu của Nga vì sự phản đối từ các ngân hàng, cảng và các công ty vận tải biển, những người không muốn chạy theo các lệnh trừng phạt.
JPMorgan ước tính rằng, 66% lượng dầu của Nga đang gặp khó khăn trong việc tìm người mua và giá dầu thô có thể đạt 185 USD vào cuối năm nay nếu dầu của Nga vẫn bị gián đoạn.
“Đây có thể là cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ lệnh cấm vận dầu mỏ của Ả Rập và cuộc cách mạng Iran vào những năm 1970”, ông cho biết. Cả hai sự kiện đều là những cú sốc dầu lớn trong thập kỷ đó.
Năm 1973, các nhà sản xuất dầu Trung Đông cắt nguồn cung từ Mỹ và các nước phương Tây khác để trả đũa việc đã hỗ trợ Israel trong cuộc chiến tranh Ả Rập-Israel năm đó. Dầu ngay lập tức bị thiếu hụt, và người Mỹ xếp hàng dài tại các trạm xăng để mua xăng với giá tăng vọt. Cú sốc khác là kết quả của cuộc cách mạng Iran 1978 - 1979, dẫn đến việc lật đổ sự cai trị của Shah.
Các công ty dầu khí như BP và Exxon Mobil cho biết, họ đang rút lui khỏi các liên doanh của Nga. Giá dầu thô Ural của Nga đã giảm mạnh so với giá dầu thô Brent chuẩn quốc tế.
“Điều chúng tôi chưa thấy trước đây là vấn đề danh tiếng, các công ty không muốn làm ăn với Nga. Các công ty dầu mỏ đang từ bỏ các khoản đầu tư lớn mà họ đã dành nhiều năm để phát triển hoạt động và tuyển dụng hàng trăm người ở Nga”, ông cho biết.
Một sự gián đoạn đang đến gần
Ông cho biết, sự gián đoạn sắp xảy ra khi nguồn cung vẫn ở mức thắt chặt. OPEC+ mới đây đã quyết định tiếp tục các kế hoạch sản xuất hiện tại.
Giá dầu Brent đã giao dịch trên 116 USD/thùng vào thứ Năm (3/3) trước khi điều chỉnh trở lại trong bối cảnh suy đoán rằng Iran có thể tái gia nhập thỏa thuận hạt nhân. Điều đó có thể đưa 1 triệu thùng dầu Iran trở lại thị trường.
Các nhà phân tích trong ngành cho rằng, rất khó để nói lượng dầu của Nga sẽ bị ảnh hưởng hay không. Nhà Trắng cho biết, mặc dù không có biện pháp trừng phạt nào đối với năng lượng, nhưng chúng vẫn đang được cân nhắc.
Bank of America đã ước tính, cứ mỗi triệu thùng bị mất khỏi thị trường, giá dầu Brent có thể tăng thêm 20 USD/thùng.
John Kilduff, đối tác của Again Capital cho biết, ông hy vọng dầu từ đường ống của Nga sẽ tiếp tục chảy sang Trung Quốc. Bắc Kinh cho biết, họ sẽ không tham gia các biện pháp trừng phạt chống lại Nga.
Theo các nhà phân tích, trong ngắn hạn, quy mô của cú sốc nguồn cung quá lớn nên giá dầu cần duy trì ở mức 120 USD/thùng trong nhiều tháng để khuyến khích nhu cầu tiêu thụ với giả định sẽ không có sự trở lại ngay lập tức của các thùng dầu thô Iran.
Các nhà phân tích viết: “Khi các lệnh trừng phạt được mở rộng và việc chuyển sang an ninh năng lượng được ưu tiên cấp bách, có thể sẽ có sự phân chia đối với doanh số bán dầu của Nga vào châu Âu và Mỹ, có khả năng ảnh hưởng tới 4,3 triệu thùng mỗi ngày”.
Ngoài ra, JPMorgan Chase vẫn duy trì dự báo giá dầu, trong đó dự báo giá dầu Brent trung bình là 110 USD/thùng trong quý II, 100 USD/thùng trong quý III và 90 USD/thùng trong quý IV. Nếu dầu Iran được xuất khẩu ra các thị trường, JPMorgan Chase dự kiến giá dầu sẽ đạt trung bình 115 USD trong quý II, 105 USD trong quý III và 95 USD vào quý IV.
