Bộ Tài chính vừa hoàn thiện dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 140/2016/NĐ-CP của Chính phủ về lệ phí trước bạ; trong đó, đề xuất sửa quy định giá tính lệ phí trước bạ kịp thời, phù hợp với từng loại tài sản, góp phần chống thất thu ngân sách.
Bộ Tài chính cho biết, lệ phí trước bạ là một khoản tiền mà người có tài sản phải nộp khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thông qua việc kê khai lệ phí trước bạ, người có tài sản được công nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, các dữ liệu về chủ sở hữu, chủ sử dụng tài sản, về đặc điểm, giá trị tài sản trong quá trình kê khai được quản lý và cập nhật kịp thời, đóng góp kho dữ liệu quan trọng cho cơ quan thuế và cơ quan quản lý nhà nước liên quan trong quá trình thực hiện chức năng quản lý nhà nước và quản lý xã hội.
Hiện nay, các chính sách liên quan đến lệ phí trước bạ đã góp phần không nhỏ trong cải cách thủ tục hành chính; đảm bảo sự minh bạch, rõ ràng và thống nhất trong quá trình thực hiện.
Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất sửa một số nội dung liên quan đến giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà mua theo phương thức đấu giá, đấu thầu và nhà chung cư.
Qua rà soát quy định của pháp luật về đấu thầu hiện hành, có thể thấy chỉ có quy định về lựa chọn nhà thầu để thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất xây dựng nhà ở thương mại; công trình thương mại, dịch vụ; công trình đa năng, tổ hợp đa năng cho mục đích kinh doanh, không có quy định về phương thức mua nhà thông qua đấu thầu.
Ngoài ra, tại Thông tư số 301/2016/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 20/2019/TT-BTC có quy định giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà chung cư ngoài các trường hợp đã được quy định tại nghị định.
Tại Thông tư số 301/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính nêu rõ, giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà chung cư bao gồm cả giá trị đất được phân bổ.
Hệ số đất phân bổ để tính lệ phí trước bạ nhà chung cư được áp dụng theo hệ số phân bổ nhà chung cư tương ứng theo quy định của pháp luật về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
Như vậy, quy định về giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà chưa thống nhất với quy định của pháp luật về đấu thầu hiện hành. Đồng thời, chưa đảm bảo tính pháp lý về quy định giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà chung cư để thực hiện.
Do đó, Bộ Tài chính đề xuất bỏ nội dung “theo quy định của pháp luật về đấu thầu” đối với nhà mua theo phương thức đấu giá tại nghị định và đưa quy định về giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà chung cư từ Thông tư số 301/2016/TT-BTC lên nghị định.
Bộ Tài chính cho rằng, thực hiện theo giải pháp này sẽ đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật về đấu thầu, tránh vướng mắc trong quá trình thực hiện nếu có quy định và đảm bảo tính pháp lý trong việc thu lệ phí trước bạ đối với nhà chung cư.
Cùng với lệ phí trước bạ đối với nhà, đất, Nghị định số 140/2016/NĐ-CP đã giao Bộ Tài chính ban hành bảng giá tính lệ phí trước bạ đối với ôtô, xe máy áp dụng chung cho toàn quốc, thay thế cho 63 bảng giá của 63 tỉnh như trước đây.
Trường hợp giá chuyển nhượng tài sản thực tế trên thị trường thấp hơn giá tính lệ phí trước bạ do Bộ Tài chính ban hành thì giá tính lệ phí trước bạ là giá do Bộ Tài chính ban hành.
Quy định này đã tạo thuận lợi cho việc khai, nộp lệ phí trước bạ qua mạng, góp phần hạn chế các thủ tục hành chính không cần thiết, thực hiện mục tiêu cải cách hành chính của Chính phủ và tăng cường công tác quản lý thuế, đảm bảo tính minh bạch trong việc xác định khoản thu.
Bộ Tài chính cho biết, theo quy định tại Luật Ngân sách nhà nước, lệ phí trước bạ là khoản thu ngân sách địa phương hưởng 100%.
Đây là nguồn thu đóng vai trò quan trọng trong tổng thu địa phương, góp phần đảm bảo ngân sách để chính quyền địa phương thực hiện chức năng quản lý.
Hàng năm, cơ quan thuế địa phương đều tổng kết đánh giá kết quả thực hiện đối với khoản thu này nhằm phát hiện những kẽ hở trong quản lý thu, các vướng mắc, những kinh nghiệm tốt trong công tác quản lý hành thu. Từ đó, tiếp tục có giải pháp tăng cường quản lý, chỉ đạo quản lý, khai thác tốt nguồn thu cho ngân sách.
Thống kê của Bộ Tài chính cho thấy, số thu lệ phí trước bạ giai đoạn 2012-2020 bình quân khoảng 24.740 tỷ đồng/năm.
Số thu này chiếm khoảng 2,1% tổng thu ngân sách nhà nước; 2,9% tổng thu nội địa và 4,8% tổng thu ngân sách địa phương.
Theo Bộ Tài chính, sự tăng trưởng mạnh trong số thu lệ phí trước bạ qua các năm ngoài những yếu tố khách quan như sự phát triển kinh tế, tăng trưởng nhu cầu mua sắm và sở hữu tài sản, việc minh bạch và thống nhất hệ thống chính sách lệ phí trước bạ đã góp phần mở rộng cơ sở thu hợp lý, tạo hiệu quả trong việc quản lý thu lệ phí trước bạ.
