Đã có doanh nhân Việt ghi danh trong danh sách tỷ phú USD và được cộng đồng quốc tế biết đến, trở thành niềm tự hào cho đất nước. Để có được những thế hệ doanh nhân xuất sắc hơn trong tương lai, tinh thần khởi nghiệp cần được phát triển mạnh mẽ trong giới trẻ Việt Nam, bởi mọi thành công đều khởi thủy từ đam mê.
“Doanh nhân đang trở thành nhân vật trung tâm của xã hội”
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh
Xã hội đang ngày càng tôn vinh vai trò của doanh nhân, họ chính là người vận dụng luật pháp, vốn và huy động được nguồn lực để sản xuất ra của cải và dịch vụ cho xã hội, tạo ra việc làm và thu nhập cho người lao động. Doanh nhân giỏi là những nhân vật trung tâm của xã hội và đóng góp lớn cho cộng đồng.
Có thể nói, thế hệ doanh nhân Việt thế hệ thứ 3, doanh nhân 3.0 đã hình thành. Đây là những doanh nhân được đào tạo có hệ thống và nhiều người từng làm việc trong môi trường kinh doanh toàn cầu (làm việc ở các chi nhánh của công ty đa quốc gia tại Việt Nam hay làm việc tại nước ngoài). Họ tham gia kinh doanh trong lĩnh vực công nghệ thông tin hay dịch vụ trí tuệ hay bắt đầu xây dựng những doanh nghiệp khoa học công nghệ, những lĩnh vực rất có triển vọng.
Ngày nay, trách nhiệm xã hội của các doanh nhân ngày càng được đề cao. Các hiệp hội doanh nhân như Hội Doanh nghiệp trẻ hiện nay đều xây dựng chương trình trách nhiệm xã hội. Dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) được trình ra Quốc hội tháng 10 này, có một chương riêng về doanh nghiệp xã hội, những doanh nghiệp kinh doanh và sử dụng lợi nhuận để phục vụ các mục tiêu xã hội, các mục tiêu từ thiện.
Chúng ta đang sống trong một thế giới thay đổi rất nhanh, nhiều hình thức kinh doanh mới đã thay thế cho hình thức kinh doanh truyền thống. Chẳng hạn, Google đang sử dụng máy bay không người lái để cung cấp hàng đến tận nơi, hay Amazon.com sử dụng 200 máy bay trực thăng để cấp hàng đến tận nhà. Vì vậy, yêu cầu sáng tạo, linh hoạt để thích nghi với cái mới là yêu cầu đầu tiên đối với phẩm chất của doanh nhân trong thế giới thay đổi rất nhanh và đầy rủi ro này.
“Có đam mê, tự khắc có sáng tạo”
Lê Anh Đức, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Cá tầm Việt Nam
Đam mê chính là ngọn lửa thúc đẩy doanh nhân đạt được thành công. Khi có đam mê tự khắc có sáng tạo, sáng tạo trong áp dụng cho chính mình, sản phẩm của mình, doanh nghiệp của mình, sáng tạo không những để phát triển mà chỉ để tồn tại trong một thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt.
Càng vấp ngã sớm càng cho chúng ta cơ hội để sớm chín chắn, lần sau ít vấp ngã hơn và ít có trục trặc hơn. Một trong những yếu tố cần thiết nhất để giúp một doanh nhân thành công là phải có khả năng thu thập và xử lý thông tin tốt, đặc biệt là trong hoàn cảnh chúng ta đang hội nhập sâu và rộng vào nền kinh tế toàn cầu.
Việc thu thập thông tin sẽ giúp chúng ta biết được điều gì đang xảy ra trên thế giới để hiểu rõ những ưu thế của chúng ta cũng như của đối thủ và nhìn ra những cơ hội kinh doanh. Sau khi thu thập thông tin thì cần xử lý thông tin, khi đó cần đến những phẩm chất của doanh nhân, phẩm chất biết tìm người và biết tin người, phải tìm được một đội ngũ mạnh mẽ giúp mình xử lý thông tin. Nếu người chủ doanh nghiệp biết tìm cho mình một đội ngũ mạnh, tôi tin là, những bước sau sẽ đơn giản hơn rất nhiều.
Chúng tôi đã bỏ ra ba năm đi tìm hiểu các nước có sản xuất cá tầm và trứng cá đen, sau đó mới quyết định sản xuất như thế nào để tránh được cạnh tranh, bật được thế mạnh của mình lên. Sau khi chúng tôi có đầy đủ thông tin rồi, lên kế hoạch sản xuất rồi, chúng tôi mới đi tìm đội ngũ kỹ thuật mạnh và có tinh thần gắn kết với Công ty. Hiện nay, thịt cá tầm và trứng cá đen đã có đơn hàng đầu tiên xuất khẩu ngược lại Nga, vốn là cái nôi cung cấp sản phẩm này đi khắp thế giới. Về mặt tài chính chưa nhắc đến vì đây là sản phẩm đầu tư lâu dài, nhưng đây là sản phẩm nông nghiệp có chất lượng cao được thế giới đón nhận.
“Mong tinh thần khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ trong giới trẻ”
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan
Đã là doanh nhân, phẩm chất số 1 phải có là tinh thần kinh doanh, đó là biết chấp nhận rủi ro, biết nắm lấy cơ hội, độc lập tự chủ vượt lên khó khăn. Đặc biệt, đối với doanh nhân Việt Nam, tôi muốn nhấn mạnh là tinh thần kinh doanh đó phải đi theo hướng tìm kiếm lợi nhuận, chứ không chỉ là tìm kiếm các mối quan hệ hay là những đặc quyền đặc lợi để phát triển. Việt Nam đang có một dân số rất trẻ, tôi mong tinh thần kinh doanh hay tinh thần khởi nghiệp được phát triển mạnh mẽ trong giới trẻ để Việt Nam có những thế hệ doanh nhân xuất sắc hơn trong thời gian tới.
Doanh nhân, dù kinh doanh trên bất cứ lĩnh vực nào, ở địa bàn nào thì cũng cần phải có tầm nhìn xa trông rộng. Đặc biệt, trong một thế giới mở, thay đổi liên tục như hiện này, nếu có tầm nhìn chiến lược sẽ giúp cho doanh nhân nắm bắt được chiều hướng phát triển của kinh tế - xã hội, hoạch định được con đường đi của mình, xác định được chỗ đứng của mình trong thế giới rộng lớn và từ đó có được chiến thuật, những bước đi hướng tới phát triển bền vững.
Doanh nhân là người có mối quan hệ tương tác với rất nhiều người, từ cộng sự, nhân viên trong doanh nghiệp, các đối tác kinh doanh, khách hàng và cả những người hoàn toàn không liên quan trực tiếp với doanh nghiệp. Chỉ có những doanh nhân biết quan tâm, biết chia sẻ, biết đóng góp vào cái chung thì mới có thể khẳng định được chỗ đứng của mình và theo đuổi con đường trong sự nghiệp lâu dài, nhận được sự tôn vinh, sự tôn trọng của xã hội.
Những người ích kỷ chỉ biết nghĩ đến mình, làm giàu riêng cho bản thân, không biết chia sẻ, thông cảm với những người khác thì thường khó thành công, nếu có thành công thì cũng không nhận được sự tôn trọng của mọi người.
“Muốn thành doanh nhân, phải có khát vọng cống hiến cho xã hội”
Nguyễn Minh Quý, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Nova Ads
Muốn trở thành một doanh nhân, trước tiên phải có đam mê và khát vọng. Đó là khát vọng cống hiến cho xã hội tốt đẹp hơn, chứ không chỉ là kiếm được bao nhiêu tiền cho bản thân. Bên cạnh đó, cần phải có năng lực lãnh đạo và năng lực quản trị, bởi khát vọng và ý tưởng kinh doanh thì rất nhiều người có, nhưng nếu không có năng lực lãnh đạo và quản trị được doanh nghiệp, quản trị được rủi ro thì khó có thể biến ý tưởng, hoài bão thành hiện thực.
Kinh tế - xã hội đang vận động theo một vòng quay rất nhanh, đòi hỏi doanh nhân phải có một tinh thần học hỏi để thích nghi được với những sự thay đổi của thị trường, có tầm nhìn chiến lược để có được những bước đi đúng đắn và dài hơi cho doanh nghiệp.
Trong giai đoạn khởi nghiệp, khoảng 5 năm đầu tiên là giai đoạn khó khăn nhất, nên ngoài tầm nhìn chiến lược, thì năng lực, bản năng sinh tồn của doanh nhân là yếu tốt rất quan trọng và lúc đó thì năng lực quản trị và khả năng thích nghi, học hỏi sẽ phát huy nhiều hơn. Tư duy thích nghi hay đổi mới sáng tạo là điều sống còn. Nếu như một doanh nghiệp không có một cách đi riêng, một sản phẩm dịch vụ có năng lực cạnh tranh thì họ rất khó có được một chỗ đứng trên thị trường.
