Bước ngoặt lịch sử
EVFTA là hiệp định thương mại tự do toàn diện và tham vọng nhất từ trước đến nay từng được ký giữa châu Âu và một quốc gia đang phát triển và sẽ mở ra những cơ hội lớn cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. EVFTA sẽ thúc đẩy đầu tư và thương mại song phương, đưa Việt Nam hội nhập sâu hơn với nền kinh tế toàn cầu và cộng đồng quốc tế.
Khi được phê duyệt và triển khai, EVFTA sẽ xóa bỏ hầu hết các loại thuế giữa châu Âu và Việt Nam. Ngay khi có hiệu lực, Hiệp định sẽ loại bỏ thuế quan đối với 65% giá trị hàng hóa xuất khẩu của châu Âu, các dòng thuế còn lại sẽ được loại bỏ dần trong 10 năm tiếp theo. Trong khi đó, 71% giá trị hàng hóa xuất khẩu sang châu Âu từ Việt Nam sẽ được miễn thuế, tăng dần đến hơn 99% trong 7 năm tới.
EVFTA cũng bao gồm các điều khoản về tiếp cận thị trường dành cho các loại dịch vụ. Theo Hiệp định, sự tiếp cận thị trường của Việt Nam với các nhà cung cấp dịch vụ châu Âu đã vượt mức tiêu chuẩn Tổ chức Thương mại thế giới. Các khối ngành phụ trợ sẽ được mở thêm nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư châu Âu vào thị trường Việt Nam.
Vì các lý do trên, EuroCham luôn dành sự ủng hộ mạnh mẽ cho EVFTA và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư đi kèm (EVIPA) kể từ khi những cuộc đàm phán bắt đầu vào tháng 6/2012. Xuyên suốt 14 vòng đàm phán diễn ra sau đó và kết thúc đàm phán vào tháng 12/2015, chúng tôi đã đóng góp các đề xuất, khuyến nghị cho các nhà đàm phán của cả hai phía để có thể đi đến thỏa thuận tốt nhất dành cho doanh nghiệp, công dân, nhà đầu tư và toàn xã hội.
Kể từ khi đàm phán kết thúc, trọng tâm các hoạt động của chúng tôi là đảm bảo cho việc phê chuẩn và triển khai được nhanh chóng. Chúng tôi đã có 3 phái đoàn đến Brussels để vận động cho việc phê chuẩn và thực thi Hiệp định EVFTA nhanh chóng hơn. Trong các cuộc họp cấp cao của chúng tôi với các Ủy viên châu Âu, các quan chức cấp cao, Thành viên của Nghị viện châu Âu (MEP), chúng tôi nhận thấy sự ủng hộ rộng rãi cho Hiệp định và sự lạc quan về triển vọng Hiệp định sẽ được phê chuẩn.
Từ tháng 12/2015, các hoạt động của chúng tôi tập trung vào việc nâng cao nhận thức về EVFTA, chia sẻ những khuyến nghị để vượt qua các thách thức và giúp doanh nghiệp và chính quyền Việt Nam chuẩn bị cho môi trường đầu tư và thương mại mới này.
Sau khi đã qua sàng lọc pháp lý, dịch sang tiếng Việt và 22 ngôn ngữ chính thức của EU, EVFTA đã tiến gần những bước phê chuẩn cuối cùng. Sau khi Ủy ban châu Âu thông qua Hiệp định vào tháng 10/2018, chúng tôi rất vui mừng được biết rằng, Hội đồng Bộ trưởng châu Âu (được thành lập bởi 28 nguyên thủ quốc gia thành viên châu Âu) đã thông qua việc ký kết chính thức EVFTA.
Hôm qua (30/6), lễ ký kết Hiệp định đã diễn ra tại Hà Nội. Đây là một bước tiến xa hơn trong quá trình phê chuẩn, bước tiếp theo sẽ là bỏ phiếu quyết định trong Nghị viện châu Âu cuối năm 2019.
Thập kỷ mới về thương mại và đầu tư giữa hai bên
Số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, tính đến nay, các công ty châu Âu đã có hơn 2.000 dự án đầu tư trị giá khoảng 25 tỷ USD tại Việt Nam. Khi đi vào thực thi, Hiệp định EVFTA và EVIPA sẽ làm gia tăng các số liệu trên hơn nữa. Các hiệp định này sẽ tạo ra một môi trường kinh doanh thân thiện, an toàn và dễ kiểm soát, phù hợp hơn với các nguyên tắc và thông lệ quốc tế.
Nói tóm lại, EVFTA sẽ mở rộng thị trường, tăng trưởng thương mại và biến Việt Nam thành một điểm đến đầu tư hấp dẫn cho cộng đồng doanh nghiệp châu Âu trong khu vực Đông Nam Á. Việt Nam sẽ trở thành một trung tâm thương mại và đầu tư, ở một vị trí tốt để thu hút đầu tư FDI mới từ các doanh nghiệp đang muốn tìm kiếm lợi ích từ những cơ hội mới mà EVFTA mang lại.
Các chuyên gia tin rằng, EVFTA sẽ mang lại tác động tích cực và đáng kể đến sự phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam. Trong thời gian thực hiện, tăng trưởng kinh tế Việt Nam sẽ tăng từ 7% đến 8%, cao hơn so với khi chưa có EVFTA. Xuất khẩu từ Việt Nam sang châu Âu được dự đoán sẽ tăng khoảng 50% cùng với nhập khẩu tăng trưởng đáng kể...
Hiệp định EVFTA và EVIPA là một thỏa thuận đôi bên cùng có lợi cho cả hai phía châu Âu và Việt Nam. EVFTA sẽ mở cửa đón chào các nhà đầu tư châu Âu vào thị trường đang phát triển nhanh của Việt Nam, trong khi EVIPA mang lại cho các nhà đầu tư sự bảo hộ và tin tưởng để phát triển hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với việc người tiêu dùng Việt Nam cũng sẽ được tiếp cận với hàng hóa hiện đại và các dịch vụ chất lượng cao đến từ châu Âu.
Rào cản cuối cùng hiện nay là cuộc bỏ phiếu quyết định trong Nghị viện châu Âu sẽ sớm diễn ra. Mặc dù các lợi ích kinh tế của EVFTA là không thể chối bỏ, các thành viên của Nghị viện châu Âu vẫn đang theo dõi tiến triển của các vấn đề đang còn tồn đọng tại Việt Nam như luật lao động hay bảo vệ môi trường.
Quyết định thông qua Công ước 98 của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) về Thương lượng Tập thể của Quốc hội mới đây đã phát đi thông điệp mạnh mẽ và tích cực rằng, Chính phủ Việt Nam đang tận tâm và tiếp tục cải cách trong tất cả các lĩnh vực. EuroCham sẽ tiếp tục chia sẻ thành tựu này và các thành tựu tương tự trong các buổi làm việc thường xuyên và chặt chẽ với EU và các tổ chức của họ.
Vẫn còn nhiều thách thức trong quá trình đảm bảo EVFTA được thực thi suôn sẻ tại Việt Nam. EuroCham cam kết sẽ ủng hộ các doanh nghiệp khai phá toàn bộ tiềm năng và tận dụng toàn bộ các cơ hội được mở ra từ Hiệp định. Chúng tôi sẽ tiếp tục tổ chức các sự kiện tăng cường nhận thức về EVFTA và các điều khoản để đảm bảo rằng, các doanh nghiệp, công dân và xã hội Việt Nam sẽ được hưởng những lợi ích từ đặc quyền tiếp cận với thị trường tiêu thụ lớn và có giá trị cao của châu Âu.
Ý KIẾN - NHẬN ĐỊNH:
Tin tốt đối với Tập đoàn Archetype - Ông Pierre-JeanMalgouyres, Giám đốc Tập đoàn Archetype
Việc ký kết EVFTA thực sự là tin tốt đối với Tập đoàn Archetype. Với nhiều cơ hội mở ra, Tập đoàn có thể cung cấp các dịch vụ tư vấn chìa khóa trao tay cho các công ty Pháp và châu Âu muốn mở rộng tại thị trường Việt Nam và châu Á, cũng như các công ty châu Á muốn phát triển tại châu Âu.
Bên cạnh những lợi ích kinh tế rõ ràng, EVFTA cũng đặt ra cam kết mạnh mẽ về quyền con người và môi trường. Các yếu tố này phù hợp với các giá trị cốt lõi của Archetype, vì Tập đoàn luôn hướng đến sự phát triển bền vững, an toàn và chất lượng.
Tôi tin Việt Nam sẽ tận dụng được lợi ích của EVFTA - Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam
Các ngành như may mặc và da giày được kỳ vọng hưởng lợi nhiều nhất từ EVFTA. Song bên cạnh những lợi ích, Việt Nam cần xây dựng một ngành công nghiệp dệt may nội địa (mang ý nghĩa giảm các thành tố nhập khẩu) để có thể tận dụng hết những lợi ích này. Yêu cầu về xuất xứ hàng hóa với sản phẩm may mặc nhập khẩu vào châu Âu có thể làm giảm các lợi ích với Việt Nam khi phần lớn nguyên liệu chính đều được nhập khẩu từ các quốc gia khác.
Tôi tin Việt Nam sẽ tận dụng được lợi ích và khắc phục những thách thức của EVFTA để phát triển bền vững.
Cải thiện các dịch vụ tài trợ và thanh toán thương mại - Ông Grant Dennis, Giám đốc PwC Consulting Việt Nam
Tôi tin rằng, những hiệp định như EVFTA sẽ giúp các ngân hàng tại Việt Nam cải thiện dịch vụ tài trợ và thanh toán thương mại, đồng thời sử dụng công nghệ mới như blockchain để giúp hoạt động thương mại diễn ra nhanh chóng và an toàn hơn, giảm thiểu chi phí cho khối doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Ví dụ, ngân hàng có thể tự động hóa các quy trình cho thuê, cấp tín dụng và bảo lãnh, những dịch vụ chuyên biệt khác dành cho xuất nhập khẩu. Ngân hàng nào nắm bắt được cơ hội từ các hiệp định này sẽ nhanh chóng giành thị phần trong lĩnh vực dịch vụ - vốn là xu hướng chung của ngành ngân hàng Việt Nam.
Cơ hội cho người tiêu dùng trong nước - Ông Tanachart Ralsiripong, Tổng giám đốc BASF
Chúng tôi hết sức vui mừng và hoan nghênh sự kiện EVFTA được ký kết. Thông qua thuế quan ưu đãi hơn, chúng tôi có thể mang lại những giải pháp bền vững tới nhiều nhà sản xuất và kinh doanh tại Việt Nam, giúp họ cạnh tranh tốt hơn trên thị trường xuất khẩu.
Chúng tôi tin rằng, sự kiện này sẽ tạo cơ hội cho người tiêu dùng trong nước dễ dàng tiếp cận các sản phẩm chất lượng, an toàn và mang hàng hóa của Việt Nam tới nhiều người tiêu dùng châu Âu. Từ đó, chúng ta có thể đóng góp vào việc gia tăng mô hình phát triển bền vững cho kinh tế và xã hội của cả Việt Nam và thị trường châu Âu, vốn là mục tiêu cốt yếu của EVFTA.
