Stockton (California) - cách Thung lũng Silicon gần 130km về phía Đông sẽ là thành phố đầu tiên tại Mỹ tham gia thử nghiệm Thu nhập Cơ bản Phổ thông (UBI). Họ sẽ trả cho 100 người dân 500 USD mỗi tháng trong 18 tháng, không có điều kiện ràng buộc.
UBI được rất nhiều lãnh đạo công nghệ ủng hộ, như Elon Musk, Richard Branson và Mark Zuckerberg. Nó được coi là cách khả thi để giảm nghèo và bảo vệ con người khỏi ảnh hưởng từ mất việc và tự động hóa.
Dự án Stockton cũng liên quan đến Thung lũng Silicon. Một trong những tổ chức hỗ trợ tài chính cho dự án là Economic Security Project của đồng sáng lập Facebook - Chris Hughes. Quỹ này đã đóng góp 1 triệu USD cho Stockton.
Với dân số hơn 300.000 người, tỷ lệ nghèo 25%, Stockton được coi là địa điểm rất thích hợp để thử nghiệm UBI. “Stockton là thành phố khá giống phần còn lại của nước Mỹ”, Natalie Foster - đồng sáng lập kiêm đồng chủ tịch Economic Security Project giải thích.
Thu nhập trung bình của các hộ dân tại đây là gần 50.000 USD một năm, tương đương mức 57.000 USD của cả nước Mỹ. Dân số tại đây cũng đa dạng, với hơn 70% là người thiểu số.
Thị trưởng Stockton - Michael Tubbs ủng hộ UBI vì “lo ngại rủi ro từ tự động hóa”. Ông cho rằng các công ty phát triển công nghệ này “phải có trách nhiệm đảm bảo người dân không bị ảnh hưởng tiêu cực, và phải gây dựng một cộng đồng tốt đẹp hơn”.
Người dân Stockton thì rất hào hứng với chương trình thử nghiệm. “Hòm thư của tôi ngày nào cũng có email hỏi về quy trình đăng ký, thời gian bắt đầu hay những việc cần làm”, Lori Ospina - Giám đốc Stockton Economic Empowerment Demonstration - cơ quan thực hiện dự án cho biết.
Chương trình này dự kiến khởi động năm 2019 và sẽ sử dụng các dữ liệu để trả lời các câu hỏi về UBI. Như việc bảo đảm thu nhập có ảnh hưởng đến tỷ lệ đến trường hay không, hoặc có khiến người ta bỏ việc, kinh doanh riêng không?
Trên thế giới, Stockton không phải địa điểm đầu tiên thử nghiệm UBI. Các chương trình tương tự cũng đã được thực hiện bởi nhiều tổ chức hoặc chính phủ khác nhau, ở Phần Lan, Italy, Uganda, Campuchia và Ấn Độ.
Tại Phần Lan, 2.000 người thất nghiệp trong độ tuổi 25 - 58 nhận được 560 euro mỗi tháng. Phụ nữ có thai và trẻ em tại Campuchia được 5 USD mỗi tháng. Ở Kenya, tổ chức phi lợi nhuận GiveDirectly.org đang thử nghiệm một chương trình kéo dài 12 năm. Còn chính phủ Canada cũng đang thực hiện sáng kiến này ở Ontario.
